Mẹo cho người đeo kính áp tròng ở mọi lứa tuổi

Bài viết được tư vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Bích Nhĩ - Bác sĩ Chuyên khoa Mắt - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Kính áp tròng là thiết bị y tế công nghệ cao và thị giác là một trong những giác quan quan trọng nhất của bạn. Do đó, điều quan trọng là phải đưa ra những lựa chọn tốt để bạn luôn cảm thấy thoải mái, và an toàn. Bài viết dưới đây là những mẹo cho người đeo kính áp tròng ở mọi lứa tuổi.

Việc vệ sinh và sử dụng kính áp tròng đúng cách là điều hết sức cần thiết để giữ cho đôi mắt của bạn khỏe mạnh và ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng. Dưới đây là những việc nên và không nên làm khi đeo kính áp tròng, áp dụng cho tất cả mọi người:

Đối với loại kính áp tròng mềm, dùng một lần hàng ngày không cần làm sạch hoặc khử trùng vì chúng chỉ đeo một lần sau đó vứt đi. Để giữ cho đôi mắt luôn khỏe mạnh khi sử dụng kính áp tròng dùng một lần:

• Đảm bảo tuân thủ đúng quy trình đặt mắt kính áp tròng
• Kiểm tra kính để tìm lỗi hoặc hư hỏng trước khi đưa chúng vào mắt
• Không bao giờ sử dụng lại kính áp tròng dùng một lần
• Nên tháo kính áp tròng trong khi ngủ
• Không đeo kính áp tròng khi tắm dưới vòi nước nóng
• Không đeo kính áp tròng khi chơi hoặc tham gia các môn thể thao, trò chơi dưới nước
• Không đeo kính áp tròng của người khác hoặc dùng chung kính áp tròng với bất kỳ ai
• Không sử dụng lại những loại kính áp tròng dùng một lần hàng ngày
• Không sử dụng thuốc nhỏ mắt khi đang đeo kính áp tròng trừ khi được bác sĩ chuyên khoa mắt yêu cầu thực hiện.

Có 2 loại kính áp tròng có thể tái sử dụng: loại kính mềm và loại kính cứng. Loại kính áp tròng mềm có thể tái sử dụng - chúng có thể được sử dụng lại hàng ngày trong một khoảng thời gian nhất định, thường là 1 tuần hoặc 1 tháng trong khi loại kính áp tròng tái sử dụng cứng - còn được gọi là thấu kính thấm khí cứng (RGP) có thể được tái sử dụng hàng ngày trong tối đa là một năm.

Các ống kính mềm và cứng có thể tái sử dụng phải được khử trùng bằng dung dịch kính áp tròng mỗi ngày để tránh nhiễm trùng. Bác sĩ chỉ định sử dụng kính áp tròng của bạn sẽ cho bạn biết cách thực hiện việc này. Để chăm sóc các mặt kính có thể tái sử dụng của bạn một cách an toàn, người sử dụng cần thực hiện một số công đoạn sau:

• Làm sạch mặt kính của bạn sau khi lấy chúng ra bằng cách cọ xát chúng với dung dịch kính áp tròng đi kèm
• Rửa mặt kính bằng dung dịch kính áp tròng ngay sau khi chúng được làm sạch
• Để mặt kính áp tròng trong dung dịch khử trùng qua đêm
• Không bao giờ sử dụng lại dung dịch khử trùng kính áp tròng
• Chỉ sử dụng giải pháp do chuyên gia về kính áp tròng của bạn đề xuất và làm theo hướng dẫn thật cẩn thận

Bên cạnh đó người sử dụng cũng cần làm theo hướng dẫn của bác sĩ để làm sạch hộp đựng (không sử dụng nước máy), nên thay vỏ mặt kính của bạn ít nhất một lần một tháng và không bao giờ gạn dung dịch của bạn vào những chai nhỏ hơn

Bất cứ khi nào cảm thấy có điều bất thường với kính áp tròng, cần ngay lập tức ngừng sử dụng và tìm đến các bác sĩ chuyên khoa mắt hoặc kính áp tròng để được kiểm tra và xử lý kịp thời tránh để lại những di chứng nguy hiểm.

Để có thể sử dụng kính áp tròng một cách hiệu quả, tránh tình trạng dị ứng hoặc tổn thương giác mạc (rách/bong giác mạc) hay nhiễm trùng, người sử dụng kính áp tròng ở mọi lứa tuổi cần tuần thủ một số mẹo sử dụng sau:

• Thay mắt kính áp tròng thường xuyên theo chỉ định của bác sĩ, ngay cả khi bạn không đeo chúng hàng ngày. Ví dụ, nếu bạn sử dụng loại kính áp tròng dùng một lần, hãy vứt chúng đi sau khi bạn đã sử dụng, ngay cả khi chúng vẫn còn mới. Khi bạn đeo kính áp tròng nhiều ngày hơn mức cần thiết hoặc khi ngủ trong tròng kính không được sản xuất để đeo qua đêm, điều đó sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng mắt.
• Luôn rửa tay trước khi lắp hoặc lấy mắt kính ra. Không rửa kính áp tròng với xà phòng có mùi thơm hoặc nhiều dầu. Tròng kính có thể bám vào tay ướt và cũng có vi khuẩn sống trong nước máy có thể bám vào thấu kính - vì vậy hãy luôn lau khô tay bằng khăn không xơ. Nếu bạn muốn sử dụng kem dưỡng ẩm, hãy đợi cho đến khi bạn lắp kính vào. Bã từ kem dưỡng da có thể dính vào kính.
• Bắt đầu với cùng một bên mắt mỗi lần đeo kính áp tròng để không lẫn lộn ống kính bên phải và bên trái. Dùng ngón trỏ để trượt ống kính ra khỏi gói hoặc hộp và đưa vào lòng bàn tay của bạn. Rửa sạch nó bằng dung dịch được bác sĩ nhãn khoa khuyên dùng. Đặt ống kính trên đầu ngón tay trỏ của bạn. Kéo mi mắt dưới của bạn xuống bằng ngón giữa của cùng một bàn tay và mi mắt trên bằng tay kia. Đặt mắt kính trực tiếp vào tròng đen của mắt. Nhẹ nhàng thả mi và chớp mắt.

Đầu tiên, cần rửa sạch và lau khô tay trước khi tháo ống kính. Để lấy ống kính mềm ra, hãy kéo mi mắt dưới của bạn xuống. Nhìn lên hoặc nhìn sang một bên và nhẹ nhàng di chuyển thấu kính của bạn đến lòng trắng của mắt. Sử dụng ngón tay cái và ngón trỏ của bạn, rồi nhẹ nhàng véo thấu kính và nhấc nó ra khỏi mắt. Đối với thấu kính có thể thấm khí,bạn hãy mở to mắt và kéo vùng da gần khóe mắt về phía tai. Cúi xuống lòng bàn tay mở của bạn và chớp mắt. Ống kính sẽ bật ra trong lòng bàn tay của bạn.

Có nhiều cách để làm sạch ống kính. Dung dịch đa dụng cho phép bạn làm sạch, rửa, khử trùng và bảo quản ống kính của mình. Một số hệ thống có các sản phẩm riêng biệt để làm sạch và tráng lại các loại kính dùng nhiều lần. Nhiều cơ sở chuyên sản xuất và cung cấp kính áp tròng nói rằng chỉ cần rửa cũng làm sạch được mắt kính, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng việc chà xát sẽ làm sạch tốt hơn. Với dung dịch hydrogen peroxide, bạn đặt ống kính của mình vào một cái rổ đựng trong một cốc đựng dung dịch. Không bao giờ sử dụng dung dịch này để rửa ống kính của bạn. Ngoài ra, dung dịch hydrogen peroxide sẽ có nắp màu đỏ, điều đó có nghĩa là không bao giờ nhỏ trực tiếp vào mắt bạn

Nếu hết dung dịch kính áp tròng, bạn có thể muốn rửa sạch ống kính của mình bằng nước máy. Tuy nhiên đó là điều tối kỵ. Trong nước chứa nhiều vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng mắt nghiêm trọng. Thậm chí các chuyên gia khuyên không nên đeo kính áp tròng khi tắm. Và không bao giờ đưa ống kính vào miệng hoặc dùng nước bọt để làm ướt chúng.

Ống kính có thể cảm thấy khó chịu nếu có thứ gì đó trên hoặc dưới nó hoặc nếu nó ở bên trong. Lấy ống kính ra và rửa sạch bằng thuốc nhỏ lại hoặc dung dịch không peroxide để loại bỏ bụi bẩn. Đừng tiếp tục đeo kính áp tròng nếu chúng không thoải mái. Và đừng đeo khi mắt bạn đã đỏ và rát. Nếu bạn không khá hơn sau khi ngừng đeo, hãy đến gặp các bác sĩ nhãn khoa.

Thanh thiếu niên trưởng thành có thể đeo kính áp tròng miễn là chúng học cách chăm sóc mắt kính và có thể được tin tưởng để tuân theo chính xác tất cả các hướng dẫn chăm sóc. Các ống kính dùng một lần chỉ đeo 1 ngày là một lựa chọn tốt. Không liên quan đến việc làm sạch hoặc chăm sóc. Không bao giờ thử ống kính của bạn bè. Bác sĩ nhãn khoa phải lắp những mắt kính áp tròng hoàn hảo nhất với mắt bạn. Bác sĩ có thể cho bạn lấy mẫu để đảm bảo rằng mắt kính đã chọn vừa vặn với mỗi người.

Bạn có thể đeo áp tròng cho hầu hết các môn thể thao và hoạt động. Chúng hiếm khi di chuyển hoặc rơi ra ngoài. Thêm vào đó, chúng không bị hơi nước như kính và cho bạn tầm nhìn ngoại vi tốt hơn. Tuy nhiên, nếu bạn bơi, đặc biệt là ở các hồ nước không sạch lắm, hãy tránh đeo kính áp tròng xuống nước. Ngay cả khi sử dụng một chiếc kính che kín nước, bạn vẫn có thể bị nhiễm trùng mắt do nước và khó lấy ra nếu chúng bị ướt. Nếu bạn vô tình đeo chúng xuống nước, hãy sử dụng nước muối sinh lý hoặc nhỏ lại để làm lỏng chúng và lấy chúng càng sớm càng tốt. Sau đó làm sạch và khử trùng chúng. Nếu bạn đi bơi với kính áp tròng, tốt nhất là sử dụng kính áp tròng thay thế hàng ngày và vứt bỏ chúng sau khi bơi. Bể nước nóng và hồ là những nguồn nước tiềm ẩn nguy cơ cao nhiễm khuẩn.

Kính áp tròng là một loại kính nhỏ, mỏng bằng nhựa hoặc thủy tinh được đặt trực tiếp trên mắt để điều chỉnh thị lực. Kính áp tròng có hai loại mềm và cứng nhưng loại kính mềm phổ biến và dễ sử dụng hơn. Việc đeo kính áp tròng ngoài giúp người sử dụng điều chỉnh thị lực còn mang lại tính thẩm mỹ cao hơn so với việc đeo một cặp kính dày cộm. Tuy nhiên việc vệ sinh kính áp tròng cũng như vệ sinh mắt sau khi đeo kính khá mất thời gian và phức tạp, đòi hỏi sự tỉ mỉ nhằm tránh nguy cơ dẫn đến nhiễm trùng mắt do vi khuẩn xâm nhập thông qua kính.

Nguồn tham khảo: nhs.uk; webmd.com