Liều tiêm vắc xin HPV Cervarix và Gardasil

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Trần Thanh Phước - Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Vắc xin phòng ngừa virus HPV được cấp phép sử dụng tại Việt Nam là Gardasil (Mỹ) và Cervarix (Bỉ). Mỗi loại vắc xin sẽ có sự khác nhau về số lượng chủng virus HPV có thể phòng ngừa, đối tượng tiêm, lịch tiêm cũng như tác dụng phòng ngừa.

HPV (Human Papilloma Virus) - nguyên nhân chủ yếu gây ung thư cổ tử cung, là loại virus gây u ở người, lây nhiễm qua đường tiếp xúc, quan hệ tình dục, từ mẹ sang con và có thể tồn tại trong cơ thể người thời gian rất lâu trước khi phát triển thành bệnh.

Có hơn 140 tuýp Papillomavirus (HPV) được phát hiện ở người. Khoảng 40 loại có thể nhiễm vào vùng sinh dục như âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, trực tràng, hậu môn, dương vật và bìu cũng như miệng và cổ họng. Những loại HPV này lây lan trong quá trình quan hệ tình dục..

-Hai loại HPV (loại 6 và 11) gây ra hầu hết các trường hợp mụn cóc, sùi mào gà ở bộ phận sinh dục phụ nữ và nam giới.

-Hơn 10 chủng virus HPV có thể dẫn đến ung thư, trong đó có 2 chủng đặc biệt (loại 16 và 18) dẫn đến phần lớn các trường hợp ung thư. Đây được gọi là HPV nguy cơ cao. Ung thư cổ tử cung có liên quan phổ biến nhất với HPV, nhưng HPV cũng có thể gây ung thư ở âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn, miệng và hầu họng. Tuýp HPV 16,18 cũng là 2 túyp chính gây nên ung thư cổ tử cung và còn là tác nhân gây ra các loại ung thư như: Ung thư âm hộ (50%), Ung thư âm đạo (65%), Ung thư hầu họng (70%).

Bệnh này hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên để giảm tỷ lệ mắc bệnh chỉ có một cách duy nhất đó là tiêm ngừa vắc xin. Vắc-xin HPV được đánh giá là an toàn và có thể đem lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ phụ nữ tránh khỏi những căn bệnh liên quan đến virus HPV type 16 và 18, hai type chủ yếu gây ung thư cổ tử cung.

Tại Việt Nam, vắc-xin phòng ngừa HPV được chỉ định tiêm cho nữ giới trong độ tuổi 9 - 26 tuổi, kể cả những người đã từng quan hệ tình dục. Vắc-xin có hiệu quả kéo dài lên tới 30 năm và tiêm càng sớm sẽ càng tốt.

Hiện có 2 loại vắc-xin phòng ngừa HPV được sử dụng tại Việt Nam là Gardasil của Mỹ và Cervarix của Bỉ. Hai loại vắc-xin tiêm HPV này có một số điểm khác biệt căn bản về số chủng virus HPV có thể phòng ngừa, đối tượng tiêm phòng, lịch tiêm và tác dụng phòng bệnh. Cụ thể là:

Về số chủng HPV phòng ngừa

• Vắc-xin Gardasil: Phòng ngừa 4 tuýp HPV là HPV 6, HPV 11, HPV 16 và HPV 18;
• Vắc-xin Cervarix: Phòng ngừa 2 tuýp HPV là HPV 16 và HPV 18.

Về đối tượng tiêm phòng

• Vắc-xin Gardasil: Tiêm cho nữ giới từ 9 tuổi đến 26 tuổi;
• Vắc-xin Cervarix: Tiêm cho nữ giới từ 10 tuổi đến 25 tuổi.

Về lịch tiêm

• Vắc-xin Gardasil: Gồm 3 mũi:
  • Mũi 1: Ngày tiêm mũi đầu tiên;
  • Mũi 2: Cách 2 tháng sau mũi tiêm đầu tiên;
  • Mũi 3: Cách 6 tháng sau mũi tiêm đầu tiên.

-Phác đồ thay thế khi không dùng được phác đồ chuẩn :0-1-4 hoặc 0-3-6, 06-12 tháng

• Vắc-xin Cervarix: Gồm 3 mũi):
  • Mũi 1: Ngày tiêm mũi đầu tiên;
  • Mũi 2: Cách 1 tháng sau mũi tiêm đầu tiên;
  • Mũi 3: Cách 6 tháng sau mũi tiêm đầu tiên.

Nếu cần thiết phải thay đổi lịch tiêm chủng, mũi thứ 2 có thể được tiêm vào thời điểm từ 1 đến 2,5 tháng sau mũi thứ nhất và mũi thứ 3 tiêm vào thời điểm từ 5 đến 12 tháng sau mũi thứ nhất.

Về tác dụng phòng bệnh

• Vắc-xin Gardasil: ngoài tác dụng phòng ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo ở phụ nữ và ung thư hậu môn ở nam giới . Vaccine này còn có tác dụng phòng ngừa hiệu quả đối với mụn cóc và sùi mào gà sinh dục ở cả nam và nữ.
• Vắc-xin Cervarix: Phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Ung thư âm hộ và âm đạo ở phụ nữ.

Tiêm phòng HPV có cần xét nghiệm không?

Tiêm vắc xin phòng HPV không cần xét nghiệm trước tiêm. Nữ giới nằm trong độ tuổi 9 – 26, không mang thai, không dị ứng với thành phần nào của vắc xin, không đang điều trị các bệnh cấp tính... đều đủ điều kiện tiêm vắc xin này.

Bị nhiễm HPV có tiêm phòng được không?

Vắc xin phòng ung thư cổ tử cung vẫn có tác dụng khi tiêm cho những người đã từng quan hệ tình dục, thậm chí đã từng nhiễm virus HPV. Bởi trên thực tế, virus HPV rất dễ tái nhiễm tức là sau khi cơ thể đào thải virus vẫn có thể nhiễm lại chúng. Miễn dịch tự nhiên của cơ thể không đủ để phòng được tái nhiễm, nhưng vắc xin lại có thể làm được điều này.

Bên cạnh đó, HPV có nhiều type khác nhau. Việc bạn đã từng bị nhiễm một tuýp HPV nào trước đây thì vẫn nên tiêm phòng vắc xin để được bảo vệ tránh lây nhiễm những tuýp HPV khác.

Tiêm phòng ung thư cổ tử cung bao lâu thì được mang thai?

Khi có dự định lập gia đình, phụ nữ cần chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh ung thư cổ tử cung sớm. Nếu có thai khi đang tiêm vắc xin thì sẽ tạm hoãn lịch tiêm, hoàn tất lịch tiêm tiếp tục sau khi sinh con.

Nhiều người có thể chủng ngừa mà không gặp bất kỳ phản ứng phụ nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, bạn có thể gặp phản ứng phụ nhẹ đến trung bình sau khi chủng ngừa như:

• Phản ứng tại chỗ tiêm, quầng đỏ, đau hoặc sưng;
• Sốt nhẹ;
• Nổi mề đay;
• Đau đầu;
• Mệt mỏi;
• Đau cơ;
• Đau khớp;
• Buồn nôn và nôn;
• Rối loạn dạ dày ruột: đau bụng, tiêu chảy;
• Quá mẫn...

Nếu bạn đang gặp bất kỳ triệu chứng bất thường hoặc nếu triệu chứng vẫn còn, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.