Rò hậu môn ở trẻ nhỏ có thể tự khỏi không?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Trần Văn Trọng - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Rò hậu môn không phải là một bệnh hiếm gặp, gây ra do nhiễm khuẩn mạn tính ở hậu môn và có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Rò hậu môn ít gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống bệnh nhân, đặc biệt là trẻ nhỏ. Vì vậy, rò hậu môn ở trẻ là một vấn đề mà cha mẹ cần đặc biệt quan tâm.

Hậu môn là nơi loại bỏ phân ra khỏi cơ thể. Rò hậu môn là tình trạng khi có một rãnh nhỏ ở giữa phần cuối ruột và da gần hậu môn. Bên trong hậu môn có rất nhiều tuyến nhỏ. Khi trẻ bị rò hậu môn, một trong những tuyến này bị tắc có thể là do áp-xe hoặc bị nhiễm trùng, dẫn tới viêm sau đó tích mủ ở các tuyến giữa hai cơ thắt của trực tràng. Khi ung nhọt phá miệng ra vùng niêm mạc gần hậu môn sẽ trở thành lỗ rò.

Rò hậu môn là bệnh rất hay gặp ở trẻ nhỏ. Các chuyên gia cho biết, nguyên nhân gây rò hậu môn ở trẻ không phải là do người chăm sóc làm tổn thương mà hầu hết trẻ bị rò hậu môn đều bắt nguồn từ các áp xe hậu môn - trực tràng không được điều trị kịp thời.

Áp xe hậu môn gây ra bởi các mô mềm xung quanh ống hậu môn, trực tràng bị nhiễm khuẩn gây mưng mủ, tạo thành ung nhọt. Sau khi ung nhọt ở hậu môn chảy mủ thì rất khó liền vào tái phát nhiều lần để lâu sẽ gây rò hậu môn. Ngoài ra, hiện tượng táo bón lâu ngày, rặn mạnh khi đi đại tiện cũng là nguyên nhân khiến hậu môn bị rách và dễ bị rò hậu môn.

Một số ít trẻ bị rò hậu môn bẩm sinh, không có áp xe hậu môn nhưng lỗ rò hậu môn vẫn tự có.

Rò hậu môn ở trẻ gồm nhiều mức độ khác nhau:

• Rò hoàn toàn: Lỗ rò xuyên suốt từ trong ra ngoài.
• Rò không hoàn toàn: Đường rò chỉ là 1 lỗ.
• Rò phức tạp hay còn gọi là rò móng ngựa: Đường rò ngoằn ngoèo nhiều ngóc ngách, nhiều lỗ thông ra ngoài da.
• Đường rò đơn giản: Đường rò thẳng, ngắn, không nhiều ngóc ngách, không nhiều lỗ.
• Rò trong cơ thắt hay còn gọi là rò nông.
• Rò qua cơ thắt.
• Rò ngoài cơ thắt.

Khi bị rò hậu môn, trẻ em sẽ có một số biểu hiện như sau:

• Mọc khối sưng, cứng, đôi khi mưng mủ ở vùng da xung quanh hậu môn, những nốt mủ này sưng, tái phát nhiều lần, chảy dịch vàng khiến trẻ bị đau.
• Trẻ bị ngứa hậu môn.
• Đi tiêu ra mủ hoặc máu.
• Trẻ bị đau, quấy khóc nhiều, cần phải điều trị sớm.
• Dịch hôi ở gần hậu môn.
• Đau liên tục, đau nhói khi đi đứng, di chuyển hoặc lúc hắt hơi, ho. Kích ứng da quanh hậu môn.

Rò hậu môn có thể gây ra các triệu chứng không thoải mái như khó chịu, kích ứng da. Tuy đây không phải là một tình trạng phức tạp nhưng bệnh thường không tự bớt và tiến triển xấu đi nếu không điều trị sớm. Trong hầu hết các trường hợp, bác sĩ sẽ đề nghị phẫu thuật để can thiệp cho trẻ.

Khi thấy những dấu hiệu rò hậu môn ở trẻ, phụ huynh cần phải đưa con tới bác sĩ càng sớm càng tốt. Điều trị hỗ trợ tại nhà là vệ sinh hậu môn cho trẻ bằng nước rồi ngâm hậu môn trong chất Povidine-iod pha loãng với mục đích sát trùng lỗ rò. Chụp đường rò để chẩn đoán là rất khó thực hiện đối với trẻ vì trẻ không hợp tác và đường rò rất nhỏ. Rò hậu môn là bệnh cần phải phẫu thuật vì chúng hiếm khi lành. Cách điều trị hiệu quả và triệt để nhất là phẫu thuật mở đường rò hoặc lấp đường rò bằng kỹ thuật chuyên môn.

Để quá trình điều trị bệnh rò hậu môn ở trẻ hiệu quả, sau khi điều trị cha mẹ nên cho trẻ ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, uống nhiều nước để nhuận tràng, tránh táo bón làm cho vết rò bị nứt ra và tái phát.

Sau khi phẫu thuật, nếu trẻ gặp phải những tình trạng như đau tức hậu môn, cảm giác muốn rặn, sốt, rối loạn đại tiện, táo bón, nhiễm trùng... thì cần trao đổi trực tiếp với các bác sĩ để kịp thời khắc phục. Chăm sóc hậu môn sau khi mổ đôi khi cũng khá vất vả đối với người chăm sóc (vệ sinh bằng nước sát khuẩn hàng ngày, kiên trì, có trẻ sau 3 tuần mới liền vết mổ).

Bệnh rò hậu môn ở trẻ phải được điều trị tại những bệnh viện chuyên khoa và được phẫu thuật bởi các bác sĩ chuyên phẫu thuật nhi về tiêu hóa vì đây là những ca đòi hỏi độ chính xác cao, nếu có bất kỳ sai sót nào thì rất dễ làm tổn thương cơ thắt, khiến trẻ bị mất tự chủ khi đi đại tiện.

Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:

• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
• Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
• Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
• Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.