Làm gì khi bị đau buốt nửa đầu bên trái?

Đau buốt đỉnh đầu bên trái là triệu chứng khá phổ biến, gặp ở 12 - 28% dân số. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nghiêm trọng về hệ thần kinh, não bộ. Vậy cần phải làm gì khi xuất hiện đau buốt đỉnh đầu trái?

Đau buốt nửa đầu bên trái là 1 trong những dấu hiệu đặc trưng nhất của hội chứng đau nửa đầu Migraine. Người mắc hội chứng này thường bị đau nửa đầu bên trái hoặc bên phải. Cơn đau có thể xuất hiện vài lần trong 1 tuần, 1 tháng hoặc 1 năm tuỳ thuộc vào từng tình trạng bệnh. Các biểu hiện đặc trưng cho hội chứng đau nửa đầu Migraine gồm:

• Đau buốt, tê nhức, đau âm ỉ 1 bên đầu;
• Khi hoạt động có xu hướng gia tăng cơn đau nửa đầu;
• Nôn, buồn nôn, sợ ánh sáng gia tăng khi hoạt động;
• Người bệnh thấy nhạy cảm với âm thanh, ánh sáng và mùi hương;
• Cơn đau chủ yếu tập trung ở hốc mắt bên trái và quanh thái dương. Đau theo kiểu đập tương ứng với nhịp đập của mạch máu, đồng thời kéo dài vài giờ hoặc vài ngày.

Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra đau nửa đầu, gồm cả yếu tố bên trong lẫn bên ngoài cơ thể, cụ thể như sau:

2.1. Nguyên nhân bên trong cơ thể

• Mạch máu não co giãn bất thường: Khi hệ thống não bị rối loạn thì có thể gây nên co giãn mạch máu bất thường bên nửa đầu trái và gây ra các cơn đau.
• Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ: Thực tế, tỷ lệ nữ giới bị đau nửa đầu bên trái cao hơn so với nam giới. Nguyên nhân là do những thay đổi của nội tiết tố ở nữ giới trước kỳ kinh nguyệt, mang thai hay thời kỳ tiền mãn kinh gây ra tình trạng này.
• Chất dẫn truyền thần kinh phóng thích đột ngột: Serotonin bị phóng thích đột ngột do bất cứ nguyên nhân nào cũng có thể khiến cơ đau nửa đầu bên trái xuất hiện.
• Thiếu máu não: Nếu não bộ không được cung cấp đầy đủ oxy và lượng máu cần thiết có thể làm cho các cơ quan thần kinh bị yếu, thậm chí tê liệt từ đó gây ra tình trạng đau nửa đầu bên trái.
• Di truyền: Các nghiên cứu chỉ ra có tới 60% người bệnh đau nửa đầu bên trái có bố hoặc mẹ cũng mắc triệu chứng này.

2.2. Tác động bên ngoài

• Stress: Đau nửa đầu do nguyên nhân stress chiếm tới 42% các trường hợp người bệnh bị đau đầu trên toàn thế giới.
• Chấn thương: Một số chấn thương bị gây ra do tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày, tai nạn lao động, tai nạn giao thông cũng có thể gây ra tụ máu, dịch dưới sọ. Nếu cảm thấy đau nửa đầu bên trái ngày càng tăng sau tai nạn kèm các bất thường khác như run rẩy, yếu tay chân cho thấy người bệnh có tình trạng tụ máu não.
• Do chế độ ăn: Thường xuyên bỏ bữa, ăn uống thất thường, uống nhiều thực phẩm kích thích. Việc bỏ bữa khiến não thiếu glucose để duy trì hoạt động cũng làm tăng nguy cơ bị đau nửa đầu.
• Do tác dụng phụ của một số thuốc: Thuốc tránh thai có thể khiến tình trạng đau nửa đầu bên trái càng thêm tồi tệ hơn.
• Thực phẩm có hại: Socola, cà phê, phôi mai, bia, rượu,... là những loại thực phẩm có khả năng thúc đẩy tình trạng đau nửa đầu tiến triển nặng.

Khi gặp cơn đau nửa đầu, người bệnh nên nghỉ ngơi trong phòng tối hoặc dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen, paracetamol,...Nếu cơn đau nghiêm trọng kèm theo các triệu chứng khác, người bệnh có thể phải được can thiệp cấp cứu, giảm đau nhanh bằng thuốc giãn cơ, thuốc giảm đau. Riêng trường hợp đau đầu cụm cần điều trị bằng liệu trình thở oxy cao áp.Về điều trị căn nguyên, hiện nay chưa có rõ nguyên nhân gây ra đau nửa đầu bên trái nên chủ yếu điều trị tối ưu vẫn là giảm nhẹ triệu chứng và giảm tái phát. Tuỳ thuộc vào tần suất và cường độ cơn đau mà bác sĩ sẽ có phương án điều trị cụ thể. Một số nhóm thuốc dùng để điều trị đau nửa đầu gồm:

• Thuốc giảm đau: Có thể sử dụng ngay khi cơn đau đầu xảy ra để nhanh hết đau.
• Thuốc ngăn ngừa diễn tiến của bệnh được dùng hàng ngày, kéo dài trong nhiều tuần để giảm tần suất và độ nặng của chứng đau đầu như thuốc ức chế beta, thuốc ức chế canxi, thuốc chống động kinh hoặc thuốc chống trầm cảm,...

Ngoài ra, việc sử dụng các vị thuốc nam, thảo dược có tác dụng tưới máu đến các vùng não hoạt động kém cũng đem lại hiệu quả đáng kể cho người bệnh khi chữa đau nửa đầu. Trong đó, phải kể đến các vị thuốc như:

• Đinh lăng: Lá đinh lăng có chứa Saponin cùng một số thành phần khác có thể hoạt hoá nhẹ và đồng bộ vỏ não, tác động tốt lên hệ thần kinh giúp giảm đau đầu, an thần, ngủ ngon.
• Sâm đất: Có tác dụng bồi bổ cơ thể, bình ổn huyết áp, giảm đau và tiêu viêm hiệu quả.
• Bạch quả: Vì tác dụng tăng tuần hoàn máu, chống viêm, chống oxy hoá nên bạch quả thích hợp với các tình trạng đau đầu do căng thẳng, đau đầu vận mạch, đặc biệt là giảm tần số cơn đau và thời gian đau của mỗi cơn đau nửa đầu Migraine.
• Cây nữ lang: Có tác dụng thư giãn mạch máu và tế bào thần kinh, giảm trừ căng thẳng cho người bệnh đau đầu.
• Cây mã tiên thảo: Là thảo dược hữu ích để cải thiện hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS), chứng đau đầu, căng thẳng cũng như đau đầu do thần kinh và lo âu.
• Cây xương sọ: Là loài thảo mộc hữu ích trong điều trị đau đầu do căng thẳng quá mức nhờ tác dụng như một loại thuốc an thần và thư giãn.
• Gừng: Có hiệu quả trong việc giảm bớt các cơn đau đầu và cảm lạnh do virus và nhiễm trùng xoang. Đặc biệt, gừng còn góp phần kiểm soát tình trạng viêm và làm giảm các cơn đau liên quan đến đau đầu.

Một số biện pháp khác cũng giúp kiểm soát và phòng ngừa đau nửa đầu trái bao gồm:

• Thư giãn: Cần hạn chế áp lực trong công việc, cuộc sống. Người bệnh có thể tập thể dục, yoga giúp thư giãn cơ thể và thoải mái tinh thần nhằm giảm yếu tố kích hoạt đau nửa đầu trái.
• Tránh dùng thực phẩm gây kích thích đau đầu như caffeine, rượu, phô mai.
• Cung cấp đủ nước cho cơ thể mỗi ngày (ít nhất 2 lít/ ngày).
• Tránh các tác nhân có mùi lạ, ánh sáng mạnh.
• Tránh nơi có tiếng ồn lớn kéo dài.
• Tránh thiếu ngủ, bỏ bữa kéo dài.

Các cơn đau nửa đầu thường ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe hay hoạt động sinh hoạt thường ngày của người bệnh. Hơn nữa, nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng phác đồ thì tình trạng đau sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến các biến chứng gây nguy hiểm như:

• Trầm cảm;
• Nhồi máu cơ tim;
• Đau đầu do lạm dụng thuốc;
• Loét dạ dày tá tràng, xuất huyết tiêu hoá;
• Hội chứng serotonin - co giật, nhịp tim đập không đều, thậm chí có thể tử vong.

Chế độ dinh dưỡng tương đối quan trọng đối với bệnh nhân bị đau nửa đầu. Bệnh nhân đau buốt nửa đầu bên trái nên ăn các thực phẩm như:

• Ngũ cốc nguyên hạt có nhiều chất xơ và vitamin.
• Tăng cường bổ sung trái cây và rau củ mỗi ngày.
• Ăn chất béo lành mạnh, hạn chế chất béo bão hoà và chất béo chuyển hóa. Nên tiêu thụ hải sản 2-3 lần mỗi tuần để hấp thu chất béo omega - 3.
• Chia nhỏ bữa ăn mỗi ngày.
• Uống nước trong ngày thay vì uống đồ uống có đường như soda, các loại thuốc đóng chai sẵn.

Các thực phẩm bệnh nhân đau nửa đầu nên tránh:

• Hạn chế muối natri dưới 2300mg/ ngày, nên mua đồ tươi về để chế biến nhằm kiểm soát lượng muối trong bữa ăn.
• Không sử dụng các chất kích thích như caffeine, rượu.

Hy vọng những thông tin Vinmec cung cấp đã giúp bạn biết được phải làm gì khi bị đau nửa đầu bên trái. Nếu tình trạng đau nửa đầu bên trái kéo dài và không thuyên giảm thì bạn cần đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và có biện pháp điều trị phù hợp.