Những giấc mơ sống động khi ngủ

Sự xuất hiện của những giấc mơ đẹp khi ngủ thường không có gì đáng lo ngại. Nhưng những giấc mơ sống động có tính chất tiêu cực, đặc biệt là nếu chúng kéo dài hàng tuần hay hàng tháng, có thể gây rối loạn cảm xúc và làm gián đoạn giấc ngủ của bạn.

Chúng ta luôn cho rằng, ngủ là thời gian cơ thể nghỉ ngơi để nạp năng lượng. Thực tế thì não bộ của chúng ta lại hoạt động khá tích cực trong khi ngủ, xảy ra hiện tượng mơ. Những giấc mơ ở nhiều mức độ khác nhau, có thể nhẹ nhàng hoặc đáng sợ, bí ẩn hoặc hữu ích và thực tế hoặc viển vông.

Đôi khi chúng ta quên giấc mơ sau khi ngủ dậy hay không nhớ rằng mình đã mơ. Cũng có những lần chúng ta có thể nhớ lại những giấc mơ của mình vì chúng rất mãnh liệt, dữ dội, nồng nhiệt hay sôi nổi. Đây được gọi là những giấc mơ sống động.

Các nhà khoa học nghiên cứu về não bộ cho rằng những giấc mơ có liên quan phần nào đến trí nhớ. Mơ có thể giúp não loại bỏ bất kỳ ký ức không cần thiết và lưu trữ những thông tin quan trọng. Một số người cảm thấy thoải mái hơn sau khi ngủ và mơ, ngay cả khi họ không nhớ là mình đã mơ. Phần lớn mọi người sẽ nhớ giấc mơ cuối cùng mà xuất hiện trong thời gian ngủ của họ. Nếu xuất hiện giấc mơ có tính chất mãnh liệt, dữ dội thì bạn có thể nhớ rất lâu.

Những giấc mơ khi ngủ có thể mang tính tích cực hoặc tiêu cực, thực tế hoặc tưởng tượng. Các nhà khoa học cho rằng hầu hết những giấc mơ dữ dội, nặng nề xảy ra trong khi ngủ chuyển động mắt nhanh (Rapid Eye Movement - REM). Giấc ngủ REM thường có chu kỳ 90 phút một lần trong mỗi đêm ngủ và kéo dài từ 20 đến 25 phút. Khoảng 25% giấc ngủ đêm của một người trưởng thành được dành cho chu kỳ REM. Người lớn trung bình nên ngủ từ 7 đến 9 giờ mỗi đêm để có sức khỏe tốt nhất. Vậy, nguyên nhân nào gây ra những giấc mơ sống động? Các nhà khoa học không chắc chắn hoàn toàn nhưng họ nghĩ rằng một số yếu tố sau đây có thể đóng một vai trò:

• Căng thẳng hoặc lo lắng: Khi bạn đang gặp những khó khăn về một vấn đề nào đó trong cuộc sống, bạn sẽ xảy ra tình trạng lo âu và căng thẳng khi phải nghĩ cách giải quyết. Các vấn đề về thiếu ngủ cũng có thể làm tăng nguy cơ mơ thấy giấc mơ sống động. Thay đổi thời gian sinh hoạt, lịch trình ngủ của bạn bị đảo lộn, ví dụ như bay ra nước ngoài, giờ giấc sẽ thay đổi hoặc ngủ ít hơn bình thường cũng có thể làm tăng nguy cơ này.
• Thuốc men có thể tạo ra những giấc mơ sống động: Một số thuốc như các loại thuốc chống trầm cảm, thuốc chẹn beta, thuốc huyết áp, thuốc điều trị bệnh Parkinson và thuốc cai thuốc lá được báo cáo là góp phần tạo ra những giấc mơ sống động.

• Lạm dụng chất gây nghiện: Sử dụng rượu, thuốc kích thích hoặc cai nghiện ma túy làm tăng cơ hội xuất hiện những giấc mơ sống động nhưng thường là ác mộng.
• Các rối loạn sức khỏe khác: Một số tình trạng sức khỏe tâm thần như trầm cảm và tâm thần phân liệt hoặc các bệnh về thể chất có liên quan đến những giấc mơ sống động.
• Trong thời kỳ mang thai, hormone trong cơ thể sẽ có rất nhiều thay đổi. Nhiều phụ nữ mang thai cho biết họ trải qua những giấc mơ sống độngvà thường là mơ thấy giấc mơ đẹp.

Sự xuất hiện của những giấc mơ đẹp thường không có gì đáng lo ngại. Nhưng những giấc mơ sống động có tính chất tiêu cực, đặc biệt là nếu chúng kéo dài hàng tuần hay hàng tháng, có thể gây rối loạn cảm xúc và làm gián đoạn giấc ngủ của bạn. Chính điều đó có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như:

• Ban ngày buồn ngủ: Điều này có thể làm bạn mất tập trung và trí nhớ, ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc. Nó thậm chí có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các công việc hàng ngày như lái xe, nấu ăn,...
• Các vấn đề về tâm trạng: Những giấc mơ sống động có thể làm mất dần cảm xúc, gây ra các triệu chứng lo lắng hoặc trầm cảm. Đây có thể là một vấn đề đáng lo ngại nếu những giấc mơ sống động kéo dài dai dẳng.
• Chống lại giấc ngủ: Có thể bạn có ý thức hoặc tiềm thức tránh đi ngủ vì lo sợ sẽ có một giấc mơ xấu khác.
• Suy nghĩ tự tử: Một số người đã cho biết ý nghĩ tự tử thường xuất hiện trong đầu khi có những giấc mơ sống động tiêu cực. Điều này cực kỳ nghiêm trọng.

Nguyên nhân chính xác của những giấc mơ sống động không phải lúc nào cũng có thể xác định được. Trong nhiều trường hợp, những giấc mơ này không đáng lo ngại, nó sẽ mất đi theo thời gian. Nhưng nếu những giấc mơ sống động khiến bạn bị ảnh hưởng đến tinh thần hoặc các vấn đề về thể chất khác, hãy đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia về giấc ngủ để có hướng điều trị cho phù hợp với bạn. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến cho những giấc mơ sống động.

• Can thiệp y tế: Tình trạng sức khỏe thể chất hoặc tinh thần của bạn không tốt sẽ làm tăng nguy cơ xuất hiện các giấc mơ sống động. Hãy nâng cao sức khỏe của bản thân để hạn chế những giấc mơ đó xảy ra.
• Thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh: Ăn uống khoa học, lành mạnh; duy trì cân nặng hợp lý; ngủ đủ giấc, duy trì lịch ngủ đều đặn; uống đủ nước.
• Thư giãn: Việc gặp các vấn đề lo lắng hay áp lực, căng thẳng trong cuộc sống vẫn thường xuyên xảy ra. Nếu bạn cảm thấy mức độ căng thẳng và lo lắng của mình không kiểm soát được, bạn có thể cân nhắc ngồi thiền, hít thở thật sâu hay tự thư giãn mỗi ngày sau giờ làm việc bằng những hoạt động ưa thích.
• Liệu pháp diễn tập hình ảnh: Phương pháp điều trị này thường được bác sĩ áp dụng cho những người trải qua những giấc mơ sống động, đặc biệt là ác mộng do chấn thương. Liệu pháp này được thực hiện với một bác sĩ hay chuyên gia chăm sóc sức khỏe tâm thần để thay đổi kết thúc của một cơn ác mộng mà bạn nhớ khi tỉnh táo cho đến khi nó không còn trở nên đe dọa.
• Thuốc: Hầu hết các bác sĩ không khuyên bạn nên sử dụng thuốc để điều trị những giấc mơ sống động. Tuy nhiên, trong trường hợp gặp ác mộng ảnh hưởng đến tâm lý, chẳng hạn như rối loạn căng thẳng sau chấn thương, bác sĩ có thể cân nhắc kê đơn thuốc ngủ hoặc thuốc chống lo âu để giúp gây ngủ.

Những giấc mơ sống động theo hướng tích cực thường không lo ngại. Nhưng nếu bạn gặp phải ác mộng mang tính chất dữ dội, kéo dài, ảnh hưởng tiêu cực đến bạn thì hãy đến gặp bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời và phù hợp nhất.

Nguồn tham khảo: healthline.com