Theo dõi nhịp thở của bé để phát hiện nguy cơ viêm phổi

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Xuân Cường - Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

Nếu trẻ mắc bệnh đường hô hấp trong đó có viêm phổi, phần lớn sẽ có thay đổi nhịp thở, vì vậy trong trường hợp không có triệu chứng rõ ràng, bố mẹ hãy theo dõi nhịp thở của trẻ để phát hiện các dấu hiệu bất thường của đường hô hấp.

Nhịp hô hấp là số lần thở của một người trong một phút và là một trong những dấu hiệu sinh tồn rất quan trọng, cùng với huyết áp, mạch và nhiệt độ. Khi hít vào, oxy đi vào phổi và đi đến các cơ quan. Khi thở ra, carbon dioxide ra khỏi cơ thể. Nhịp hô hấp bình thường đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cân bằng oxy và carbon dioxide.

Nhịp thở bình thường của trẻ thay đổi theo từng độ tuổi khác nhau, cụ thể như sau:

• 0 đến 6 tháng: 30-60 nhịp/phút
• 6-12 tháng: 24-30 nhịp/phút
• 1 tuổi đến 5 tuổi: 20-30 nhịp/phút
• 6 tuổi đến 12 tuổi: 12-20 nhịp/phút
• 12 tuổi trở lên: 12-20 nhịp/phút.

Tốt là bố mẹ đếm nhịp thở khi đã trẻ ngủ yên, bạn đếm khi trẻ không sốt hoặc chỉ sốt nhẹ (dưới 38 độ), kéo áo trẻ lên để quan sát bụng và ngực con. Nếu trẻ không ngủ, thì bố mẹ bế và giữ trẻ ngồi yên, không khóc và không kích thích. Mỗi lần bụng trẻ nhô lên hạ xuống thì được tính là 1 nhịp thở và bố mẹ phải đếm đúng trong vòng 1 phút.

Hãy đến cơ sở Y tế để khám cùng bác sĩ chuyên khoa hô hấp nhi khoa trong trường hợp:

• Trẻ dưới 1 tuổi và thở hơn 60 nhịp/mỗi phút.
• Trẻ từ 1 đến 5 tuổi và thở hơn 30 nhịp/mỗi phút.

Nếu con bạn lớn hơn thế, hãy gọi bác sĩ nếu bé phải thở hổn hển nhiều hơn bình thường sau khi tập thể dục hoặc thậm chí chỉ trong các hoạt động bình thường. Nếu hơi thở gấp của trẻ liên tục xuất hiện thì bạn cũng nên đưa trẻ đi kiểm tra tại cơ sở y tế.

Thở nhanh có thể là một triệu chứng của một số bệnh đường hô hấp và phổ biến nhất là bệnh viêm phổi. Bệnh có thể xảy ra sau khi con bạn bị cảm lạnh hoặc cúm có nguyên nhân từ virus hoặc vi khuẩn. Các triệu chứng của viêm phổi kèm theo: Khó thở; Thở khò khè; Ho.

Trẻ có thể ngừng thở trong 5 hoặc 10 giây là bình thường, sau đó lại thở bình thường. Nhưng nếu kéo dài hơn 10 giây hoặc trẻ bắt đầu chuyển sang xanh tím, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Nếu con bạn thở gấp trong khi đang ngủ, đó có thể là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ. Hội chứng này thường gặp ở trẻ em từ 2 đến 8 tuổi và thường kèm những triệu chứng khác, như ngáy.

Nếu lo lắng vì thấy bất kỳ dấu hiệu nào bất thường trong nhịp thở của trẻ, bố mẹ không nên ngần ngại liên hệ với bác sĩ để xin ý kiến tư vấn. Thở không đều có thể rất dấu hiệu nguy hiểm, do đó nếu không được điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ. Dưới đây là một số mẹo để bố mẹ theo dõi nhịp thở của trẻ:

• Theo dõi thường xuyên kiểu thở điển hình của trẻ để bố mẹ có thể xác định chính xác khi trẻ có dấu hiệu lạ trong nhịp thở so với trẻ lúc bình thường.
• Quay video bé thở mà bố mẹ nghi ngờ là bất thường và đưa cho bác sĩ xem. Nhiều bác sĩ hiện nay có thể sử dụng internet để hỗ trợ và chẩn đoán từ xa, giúp bạn tiết kiệm được thời gian không phải đến trực tiếp cơ sở Y tế.
• Luôn luôn cho trẻ nằm ngửa khi ngủ. Điều này sẽ làm giảm nguy cơ cho trẻ bị hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh.
• Sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi và họng.
• Đôi khi, trẻ thở nhanh do thời tiết quá nóng hoặc tức giận. Bố mẹ hãy cho trẻ mặc quần áo cho bé bằng vải thoáng khí vào mùa hè và giữ trẻ ấm vào mùa đông.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec thăm khám và điều trị các bệnh lý hô hấp, các khối u vùng đầu mặt cổ, dị tật bẩm sinh vùng tai mũi họng bằng các phương pháp nội - ngoại khoa tối ưu nhất cho bệnh nhân, cả trẻ em và người lớn. Hệ thống trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng, giảm thiểu tối đa tác động cũng như nguy cơ lây lan bệnh. Cùng với đó là sự tận tâm từ các bác sĩ giàu kinh nghiệm chuyên môn với các bệnh nhi, giúp việc thăm khám không còn là nỗi trăn trở của các bậc cha mẹ.

Nguồn tham khảo: Webmd.com và Healthline.com