Mục lục
Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2015, Việt Nam có khoảng 2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng, còi xương chậm lớn ở các mức độ khác nhau. Còi xương gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển thể chất và chất lượng cuộc sống của trẻ. Do đó, trẻ còi xương cần bổ sung gì luôn là vấn đề được các bố mẹ quan tâm.
1. Những dấu hiệu của trẻ bị còi xương
Còi xương ở trẻ em là một hội chứng gây ra bởi sự khoáng hóa kém đĩa sụn tăng trưởng. Trẻ em bị còi xương có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau: bệnh di truyền, sinh non, do chế độ dinh dưỡng thiếu calci, thiếu vitamin D, thiếu photpho (do thiếu cung cấp, do giảm hấp thu hay do tăng thải qua thận), do dùng thuốc,...Trong đó nguyên nhân còi xương thường gặp nhất ở trẻ em là do thiếu vitamin D.
Những dấu hiệu cho thấy trẻ bị còi xương như:
- Trẻ hay quấy khóc, hay giật mình, ngủ không yên, ra nhiều mồ hôi khi ngủ.
- Rụng tóc sau gáy.
- Dấu hiệu ở xương: bờ thóp mềm, chậm kín, có các bướu đỉnh, bướu trán (trán dô), đầu bẹp cá trê.
- Răng mọc chậm, táo bón.
- Trương lực cơ nhẽo
- Chậm phát triển về vận động: chậm biết bò, đi, đứng...
- Một số trẻ bị còi xương cấp tính có thể bị co giật do hạ canxi máu.
2. Trẻ còi xương cần bổ sung gì?
Trẻ bị còi xương cần bổ sung các chất sau đây:
2.1. Bổ sung vitamin D
Trẻ cần được bổ sung canxi với liều lượng:
- 5.000-15.000 UI/ngày uống trong 4 tuần
- Hoặc 100.000-500.000 UI/ 6 tháng uống
2.2. Bổ sung canxi
Dưới đây là nhu cầu canxi mỗi ngày theo tuổi:
- 0-6 tháng: 210 mg
- 7-12 tháng: 270 mg
- 1-3 tuổi: 500 mg
- 4-8 tuổi: 800 mg
- 9-15 tuổi: 1.300 mg
Ngoài ra, cha mẹ cần cho trẻ tắm nắng hàng ngày: khoảng 10 -15 phút lúc buổi sáng (trước 9 giờ sáng). Về mùa đông, nếu không có ánh nắng mặt trời, có thể cho trẻ đi tắm điện ở các bệnh viện.
3. Chế độ dinh dưỡng cho trẻ còi xương
Chế độ ăn của trẻ cần đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng quan trọng như chất bột đường, chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất. Bên cạnh đó, cần cho trẻ ăn nhiều các loại thực phẩm có chứa canxi, vitamin D, phốt pho, sắt, kẽm như lòng đỏ trứng, cá hồi, tôm, cua, nghêu, sò, hàu, ốc, phomai, sữa, rau bina... Vì vitamin D là vitamin tan trong dầu, nên cần tăng cường bổ sung chất béo cho trẻ trong bữa ăn hàng ngày với lượng dầu, mỡ khuyến nghị theo độ tuổi để quá trình hấp thu vitamin D được hiệu quả hơn.
Ngoài ra, bé cần bổ sung thêm các vi chất cần thiết: Kẽm, selen, crom, vitamin B1 và B6, gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C),... để cải thiện vị giác, ăn ngon, đạt chiều cao, cân nặng đúng chuẩn và vượt chuẩn, hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.
Cũng theo các chuyên gia hàng đầu về dinh dưỡng khuyến cáo cha mẹ cần bình tĩnh và kiên trì khi bổ sung chất cho bé kể cả qua đường ăn uống hay các thực phẩm chức năng. Đặc biệt việc dùng thực phẩm chức năng nên chọn các loại có nguồn gốc tự nhiên dễ hấp thụ, không cho con dùng đồng thời nhiều loại hoặc thay đổi liên tục các loại thực phẩm chức năng. Bên cạnh đó, các chuyên gia dinh dưỡng cũng nhấn mạnh về vai trò của kẽm sinh học; cha mẹ nên tìm hiểu và bổ sung kẽm cho trẻ đúng cách vào các mốc thời điểm thích hợp, tránh tình trạng thiếu kẽm làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển toàn diện về chiều cao và cân nặng của trẻ.
4. Phòng ngừa còi xương ở trẻ em
Cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa còi xương ở trẻ như sau:
Với phụ nữ mang thai nếu ít tiếp xúc ánh sáng mặt trời thì cần uống vitamin D 100.000UI lần duy nhất ở thai tháng thứ 7.
Với trẻ em:
- Nên cho trẻ phơi nắng: trước 9 giờ sáng, đến khi da vừa ửng đỏ, xác định khoảng thời gian phơi, những ngày sau phơi 1/3 khoảng thời gian đó là đủ, thường khoảng 10-30 phút
- Với trẻ có nguy cơ còi xương: cho uống vitamin D từ ngày thứ 7 sau sinh: 400 UI/ngày
- Để giảm phơi nhiễm tia cực tím, có thể cho trẻ uống vitamin D 400UI/ngày thay vì phơi nắng.
Trẻ còi xương không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sống và thể trạng bên ngoài. Vì thế, cha mẹ cần bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ, cho trẻ tắm nắng và bổ sung thêm các thực phẩm chức năng khi có sự chỉ định của bác sĩ.
Để có thêm kiến thức dinh dưỡng và chăm sóc trẻ theo từng độ tuổi, cha mẹ hãy thường xuyên truy cập website vinmec.com và đặt hẹn với các bác sĩ, chuyên gia Nhi - Dinh dưỡng hàng đầu của Bệnh viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec khi cần tư vấn về sức khỏe của trẻ.
- Điều trị loạn sản xương hàm mặt
- Bạn có thể mất 3% đến 5% khối lượng xương khi cho con bú
- Dinh dưỡng cho người cao tuổi: Những điều cần biết