Mục lục
Testosterone là hormone giới tính chính ở nam giới. Ở tuổi dậy thì của một cậu bé, testosterone chịu trách nhiệm cho sự phát triển của lông trên cơ thể, phát triển cơ bắp và làm cho giọng nói trầm hơn. Ở đàn ông trưởng thành, nó kiểm soát ham muốn tình dục, duy trì khối lượng cơ bắp và giúp tạo ra tinh trùng. Phụ nữ cũng có testosterone trong cơ thể, nhưng với lượng nhỏ hơn nhiều.
1. Xét nghiệm testosterone
Xét nghiệm này giúp đo mức testosterone trong máu của bạn. Hầu hết các testosterone trong máu được gắn vào protein. Testosterone không gắn với protein được gọi là testosterone tự do. Có hai loại xét nghiệm testosterone chính:
- Testosterone toàn phần: Xét nghiệm này đo tải lượng cả testosterone gắn với protein và testosterone tự do.
- Testosterone tự do: Xét nghiệm này chỉ định lượng testosterone tự do. Testosterone tự do có thể cung cấp thêm thông tin về một số tình trạng sức khỏe.
Nồng độ testosterone quá thấp hoặc quá cao có thể gây ra vấn đề sức khỏe ở cả nam và nữ.
2. Ý nghĩa xét nghiệm testosterone
Xét nghiệm nồng độ testosterone có thể được sử dụng để chẩn đoán một số tình trạng, bao gồm:
- Giảm ham muốn tình dục ở nam và nữ
- Vô sinh ở nam và nữ
- Rối loạn cương dương ở nam giới
- Khối u tinh hoàn ở nam giới
- Dậy thì sớm hoặc chậm ở trẻ trai
- Tăng trưởng lông trên cơ thể và phát triển các đặc điểm nam tính ở phụ nữ
- Kinh nguyệt không đều ở phụ nữ.
3. Tại sao tôi phải làm xét nghiệm testosterone?
Bạn có thể cần xét nghiệm này nếu bạn có các triệu chứng của nồng độ testosterone bất thường. Đối với đàn ông trưởng thành, hầu hết trường hợp xét nghiệm được chỉ định khi nam giới có triệu chứng nồng độ testosterone thấp. Đối với phụ nữ, nó chủ yếu được chỉ định nếu có triệu chứng của mức testosterone cao.
Triệu chứng của testosterone thấp ở nam giới bao gồm: Giảm ham muốn tình dục; Khó cương cứng; Phát triển mô vú; Vấn đề sinh sản; Rụng tóc; Xương yếu; Mất khối lượng cơ bắp...
Các triệu chứng của mức testosterone cao ở phụ nữ bao gồm: Tăng trưởng lông trên cơ thể và khuôn mặt; Giọng nói trầm hơn; Rối loạn kinh nguyệt; Mụn trứng cá; Tăng cân...
Các bé trai cũng cần một bài kiểm tra mức độ testosterone. Ở các bé trai, dậy thì chậm có thể là một triệu chứng của testosterone thấp, trong khi dậy thì đến sớm có thể là một triệu chứng của testosterone cao.
4. Vậy xét nghiệm này được tiến hành như thế nào?
Chuyên gia y tế sẽ lấy một mẫu máu từ tĩnh mạch trên cánh tay của bạn, sử dụng một cây kim nhỏ. Sau khi kim được đưa vào, một lượng máu nhỏ sẽ được thu thập vào ống nghiệm hoặc lọ. Bạn có thể cảm thấy hơi nhói khi kim được đâm vào và rút ra. Nhưng quá trình này thường mất ít hơn năm phút.
Chuẩn bị trước khi làm xét nghiệm:
Bạn không cần bất kỳ sự chuẩn bị đặc biệt nào cho xét nghiệm nồng độ testosterone.
Rủi ro khi xét nghiệm:
Có rất ít rủi ro khi xét nghiệm máu. Bạn có thể bị đau nhẹ hoặc bầm tím tại chỗ đặt kim lấy máu, nhưng hầu hết các triệu chứng sẽ hết nhanh chóng thôi.
5. Những kết quả này có ý nghĩa gì?
Kết quả mang lại những giá trị chẩn đoán khác nhau tùy thuộc vào việc người bệnh là đàn ông, phụ nữ hay bé trai.
Đối với nam giới:
- Nồng độ testosterone cao có thể có nghĩa là một khối u trong tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận. Tuyến thượng thận nằm phía trên thận và giúp kiểm soát nhịp tim, huyết áp và các chức năng cơ thể khác.
- Mức testosterone thấp có thể có nghĩa là một bệnh di truyền hoặc mãn tính, hoặc một vấn đề với tuyến yên. Tuyến yên là một cơ quan nhỏ trong não kiểm soát nhiều chức năng, bao gồm cả sự tăng trưởng và khả năng sinh sản.
Đối với nữ giới:
- Nồng độ testosterone cao có thể chỉ ra một tình trạng gọi là hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). Hội chứng buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết tố phổ biến ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh nữ.
- Nó cũng có thể có nghĩa là ung thư buồng trứng hoặc tuyến thượng thận.
- Mức testosterone thấp là bình thường, nhưng mức cực thấp có thể chỉ ra bệnh Addison, một rối loạn của tuyến yên.
Đối với các bé trai:
- Nồng độ testosterone cao có thể là ung thư ở tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận.
- Mức testosterone thấp ở trẻ trai có thể có nghĩa là có một số vấn đề khác với tinh hoàn, bao gồm cả chấn thương.
Nếu kết quả của bạn chỉ ra sự bất thường, không nhất thiết có nghĩa là bạn phải điều trị ngay. Một số loại thuốc, hoặc lạm dụng cồn có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm của bạn. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về kết quả của bạn, hãy tham vấn ý kiến bác sĩ.
- Giọng nói thay đổi khi đến tuổi dậy thì: Vì sao
- Xét nghiệm nội tiết tố nữ và nam: Những điều cần biết
- Các biện pháp xác định tình trạng dậy thì sớm ở trẻ