Phẫu thuật nạo viêm lao khớp vai

Khớp vai là một khớp động và lớn. Lao khớp vai là tình trạng viêm khớp vai do vi khuẩn lao gây ra. Lao khớp vai thường là tổn thương thứ phát sau lao phổi. Vi khuẩn lao sau khi đi qua phổi hoặc hệ thống đường tiêu hóa sẽ đi theo đường máu hoặc đường bạch huyết đến lưu trú tại một bộ phận của hệ thống cơ xương khớp.

Khi bị tổn thương lao khớp vai, người bệnh sẽ đau và hạn chế vận động khớp vai. Khớp vai bị viêm lao thường nhanh chóng bị dính lại và hẹp khe khớp. Ngoài ra tổn thương lao khớp vai cũng thường hay sinh mủ, tạo ổ áp xe. Những ổ áp xe hình thành do lao thường bao gồm mủ, hoại tử bã đậu, các mảnh xương chết và cả tủy xương cũng có thể bị viêm. Mủ hình thành trong lao khớp vai có thể lan xuống nách hoặc cánh tay tạo thành những bọc mủ; có thể vỡ để lại các lỗ rò mủ ra mặt trước, mặt sau khớp vai hoặc ở hõm nách.

Chẩn đoán lao khớp vai cần dựa trên triệu chứng lâm sàng và hình ảnh học như X-quang khớp vai, siêu âm khớp vai và chụp cộng hưởng từ khớp vai để không bỏ sót tổn thương.

Nếu được chẩn đoán sớm và điều trị đúng phác đồ, bệnh lao khớp vai có thể được chữa khỏi dứt điểm. Nhưng nếu bệnh kéo dài gây chậm trễ điều trị, vi khuẩn lao sẽ phá hủy sụn khớp và xương dưới sụn khiến khớp vai bị suy yếu, gây khó khăn khi vận động khớp vai, thậm chí làm tăng tỷ lệ tàn phế.

Lao khớp vai được điều trị nội khoa bằng thuốc kháng lao và vật lý trị liệu vận động khớp vai để giúp người bệnh phục hồi lại chức năng khớp vai.

Phẫu thuật nạo viêm lao khớp vai là phương pháp ngoại khoa thường được phối hợp với điều trị nội khoa nhằm giải quyết nhanh tình trạng nhiễm trùng và triệu chứng đau của bệnh nhân. Nạo khớp vai được chỉ định khi tổn thương lao khớp vai hình thành ổ áp xe, có mảnh xương chết cần nạo viêm và dẫn lưu. Bệnh nhân cần được điều trị bằng thuốc kháng lao ít nhất 2 tuần trước khi tiến hành phẫu thuật nạo viêm lao khớp vai.

Nạo tổ chức viêm lao khớp vai sẽ được thực hiện sau khi đã mở bao khớp, đồng thời sẽ tìm ổ áp xe để nạo sạch. Trong quá trình nạo khớp vai, phẫu thuật viên sẽ lấy tổ chức tổn thương làm xét nghiệm mô bệnh học, lấy mủ để nhuộm gram, nhuộm Ziehl – Neelsen, nuôi cấy tìm vi khuẩn làm kháng sinh đồ. Ổ khớp viêm được rửa nhiều lần bằng nước muối sinh lý. Việc bơm rửa thông qua đặt hai ống dẫn lưu polytene vào lòng ổ áp xe, để ống lại dẫn lưu từ 7 đến 10 ngày. Trong trường hợp lao khớp vai đã có đường rò mủ, phẫu thuật thường đơn giản hơn bằng cách có thể mở rộng đường rò rồi theo hướng của đường rò để nạo khớp vai và đặt dẫn lưu.

Ở giai đoạn đầu trong vòng khoảng 4 đến 5 tuần, bệnh nhân cần nghỉ ngơi để khớp có thời gian hồi phục bằng cách nằm trên giường cứng, tránh nằm trên đệm mềm. Lao khớp vai không cần bó bột bất động tuyệt đối. Sau đó, người bệnh phải tập vận động khớp vai với cường độ tăng dần để tránh cứng khớp và biến dạng khớp.