Trẻ bị táo bón biếng ăn phải làm sao?

Táo bón là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng biếng ăn ở trẻ. Tình trạng này kéo dài có thể khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển trí tuệ và thể chất về sau. Vậy trẻ bị táo bón biếng ăn phải làm sao? Bài viết sẽ phân tích nguyên nhân và giải pháp can thiệp khi trẻ gặp phải tình trạng này.

Trẻ thường mắc táo bón chức năng do những nguyên nhân như:

• Chế độ ăn uống không hợp lý: Chế độ ăn nhiều đạm, thiếu chất xơ sẽ khiến trẻ dễ bị táo bón;
• Môi trường mới: Trẻ khi bắt đầu đi học, tiếp xúc với môi trường mới thường không quen đi vệ sinh ở chỗ lạ hoặc mải chơi nhịn đi đại tiện, dẫn đến táo bón nặng hơn;
• Lười vận động: Trẻ ít vận động, chỉ ngồi một chỗ xem điện thoại, tivi cũng dễ bị táo bón;
• Lười uống nước: Đa phần những trẻ mắc chứng táo bón là do không uống đủ lượng nước cần thiết trong ngày, làm giảm tỷ lệ nước trong phân;
• Nguyên nhân khác: Trẻ uống loại sữa công thức không phù hợp hoặc do mẹ pha sữa công thức không đúng cách, mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột do sử dụng thuốc kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ,...

Trẻ bị táo bón thường xuyên sẽ dẫn tới tình trạng biếng ăn. Nếu không giải quyết dứt điểm tình trạng này thì sẽ dẫn tới nhiều biến chứng ảnh hưởng tới sức khỏe của bé, dễ nhận thấy nhất là chứng biếng ăn và kém hấp thu dưỡng chất.

Khi trẻ bị táo bón, phân tích tụ lại trong ruột già, không thoát ra được, gây đầy hơi và chướng bụng, khiến trẻ ăn uống không ngon miệng. Trẻ sẽ bị chán ăn, ăn khó tiêu và lâu dần dẫn tới chứng biếng ăn, làm tăng nguy cơ suy dinh dưỡng, chậm lớn, ảnh hưởng tới sự phát triển sau này.

Hiểu rõ nguyên nhân và hậu quả của chứng táo bón ở trẻ sẽ giúp cha mẹ có biện pháp phòng và điều trị hiệu quả tình trạng này. Một số lời khuyên hữu ích mà cha mẹ cần nhớ khi trẻ bị táo bón biếng ăn đó là:

3.1 Lựa chọn thực phẩm trị táo bón và biếng ăn

Sau đây là các loại thực phẩm trị táo bón hiệu quả, giúp kích thích vị giác để trẻ ăn ngon miệng hơn:

• Các loại rau xanh, đặc biệt là rau mồng tơi và súp lơ xanh. Chúng có tính hàn, giúp lợi tiểu và giải độc, đồng thời cung cấp một lượng lớn chất xơ để phân đi qua ruột dễ dàng hơn. Rau mồng tơi còn chứa lượng lớn chất nhầy pectin có tác dụng nhuận tràng tốt, cải thiện tình trạng táo bón. Cha mẹ có thể chế biến rau xanh thành nhiều món ăn khác nhau để kích thích vị giác của bé;
• Trái cây: Kiwi, lê, táo, các loại quả có múi,... cũng là nhóm thực phẩm được bác sĩ khuyên dùng cho trẻ bị táo bón và biếng ăn. Hàm lượng chất xơ và vitamin C có trong các loại hoa quả trên sẽ giúp kéo nước vào ruột, làm mềm phân và giảm thời gian phân di chuyển trong đường ruột của trẻ. Phụ huynh nên cho trẻ ăn hoa quả vào các bữa phụ để trẻ hấp thụ được tối đa chất dinh dưỡng có trong nhóm thực phẩm này;
• Khoai lang và đậu Hà Lan: Đây là những thực phẩm chứa lượng chất xơ lớn, có tác dụng nhuận tràng, chữa táo bón cho trẻ. Cha mẹ có thể luộc, hấp, nướng rồi cho bé tự ăn hoặc xay các nguyên liệu trên, nấu với súp hay cháo để thay đổi khẩu vị của bé;
• Bột yến mạch và bánh mì lúa mạch: Đây là những thực phẩm giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa, có tác dụng chữa táo bón ở trẻ em hiệu quả;
• Uống nhiều nước: Cha mẹ nên khuyến khích trẻ uống nhiều nước trắng và nước hoa quả pha loãng để giúp làm mềm phân, dễ đại tiện hơn;

Đồng thời, cha mẹ cần lưu ý trẻ biếng ăn do táo bón cần hạn chế ăn những thực phẩm sau: Sữa (đường lactose trong sữa làm tăng khí và gây đầy hơi trong hệ tiêu hóa), hải sản và thịt đỏ (chứa nhiều chất đạm và chất béo, khiến hệ tiêu hóa mất nhiều thời gian xử lý).

3.2. Thay đổi thói quen sinh hoạt cho trẻ bị táo bón biếng ăn

Một chế độ sinh hoạt khoa học và hợp lý cũng giúp trị táo bón và biếng ăn ở trẻ hiệu quả. Cụ thể:

• Cho trẻ tích cực vận động thể chất để tăng cường nhu động ruột, giúp trẻ đi ngoài dễ dàng hơn, tiêu hao nhiều năng lượng hơn, làm tăng cảm giác đói và thèm ăn ở trẻ. Với trẻ nhỏ, cha mẹ có thể massage bụng cho bé để kích thích nhu động ruột và giúp bé thư giãn;
• Xây dựng thói quen đi đại tiện cho trẻ để bé tạo phản xạ tự nhiên cho cơ thể, giúp việc điều trị táo bón dễ dàng hơn;
• Sử dụng thuốc và một số biện pháp kích thích trẻ đi ngoài theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Ngoài việc thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt, cha mẹ nên bổ sung thêm cho trẻ những khoáng chất cần thiết như kẽm sinh học, crom, selen, vitamin B1, vitamin B6, vitamin C,... Các chất này có tác dụng cải thiện vị giác để trẻ ăn uống ngon miệng hơn, phát triển chiều cao và cân nặng tốt hơn, tăng cường sức đề kháng nên ít bị ốm vặt.

Khi dùng các sản phẩm bổ sung, phụ huynh nên lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên để cơ thể trẻ dễ hấp thu dưỡng chất. Đồng thời, cha mẹ nên chú ý không nên dùng nhiều loại thực phẩm chức năng hoặc thay đổi liên tục các sản phẩm này vì có thể sẽ không đạt được hiệu quả như mong muốn.

Tóm lại, nếu trẻ bị táo bón, phụ huynh cần tìm cách khắc phục ngay, không để tình trạng bệnh của trẻ kéo dài vì sẽ làm ảnh hưởng không tốt tới sự phát triển của bé. Bài viết đã giúp trả lời cho câu hỏi trẻ bị táo bón biếng ăn phải làm sao của các bậc phụ huynh. Nếu áp dụng các giải pháp trên nhưng không thấy hiệu quả, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa dinh dưỡng để kịp thời can thiệp.

Trường hợp trẻ biếng ăn kéo dài, kém hấp thu, chậm phát triển cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng. Cha mẹ có thể đồng thời áp dụng việc bổ sung chất qua đường ăn uống và các thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ tự nhiên để bé dễ hấp thụ. Điều quan trọng nhất là việc cải thiện triệu chứng cho bé thường phải diễn ra trong thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng lúc hoặc thay đổi liên tục nhiều loại trong thời gian ngắn có thể khiến hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi và hoàn toàn không tốt. Vì vậy cha mẹ phải thực sự kiên trì đồng hành cùng con và thường xuyên truy cập website vinmec.com để cập nhật những thông tin chăm sóc cho bé hữu ích nhé.