Xét nghiệm HIV khẳng định là gì?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Võ Hà Băng Sương - Bác sĩ điều trị - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Xét nghiệm HIV là phương pháp duy nhất để chẩn đoán xác định tình trạng nhiễm virus HIV của bệnh nhân để giúp cho bệnh nhân được tiếp cận dịch vụ điều trị, chăm sóc và dự phòng lây nhiễm HIV cho cộng đồng.

Đối tượng cần được tư vấn và xét nghiệm HIV bao gồm người nghiện chích ma túy, hành nghề mại dâm, quan hệ đồng giới nam, người chuyển giới, mắc bệnh lao, người mắc các nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục, phụ nữ mang thai, vợ/chồng/con của người nhiễm HIV, chị em của trẻ nhiễm HIV, người phơi nhiễm với HIV, người có quan hệ tình dục không an toàn với người sử dụng ma túy không rõ tình trạng nhiễm HIV, người nhiễm virus viêm gan C, người bệnh đã được khám lâm sàng và được xét nghiệm cận lâm sàng nhưng không phát hiện được nguyên nhân gây bệnh hoặc có các triệu chứng gợi ý nhiễm HIV.

Xét nghiệm HIV khẳng định hay còn gọi là xét nghiệm bổ sung, là phương pháp xét nghiệm để khẳng định một mẫu có dương tính HIV hay không. Sinh phẩm sử dụng trong xét nghiệm khẳng định cần có độ đặc hiệu cao. Xét nghiệm khẳng định nhiễm HIV chỉ thực hiện tại các đơn vị được phép của Bộ Y tế về khẳng định các trường hợp HIV dương tính.

Khi xét nghiệm sàng lọc kháng thể HIV có kết quả phản ứng, khách hàng cần thiết phải làm các xét nghiệm khẳng định

Thực sự rất khó để biết chính xác một người nhiễm HIV từ khi nào, bởi vì HIV tiến triển mạn tính, trong thời gian đầu, đôi khi bệnh nhân cũng có một số triệu chứng, nhưng các triệu chứng đó hoàn toàn không đặc hiệu, toàn thân như sốt, uể oải, các triệu chứng giả cúm.. vì vậy rất dễ bỏ qua.

Virus HIV sau khi xâm nhập vào cơ thể sẽ nhân lên và gây bệnh cho người mắc một cách thầm lặng trong một khoảng thời gian nhất định, thông thường:

Trong tuần đầu tiên, virus HIV nhân lên và xuất hiện ở khắp mọi nơi trong cơ thể. Tuy nhiên thời điểm này virus HIV được phát hiện trong dịch não tủy trước khi phát hiện trong máu

Khoảng 3 - 6 tuần tiếp theo, hầu hết người phơi nhiễm HIV đều không có biểu hiện gì đặc biệt và sức khỏe vẫn bình thường. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp xuất hiện các dấu hiệu ở giai đoạn sớm của nhiễm HIV gần giống với cảm cúm thông thường như: sốt, nổi hạch, nổi các nốt ban đỏ trong thời gian ngắn.

Như vậy sau khi phơi nhiễm khoảng 4 - 6 tuần người nghi ngờ phơi nhiễm HIV có thể làm xét nghiệm. Tuy nhiên thời điểm để xác định HIV có kết quả chính xác nhất là 2 - 3 tháng kể từ thời điểm nghi phơi nhiễm.

Vậy khi xét nghiệm HIV bao lâu có kết quả chính xác? Theo đó, thời gian để biết được kết quả xét nghiệm HIV chính xác nhất là qua thời kỳ cửa sổ nghĩa là sau 3 tháng. Tuy nhiên ngành y tế khuyến cáo mọi người cần tham gia xét nghiệm càng sớm càng tốt sau khi có hành vi nguy cơ, chứ không phải chờ cho đến qua thời kỳ cửa sổ 3 tháng.

Với xét nghiệm chẩn đoán nhiễm HIV gồm 2 phương pháp chính là xét nghiệm huyết thanh học và xét nghiệm sinh học phân tử.

• Xét nghiệm huyết thanh học thường áp dụng với người lớn và trẻ em trên 18 tháng tuổi. Phương pháp này nhằm phát hiện sự hiện diện của kháng thể hoặc kháng nguyên HIV có trong máu.
• Phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử thường sử dụng đối với trẻ em phơi nhiễm HIV hoặc trẻ em dưới 18 tháng tuổi có xét nghiệm kháng thể HIV dương tính; các trường hợp khác khó chẩn đoán bằng phương pháp huyết thanh học. Phương pháp này giúp phát hiện ADN/ARN của HIV tồn tại trong máu hoặc các dịch tiết.

Kết quả âm tính: tư vấn và trả lời kết quả cho khách hàng là không nhiễm HIV. Đối với khách hàng nghi ngờ trong giai đoạn cửa sổ cần xét nghiệm lại sau 3 tháng. Với khách hàng thuộc nhóm nguy cơ cao, hẹn xét nghiệm lại sau 6 tháng.

Kết quả không xác định: chưa xác định sự có mặt của kháng thể kháng HIV. Tư vấn, trả lời kết quả cho khách hàng là không xác định tình trạng nhiễm HIV. Hẹn khách hàng xét nghiệm lại sau 14 ngày.

Kết quả khẳng định dương tính: tư vấn sau xét nghiệm và khẳng định khách hàng nhiễm HIV. Trả kết quả và chuyển gửi khách hàng đến cơ sở điều trị HIV và các dịch vụ phù hợp khác.

Như vậy việc xét nghiệm HIV là rất cần thiết khi nghi ngờ mình đã phơi nhiễm, hay có những biểu hiện sớm của bệnh HIV. Việc xét nghiệm HIV nên được tiến hành tại các bệnh viện uy tín, có trang thiết bị công nghệ hiện đại, chất lượng dịch vụ tốt với đội ngũ y bác sĩ có trình độ cao để đảm bảo việc xét nghiệm diễn ra an toàn, chính xác mà vẫn đảm bảo sự riêng tư cá nhân.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có cung cấp Gói Khám, Sàng lọc các bệnh xã hội giúp cho khách hàng có thể phát hiện sớm các bệnh lý và có hướng điều trị hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Gói khám sàng lọc các bệnh xã hội tại Vinmec dành cho mọi lứa tuổi, cả nam giới và nữ giới.

Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến .