Giảm các triệu chứng cho người bệnh đang hấp hối

Cái chết có thể đến một cách đột ngột, hoặc chậm rãi khi một người từ từ lụi tàn dần. Đối với một số người lớn tuổi vào cuối đời, cơ thể suy yếu trong khi đầu óc vẫn còn tỉnh táo. Những người khác vẫn khỏe mạnh về thể chất, nhưng tổn thất về nhận thức lại gây ra các tác động lớn. Mặc dù tất cả mọi người hấp hối và có thể chết, nhưng mỗi mất mát đều được cảm nhận theo các cách riêng.

Chăm sóc người bệnh đang hấp hối là thuật ngữ được sử dụng để mô tả sự hỗ trợ và chăm sóc y tế trong thời gian cận kề với cái chết. Việc chăm sóc như vậy không chỉ xảy ra trong thời điểm trước khi ngừng thở và tim ngừng đập. Người lớn tuổi thường sống chung với một hoặc nhiều bệnh mãn tính và cần được chăm sóc nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng trước khi chết.

Có nhiều cách để chăm sóc người bệnh đang hấp hối. Việc chăm sóc như vậy thường cần sự phối hợp của cả một nhóm người. Nếu bạn đang đọc điều này, thì bạn có thể là một phần của một nhóm như vậy.

Trở thành người chăm sóc cho ai đó vào cuối cuộc đời có thể khiến bạn mệt mỏi về thể chất và tinh thần. Cuối cùng, hãy chấp nhận rằng có thể không có cái chết hoàn hảo, chỉ cần bạn có thể làm những gì tốt cho người mình yêu. Và, nỗi đau mất đi một người thân thiết với bạn có thể sẽ dịu đi một chút bởi vì bạn đã làm mọi thứ có thể.

COVID-19 và Chăm sóc người bệnh đang hấp hối

Chăm sóc một người thân yêu vào cuối đời có thể khó khăn hơn do các giới hạn của đại dịch COVID-19. Do các hướng dẫn về giãn cách xã hội và hạn chế đi lại, những người hấp hối có thể không nhận được sự chăm sóc tốt nhất. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể mang đến cho họ sự thoải mái về mặt tinh thần hoặc tình cảm từ xa.

Có nhiều cách để làm cho một người bệnh đang hấp hối cảm thấy thoải mái hơn. Cảm giác khó chịu của họ có thể đến từ nhiều vấn đề khác nhau. Những điều mà người thân hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể làm sẽ khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân. Ví dụ, một người sắp chết có thể khó chịu vì:

Nhìn người mình yêu chết đã đủ khó khăn, nhưng nghĩ rằng người đó cũng đang chịu đựng cảm giác đau đớn lại khiến điều đó trở nên tồi tệ hơn. Đối diện với cảm giác đau đớn dữ dội sẽ khiến người hấp hối trở nên kiệt sức. Các chuyên gia tin rằng việc chăm sóc người bệnh đang hấp hối nên tập trung vào việc giảm đau mà không cần lo lắng về các vấn đề lâu dài có thể xảy ra do lệ thuộc hoặc lạm dụng thuốc.

Đừng ngại sử dụng nhiều thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Đau nên được ngăn ngừa và thực sự rất khó kiểm soát cơn đau dữ dội. Hãy liên lạc với bác sĩ hoặc y tá nếu cơn đau không được kiểm soát. Thuốc có thể được tăng hoặc thay đổi loại. Nếu điều này vẫn không hữu ích, hãy tham khảo ý kiến ​​của một chuyên gia y tế trong lĩnh vực chăm sóc giảm nhẹ.

Thuốc morphin là một loại thuốc phiện, một loại thuốc mạnh được sử dụng để điều trị các cơn đau nghiêm trọng. Đôi khi, morphin cũng được cho để giảm bớt cảm giác khó thở. Thuốc giảm đau có thể khiến người bệnh bị lú lẫn hoặc buồn ngủ. Bạn có thể đã nghe nói rằng tiêm morphin sẽ dẫn đến tử vong nhanh hơn. Có đúng như vậy không? Hầu hết các chuyên gia cho rằng điều này khó xảy ra, đặc biệt nếu việc tăng liều được thực hiện cẩn thận, có sự giám sát của bác sĩ.

Khó thở là một cảm giác phổ biến ở những người bệnh đang hấp hối. Hãy kê cao đầu giường, mở cửa sổ, sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc để quạt lưu thông không khí trong phòng. Đôi khi, morphin hoặc các loại thuốc giảm đau khác có thể giúp giảm cảm giác khó thở.

Những người bệnh đang hấp hối cũng có thể có tiếng thở ồn ào, đôi khi được gọi là tiếng lục cục. Nguyên nhân là do tăng tiết dịch trong cổ họng hoặc do cơ cổ họng giãn ra. Bạn có thể thử xoay người bệnh nằm nghiêng sang một bên. Có một điều đáng chú ý rằng tiếng thở ồn ào này không thường gây ra cảm giác khó chịu cho người hấp hối.

Các vấn đề về da có thể rất khó chịu. Theo tuổi tác, làn da tự nhiên trở nên khô hơn và mỏng manh hơn, vì vậy điều quan trọng là phải chăm sóc da một cách kỹ lưỡng hơn. Nhẹ nhàng thoa kem dưỡng ẩm không chứa cồn có thể làm dịu làn da khô ráp.

Khô da ở mặt, môi và mắt, có thể là nguyên nhân phổ biến gây khó chịu cho những người bệnh đang hấp hối. Son dưỡng môi có thể giúp tình trạng này không trở nên tồi tệ hơn. Một miếng vải ẩm đắp lên mắt nhắm có thể làm giảm khô. Nếu bên trong miệng có vẻ khô, có thể cho đá bào (nếu người đó còn tỉnh) hoặc lau bên trong miệng bằng khăn ẩm, bông gòn.

Ngồi hoặc nằm ở một tư thế trong một thời gian dài có thể gây áp lực liên tục lên vùng da nhạy cảm, gây ra vết loét đau, đôi khi được gọi là loét do tì đè. Khi vết loét đầu tiên hình thành, da sẽ đổi màu hoặc sẫm màu hơn. Cẩn thận để ý những thay đổi này ở các vùng da gót chân, hông, lưng dưới và sau đầu. Lật người từ bên này sang bên kia và sang bên kia vài giờ một lần có thể giúp ngăn ngừa các vết loét khi phải nằm lâu trên giường. Hãy thử đặt một miếng đệm bọt dưới gót chân hoặc khuỷu tay để nâng cao khỏi giường và giảm áp lực. Giữ cho da sạch và đủ ẩm luôn là điều quan trọng.

Buồn nôn, nôn, táo bón và chán ăn là những vấn đề thường gặp vào cuối cuộc đời. Nguyên nhân và cách điều trị các triệu chứng này rất đa dạng, vì vậy hãy nói chuyện với bác sĩ hoặc y tá ngay lập tức. Có những loại thuốc có thể kiểm soát buồn nôn hoặc nôn mửa và giảm táo bón, một tác dụng phụ phổ biến của các thuốc giảm đau mạnh.

Nếu người bệnh đang hấp hối muốn ăn nhưng quá mệt hoặc yếu, bạn có thể cho ăn. Để giải quyết tình trạng chán ăn, hãy thử nhẹ nhàng cho ăn với những món yêu thích với số lượng ít. Chia nhỏ các bữa ăn thay vì ba bữa lớn trong ngày.

Không nên ép một người hấp hối ăn quá nhiều. Việc không có thức ăn hoặc nước thường không gây đau đớn, và việc ăn uống có thể làm tăng thêm sự khó chịu. Mất cảm giác thèm ăn là một phần phổ biến và bình thường ở những người hấp hối. Nuốt cũng có thể là một vấn đề, đặc biệt là đối với những người bị sa sút trí tuệ.

Những người bệnh đang hấp hối thường không thể nêu ý kiến rằng họ đang quá nóng hoặc quá lạnh, vì vậy hãy để ý các manh mối gợi ý. Ví dụ, một người quá nóng có thể liên tục cố gắng bỏ chăn ra. Khi đó bạn có thể cởi chăn và đắp khăn mát lên đầu.

Nếu một người đang khom vai, kéo tấm phủ lên hoặc thậm chí run rẩy - đó có thể là dấu hiệu của cảm lạnh. Đảm bảo không có gió lùa, tăng nhiệt độ phòng và đắp thêm một chiếc chăn khác. Tránh sử dụng chăn điện vì chúng có thể quá nóng và gây bỏng.

Chăm sóc người hấp hối một cách hoàn chỉnh bao gồm việc giúp người đó kiểm soát sự đau khổ về tinh thần và cảm xúc. Một người nào đó tỉnh táo gần cuối đời có thể cảm thấy chán nản hoặc lo lắng là điều dễ hiểu. Điều quan trọng là phải điều trị những nỗi đau và sự đau khổ về tình cảm. Khuyến khích trò chuyện về cảm xúc. Nếu trầm cảm hoặc lo lắng nghiêm trọng, thuốc có thể giúp ích.

Một người đang mất đi sự sống cũng có thể có một số nỗi sợ hãi và lo lắng cụ thể. Người đó có thể sợ hãi những điều chưa biết hoặc lo lắng về những thứ bị bỏ lại. Một số người sợ cô đơn vào những ngày cuối cùng. Cảm giác này có thể trở nên tồi tệ hơn bởi những phản ứng dễ hiểu của gia đình, bạn bè và thậm chí cả đội ngũ y tế.

Ví dụ, khi gia đình và bạn bè không biết làm thế nào để giúp đỡ, đôi khi họ sẽ dừng việc thăm hỏi. Hoặc, một số người đã bắt đầu đau buồn và rút lui. Các bác sĩ có thể cảm thấy bất lực vì không thể cứu chữa cho bệnh nhân của mình. Một số dường như tránh gặp một bệnh nhân sắp chết. Điều này có thể làm tăng thêm cảm giác cô lập của một người bệnh đang hấp hối. Các hành động tiếp xúc cơ thể một cách đơn giản như nắm tay, chạm vào hoặc xoa bóp nhẹ nhàng — có thể khiến một người hấp hối cảm thấy được kết nối với những người mà họ yêu thương.

Một số chuyên gia cho rằng khi cái chết đang cận kề, âm nhạc ở mức âm lượng nhỏ và ánh sáng dịu nhẹ sẽ rất dễ dịu. Trên thực tế, gần cuối đời, liệu pháp âm nhạc có thể cải thiện tâm trạng, giúp thư giãn và giảm đau. Nghe nhạc cũng có thể gợi lại những kỷ niệm mà những người có mặt có thể chia sẻ. Đối với một số người, hạn chế tối đa tiếng ồn gây mất tập trung như tivi và radio.

Thường thì chỉ cần gia đình, họ hàng, bạn bè hiện diện với người sắp chết là đủ. Sự hiện diện lặng lẽ của bạn có thể là một món quà đơn giản và sâu sắc cho những người bệnh đang hấp hối.