Kiểm soát chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt

Đau nửa đầu có nhiều loại và do nhiều nguyên nhân khác nhau. Nếu cơn đau nửa đầu xảy ra trong khoảng thời gian từ 2 ngày trước khi có kinh đến 3 ngày sau đó thì gọi là đau nửa đầu do kinh nguyệt. Bên cạnh đó, cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt thường có xu hướng kéo dài và nghiêm trọng hơn những kiểu đau nửa đầu khác. Người bị đau nửa đầu do kinh nguyệt thường sẽ nhạy cảm với ánh sáng vào khoảng thời gian có kinh nguyệt hơn so với các loại đau nửa đầu khác.

Trong suốt chu kỳ bình thường, nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ tăng cho đến khoảng ngày 14 của chu kỳ, đó là khi bạn bắt đầu rụng trứng và tạo ra nhiều progesterone hơn. Vào khoảng ngày 27 hoặc 28 của chu kỳ kinh nguyệt, cả hai loại hormone này (estrogen và progesterone) đều giảm trở lại mức bình thường. Sự sụt giảm đột ngột của estrogen dẫn tới sự xáo trộn nội tiết, đây là nguyên nhân gây ra chứng đau nửa đầu cho nhiều phụ nữ khi tới kỳ kinh nguyệt.

Xem ngay: Trắc nghiệm: Hiểu biết của bạn về các cơn đau do kinh nguyệt

Có rất nhiều cách để kiểm soát và điều trị chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt, bao gồm ba loại chính: điều trị dự phòng nhỏ, điều trị cấp tính và điều trị dự phòng liên tục bằng nội tiết tố.

Điều trị dự phòng nhỏ là phương thức điều trị trước khi kỳ kinh nguyệt diễn ra để ngăn chặn hoặc làm giảm bớt mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng tiền kinh nguyệt, bao gồm cả vấn đề đau nửa đầu do kinh nguyệt.

Các thuốc được sử dụng để điều trị dự phòng nhỏ chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt phổ biến nhất là các thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen, naproxen hoặc fenoprofen canxi (Nalfon). Thuốc được sử dụng hai lần một ngày trong vòng 5 đến 7 ngày, bắt đầu từ 2-3 ngày trước khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt cho đến hết kỳ kinh nguyệt diễn ra.

Ngoài ra, một lựa chọn khác để điều trị dự phòng nhỏ chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt là bổ sung estrogen. Các bạn gái có thể sử dụng thuốc viên, gel bôi âm đạo hoặc miếng dán có chứa estrogen trước và trong kỳ kinh nguyệt để ngăn chặn sự suy giảm estrogen tự nhiên gây ra chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt.

Điều trị cấp tính là việc dùng thuốc giảm đau khi đang gặp phải cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt. Dùng thuốc giảm đau càng sớm khi có dấu hiệu của cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt thì càng hiệu quả.

Triptan tác dụng nhanh hoặc chất chủ vận thụ thể serotonin có chọn lọc được sử dụng để điều trị cấp tính cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt. Hầu hết triptan là thuốc viên nhưng một số có sẵn dưới dạng tiêm dưới da hoặc thuốc xịt mũi, ví dụ: Almotriptan (Axert), Eletriptan (Relpax), Frovatriptan (Frova), Naratriptan (Amerge), Rizatriptan (Maxalt), Sumatriptan (Imitrex), Zolmitriptan (Zomig),... Bác sĩ cũng có thể đề nghị người bệnh phối hợp dùng NSAID với triptan hay vừa dùng thuốc giảm đau vừa sử dụng miếng đệm nóng để kiểm soát các triệu chứng kinh nguyệt, bởi vì phương pháp đa trị liệu cũng có thể hữu ích.

Các chất đối kháng CGRP (peptide liên quan đến gen calcitonin) là một lựa chọn khác để điều trị chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt. Thuốc đối kháng CGRP bao gồm rimegepant (Nurtec ODT) và ubrogepant (Ubrelvy), ngăn chặn tác dụng của CGRP sẽ làm giảm nhẹ mức độ đau nửa đầu do kinh nguyệt mà phụ nữ gặp phải.

Nếu bạn đã thử các phương pháp khác mà không hiệu quả hoặc nếu kinh nguyệt diễn ra không đều nên khó xác định ngày bắt đầu để thực hiện điều trị dự phòng nhỏ, bác sĩ có thể đề xuất tiến hành điều trị dự phòng liên tục để kiểm soát chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt gây ra.

Một trong các cách điều trị dự phòng liên tục bệnh đau nửa đầu do kinh nguyệt là uống thuốc tránh thai hoặc sử dụng vòng âm đạo không ngắt quãng trong nhiều tháng. Điều này giúp duy trì lượng hormone trong cơ thể, không gây ra xáo trộn nội tiết tố do chu kỳ kinh nguyệt nên sẽ giúp phòng ngừa chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt. Bạn cũng có thể làm điều này với vòng âm đạo.

Ngoài ra, bác sĩ có thể giới thiệu dùng thuốc làm thay đổi nồng độ hormone như leuprolide (Lupron) hoặc sử dụng estrogen ở liều lượng thấp nhất có thể để thực hiện điều trị dự phòng liên tục bằng nội tiết tố.

Trước khi phải sử dụng đến những biện pháp điều trị chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt trên, tốt nhất bạn hãy tránh những tác nhân gây ra hoặc làm nặng cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt như: rượu, mất nước và căng thẳng, nhiệt độ cao và ánh sáng,... Dưới đây là một số mẹo cụ thể mà bạn có thể áp dụng để kiểm soát cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt:

• Tránh uống rượu trong kỳ kinh nguyệt, cố gắng uống 1,5 lít đến 2 lít nước mỗi ngày.
• Nên nghỉ ngơi tối đa ở nơi yên tĩnh, ít ánh sáng, mát mẻ khi đến kỳ kinh nguyệt.
• Tập thể dục thường xuyên và một chế độ ăn uống lành mạnh đã được chứng minh là làm giảm các triệu chứng kinh nguyệt nói chung và có thể giúp giảm các cơn đau nửa đầu do kinh nguyệt nói riêng.

Ngoài ra, bạn cần học cách quản lý căng thẳng tốt hơn bằng cách thử các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền, tập hít thở. Việc làm này sẽ giúp điều hòa hormone và làm hạn chế chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt.

Nguồn tham khảo: webmd.com, my.clevelandclinic.org