Mục lục
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Trần Thanh Phước - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Ung thư cổ tử cung là căn bệnh thường gặp đứng thứ 3 ở phụ nữ Việt Nam từ độ tuổi 15 – 44. 80% phụ nữ bị nhiễm HPV ít nhất 1 lần trong đời. Mỗi ngày có 7 phụ nữ tử vong vì ung thư cổ tử cung, 14 trường hợp mới được chẩn đoán mắc bệnh. Không phải ai nhiễm HPV cũng sẽ bị ung thư cổ tử cung, tuy nhiên, có hơn 90% các trường hợp ung thư cổ tử cung phát hiện do virus HPV gây ra. Chỉ tính riêng tại Việt Nam, gần 5.000 phụ nữ mắc ung thư cổ tử cung, hơn 2.000 trường hợp tử vong vì ung thư cổ tử cung trong năm 2018
Virus HPV có thể tồn tại âm thầm và phát triển trong cơ thể mà không tạo ra bất kỳ triệu chứng nào. Biện pháp phòng ngừa tối ưu đến 90% ung thư cổ tử cung chính là tiêm vắc xin phòng chống virus HPV đối với bé gái và phụ nữ từ 9-26 tuổi.
Có những loại vắc xin phòng HPV nào? Độ tuổi và đối tượng tiêm ngừa ung thư cổ tử cung? Tiêm phòng HPV có cần xét nghiệm không? Bị nhiễm HPV có tiêm phòng ung thư cổ tử cung được không? Bị sùi mào gà có tiêm vắc xin HPV được không? Tiêm phòng ung thư cổ tử cung bao lâu thì được mang thai?...
Vắc xin phòng HPV là gì?
Vắc xin phòng HPV là vắc xin giúp phòng bệnh ung thư cổ tử cung và u nhú bộ phận sinh dục, sùi mào gà do virus sinh u nhú ở người HPV (Human Papilloma Virus) gây ra; nhiễm ở những tế bào biểu mô da và niêm mạc, có liên quan đến bất thường cổ tử cung (gồm tổn thương tiền ung thư, ung thư), mụn cóc và bệnh đa u nhú đường hô hấp tái diễn. HPV cũng có liên quan đến những ung thư khác như ung thư tế bào gai của hậu môn, âm hộ, âm đạo, dương vật, ung thư vùng đầu và cổ.
Virus HPV chủ yếu lây truyền qua đường tình dục: tiếp xúc da với da, niêm mạc miệng, hầu họng hoặc tiếp xúc với dương vật, tử cung, âm đạo, hậu môn của những người bị nhiễm. Hôn hay chạm vào bộ phận sinh dục của đối tác bằng miệng cũng có thể lây truyền virus HPV.
Ngoài ra, virus này còn có thể lây truyền không qua đường tình dục như dụng cụ cắt móng tay, kim bấm sinh thiết, đồ lót...
HPV cũng có thể lây truyền dọc từ mẹ sang con trong lúc sinh và gây ra đa bướu gai đường hô hấp cho trẻ sơ sinh.
Hầu hết các trường hợp nhiễm HPV ở bộ phận sinh dục hoàn toàn không gây hại và tự biến mất. Nhưng một số loại HPV có thể dẫn đến mụn cóc sinh dục hoặc một số loại ung thư. Hai loại HPV (loại 6 và 11) gây ra hầu hết các trường hợp mụn cóc ở bộ phận sinh dục. Mụn cóc sinh dục là những mụn nhìn thấy được ở vùng sinh dục của đàn ông và phụ nữ.. Mụn cóc không đe dọa đến tính mạng nhưng có thể khó đối phó vì khả năng tái nhiễm sau điều trị.
Hơn 10 chủng virus HPV có thể dẫn đến ung thư, trong đó có 2 chủng đặc biệt (loại 16 và 18) dẫn đến phần lớn các trường hợp ung thư. Đây được gọi là HPV nguy cơ cao. Ung thư cổ tử cung có liên quan phổ biến nhất với HPV, nhưng HPV cũng có thể gây ung thư ở âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn, miệng và hầu họng. Tuýp HPV 16,18 cũng là 2 túyp chính gây nên ung thư cổ tử cung và còn là tác nhân gây ra các loại ung thư như: Ung thư âm hộ (50%), Ung thư âm đạo (65%), Ung thư hầu họng (70%).
Cho đến nay, tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả nhất để chị em chủ động phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này. Vắc xin phòng HPV khá an toàn và có thể đem lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ trẻ em, phụ nữ và nam giới tránh khỏi những căn bệnh liên quan đến virus HPV.
Độ tuổi và đối tượng tiêm ngừa ung thư cổ tử cung
Tại Việt Nam, vắc xin phòng HPV theo khuyến cáo của nhà sản xuất vắc xin được chỉ định tiêm cho nữ giới trong độ tuổi từ 9 – 26 tuổi, bất luận đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, thời điểm hiệu quả nhất để tiêm ngừa cho bé gái và phụ nữ trẻ là trước khi họ bắt đầu có quan hệ tình dục.
Các chuyên gia khuyến cáo, các chị em nên đi tiêm vắc xin phòng ung thư cổ tử cung càng sớm càng tốt. Vắc xin có hiệu quả kéo dài lên đến 30 năm.
Phụ nữ mang thai có thể tiêm vacxin HPV không?
Vắc-xin HPV không được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai. Các nghiên cứu cho thấy rằng vắc-xin HPV không gây ra vấn đề cho trẻ sinh ra từ những phụ nữ được tiêm vắc-xin trong khi mang thai, nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để làm rõ. Một phụ nữ mang thai không nên tiêm bất kỳ liều vắc-xin HPV nào cho đến khi kết thúc quá trình mang thai.
Nếu người phụ nữ đã tiêm một hoặc nhiều mũi vắc-xin HPV khi đang mang thai thì nên dừng sử dụng các mũi tiêm còn lại cho đến khi sinh con ra.
Vắc-xin HPV an toàn như thế nào?
Vắc-xin HPV đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm cấp phép. Vắc-xin đã được nghiên cứu ở hàng ngàn người trên khắp thế giới và những nghiên cứu này cho thấy không có mối lo ngại nào về các vấn đề nghiêm trọng. Các tác dụng phụ được báo cáo trong các nghiên cứu này là nhẹ, bao gồm đau khi tiêm, sốt, chóng mặt và buồn nôn. Các vấn đề phổ biến nhất là đau nhức trong thời gian ngắn và các triệu chứng tại vị trí tiêm.
Tuy nhiên, để phòng tránh các biến chứng bất lợi và làm giảm sự khó chịu của khách hàng khi sử dụng dịch vụ tiêm chủng, Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec đã triển khai dịch vụ tiêm chủng với chất lượng hoàn hảo từ khâu nhập khẩu vắc-xin cho đến bước theo dõi khách hàng sau tiêm. Đây là một quy trình khép kín nhằm đảm bảo:
- Chất lượng vắc-xin tốt khi tiêm cho khách hàng.
- Đầy đủ và đa dạng các loại vắc-xin đang được sử dụng hiện nay.
- Khách hàng được trải nghiệm chất lượng dịch vụ đẳng cấp.
- Khách hàng được khám và chỉ định đúng loại vắc-xin phù hợp với đặc điểm cá nhân của khách hàng như tuổi, tình trạng sức khỏe...
- Tư vấn trước khi tiêm rõ ràng về loại vắc xin, bảng giá, nước sản xuất, hạn sử dụng, vị trí tiêm. Khách hàng có thể hiểu rõ hơn về loại vắc xin mình được tiêm.
- Theo dõi các phản ứng sau tiêm ít nhất 30 phút tại khu vô trùng sạch sẽ. Phòng khám luôn chuẩn bị đầy đủ các loại thuốc chống sốc để kịp thời ứng phó với các tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
- HPV virus là gì? Có bao nhiêu chủng?
- Virus HPV tồn tại ngoài môi trường bao lâu?
- Một số bệnh phổ biến chỉ có ở nữ giới