Mục lục
Nhiều người bị đột quỵ khi ngủ, điều này có thể khiến bệnh nhân không được điều trị tiêu cục máu đông trong vài giờ quan trọng đầu tiên sau khi đột quỵ. Vậy nguyên nhân đột quỵ khi ngủ là gì?
1. Đột quỵ khi ngủ
Theo nghiên cứu, những cơn đột quỵ nửa đêm, còn được gọi là đột quỵ khi thức dậy, chiếm khoảng 14% tổng số ca đột quỵ. Nghiên cứu trước đây ước tính tỷ lệ đột quỵ khi ngủ từ 8% đến 28%.
Vậy tại sao đột quỵ khi ngủ? Một nghiên cứu mới dựa trên 1.854 ca đột quỵ do thiếu máu cục bộ, đột quỵ do cục máu đông được ghi nhận tại các khoa cấp cứu ở vùng Cincinnati lớn hơn và Bắc Kentucky. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neurology ngày 10 tháng 5, tạp chí y khoa của Học viện Thần kinh Hoa Kỳ có 273 ca (14%) là đột quỵ khi ngủ và được đưa đến phòng cấp cứu khi thức dậy với một số triệu chứng đột quỵ.
Phương pháp điều trị duy nhất cho đột quỵ do thiếu máu cục bộ phải được đưa ra trong vòng vài giờ sau khi các triệu chứng đầu tiên bắt đầu, những người thức dậy với các triệu chứng đột quỵ thường không thể xác định được khi nào các triệu chứng bắt đầu.
Các nghiên cứu hình ảnh đang được tiến hành để giúp các nhà nghiên cứu phát triển các phương pháp tốt hơn để xác định những người nào có nhiều khả năng được hưởng lợi từ việc điều trị nhất, ngay cả khi các triệu chứng bắt đầu vào ban đêm, khi họ đang ngủ.
2. Sự khác biệt giữa đột quỵ khi ngủ và đột quỵ khi tỉnh
Các nhà nghiên cứu đã so sánh những người đến khoa cấp cứu khi ngủ bị đột quỵ với những người bị đột quỵ khi đang tỉnh. Không có sự khác biệt nào được ghi nhận giữa hai nhóm về giới tính, cho dù họ đã kết hôn hay sống chung với bạn đời và các yếu tố nguy cơ đột quỵ của họ, chẳng hạn như cao huyết áp, tiểu đường, hút thuốc hoặc cholesterol cao.
Ngoài ra, họ nhận thấy sự khác biệt nhỏ về tuổi tác và mức độ nghiêm trọng của các cơn đột quỵ khi ngủ. Những người bị đột quỵ khi ngủ trung bình là 72 tuổi, so với 70 ở những người bị đột quỵ khi đang tỉnh. Những người bị đột quỵ khi ngủ có điểm trung bình là 4 trong một bài kiểm tra về mức độ nghiêm trọng của đột quỵ so với 3 đối với những người bị đột quỵ khi tỉnh. Điểm từ 1 đến 4 trên thang điểm cho thấy đột quỵ từ nhẹ đến nặng.
Nhiều người trong số những người trong nghiên cứu bị đột quỵ khi ngủ sẽ đủ điều kiện để điều trị bằng thuốc phá cục máu đông nếu được phát hiện sớm tại thời điểm bắt đầu có các triệu chứng đột quỵ. Trong số 273 người bị đột quỵ khi ngủ, ít nhất một phần ba người đủ điều kiện để được điều trị kịp thời.
3. Thuốc phá cục máu đông
Điều trị bằng thuốc phá cục máu đông chất kích hoạt plasminogen mô (tPA) là loại thuốc duy nhất được FDA chấp thuận để điều trị đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Đột quỵ khi ngủ chiếm một tỷ lệ đáng kể các đột quỵ do thiếu máu cục bộ và không đủ điều kiện để điều trị tiêu huyết khối do các hạn chế về thời gian xuất hiện triệu chứng đầu tiên, điều này thật đáng tiếc vì có khả năng một số đột quỵ xảy ra ngay trước khi thức giấc.
Những nỗ lực đang được tiến hành để phát triển các phương pháp xác định tốt hơn những bệnh nhân có nhiều khả năng được hưởng lợi nhất từ việc điều trị đồng thời giảm thiểu rủi ro không đáng có.
Theo Hiệp hội Đột quỵ Quốc gia Mỹ, các triệu chứng đột quỵ bao gồm đột ngột tê hoặc yếu mặt, cánh tay hoặc chân đặc biệt là ở một bên của cơ thể. Các triệu chứng khác bao gồm nhầm lẫn đột ngột, khó nói hoặc khó hiểu, khó nhìn ở một hoặc cả hai mắt, khó đi lại, chóng mặt, mất thăng bằng hoặc phối hợp và đau đầu dữ dội đột ngột mà không rõ nguyên nhân.
Những người bị đột quỵ khi ngủ sẽ có nguy cơ tử vong vì họ không thể được điều trị sớm. Chúng ta không biết chính xác có bao nhiêu người chết trong giấc ngủ do đột quỵ mỗi năm. Nhưng đối với những người sống sót sau cơn đột quỵ nửa đêm, có nguy cơ bị tàn tật vĩnh viễn cao hơn do điều trị chậm trễ. Thuốc làm tan máu đông được sử dụng trong vòng ba giờ đầu tiên của đột quỵ do thiếu máu cục bộ có thể làm giảm tổn thương não và tàn tật.
Trên thực tế, những người đến bệnh viện trong vòng ba giờ kể từ khi có triệu chứng đột quỵ đầu tiên giảm khuyết tật ba tháng sau khi bị đột quỵ, so với những người không được chăm sóc ngay lập tức.
Tuy nhiên, vấn đề là một người thức dậy với các triệu chứng đột quỵ xảy ra khi ngủ không phải lúc nào cũng xác định được thời điểm các triệu chứng bắt đầu. Vì vậy, bệnh nhân có thể sẽ không đủ điều kiện cho các loại thuốc làm tan cục máu đông.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ là một trong những cách nhận biết sớm và phòng tránh bệnh nhất.
Nguồn tham khảo: webmd.com, heartandstroke.ca, healthline.com
- Vì sao có hiện tượng tăng kali máu giả?
- Điều trị triệu chứng cơn đau thắt ngực
- Thiếu máu cơ tim thầm lặng