Mục lục
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Trần Thị Linh Chi - Trưởng khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
Lysine là một trong những acid amin thiết yếu của cơ thể, đặc biệt là trẻ em đang trong giai đoạn phát triển. Lysine có tác dụng kích thích enzym tiêu hóa giúp trẻ ăn ngon miệng hơn. Do vậy, đối với những trẻ biếng ăn cần bổ sung thực phẩm giàu lysine vào trong chế độ ăn hàng ngày.
1. Tại sao cần bổ sung lysine cho trẻ biếng ăn?
Lysine là một loại acid amin thiết yếu tham gia vào nhiều hoạt động và chức năng của cơ thể. Trong khi đó, cơ thể con người lại không thể tự tổng hợp được lysine, mà nguồn lysine hoàn toàn được cung cấp từ bên ngoài qua thực phẩm. Hơn nữa, lysine rất dễ bị phân hủy trong quá trình chế biến, chính vì vậy mà trẻ em dễ bị thiếu lysine.
Việc thiếu hụt lysine có thể dẫn tới tình trạng trẻ có biểu hiện gầy yếu, biếng ăn, chậm lớn, dễ thiếu men tiêu hóa và nội tiết tố. Bởi vì, lysine có chức năng kích thích enzym tiêu hóa, giúp trẻ ăn ngon miệng, gia tăng chuyển hóa và hấp thu tối đa các chất dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, lysine giúp hấp thu canxi và tạo collagen để giúp quá trình tạo mô liên kết của da, xương và sụn. Từ đó, thúc đẩy phát triển chiều cao, phát triển men tiêu hóa, kích thích cho trẻ ăn ngon miệng. Khi cơ thể thiếu lysine sẽ làm giảm quá trình tổng hợp protein dẫn tới tình trạng trẻ gầy yếu, teo nhão cơ, chậm phát triển chiều cao, thiếu men tiêu hóa, biếng ăn, thiếu nội tiết tố, giảm sức đề kháng và dễ mắc bệnh. Do vậy, với những trẻ biếng ăn do thiếu lysine thì cần bổ sung lysine kịp thời, khi đó tốc độ tăng cân sẽ cao hơn 40% so với tốc độ tăng cân khi không bổ sung lysine.
2. Bổ sung lysine cho trẻ biếng ăn như thế nào?
2.1 Dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu lysine
Một số dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu lysine như
- Rụng tóc
- Mất cảm giác ngon miệng
- Trẻ dễ bị kích động, không có khả năng tập trung
- Chóng mặt, mệt mỏi và thờ ơ.
- Trẻ chậm phát triển
- Có thể bị đỏ ngầu ở mắt hoặc hình thành sỏi thận, thiếu máu,...
2.2 Cách bổ sung lysine
Do acid amin này cơ thể không tự tổng hợp được nên bổ sung lysine cho trẻ bằng cách sử dụng các loại thực phẩm có chứa nhiều lysine như: Các loại hạt đậu, sản phẩm của đậu tương, rong biển, sữa và các chế phẩm từ sữa, cà chua, cà rốt, trứng, các loại cá, thịt bò, thịt lợn, thịt gà, động vật có vỏ như tôm, cua, hàu,... Tuy nhiên, lysine lại phân hủy trong quá trình chế biến thức ăn, do đó cha mẹ cần biến cách chế biến hợp lý.
Đối với trẻ em, nhu cầu lysine cao gấp đôi so với người trưởng thành khi tính theo 1kg cân nặng mỗi ngày. Trẻ từ sơ sinh đến trẻ 6 tuổi thì cần 99mg, từ 7-15 tuổi cần 44mg, từ 16 tuổi trở lên cần 12mg.
Lysine có nhiều trong một số loại thực phẩm. Lysine trong 100g thực phẩm thì trứng có 1.070mg, thịt bò, thịt nạc, tôm đồng, cá nạc từ 1.400-1.500mg, đậu xanh 1.150mg, đậu nành 1.970mg, đậu phộng 990mg lysine. Tuy nhiên, khi đun nấu, lượng lysine mất đi tương đối nhiều, ví dụ như đun ngũ cốc làm mất đi khoảng 80%.
Lysine có trong sữa mẹ nên trẻ bú mẹ thường có đủ lysine. Lúc trẻ ăn dặm nếu không biết chọn thực phẩm giàu lysine thì trẻ sẽ thiếu lysine. Thiếu lysine hoặc thiếu các yếu tố chuyển hóa lysine sẽ dẫn đến trẻ biếng ăn, chậm lớn và suy giảm hệ miễn dịch. Nếu bổ sung lysine cho trẻ biếng ăn thì tốc độ tăng cân sẽ cao gấp 2,5 lần so với tốc độ tăng cân bình thường của trẻ. Bên cạnh đó, trẻ biếng ăn, bổ sung lysine, tốc độ tăng cân cao hơn 40% so với tốc độ trong giai đoạn không bổ sung.
Bổ sung lysine cho trẻ dưới 4kg với liều lượng mỗi ngày là 250mg, cho trẻ trên 4kg là 500mg/ngày. Lysine không độc hại khi dùng với liều này. Tuy nhiên, cần chú ý rằng lysine còn là thuốc chống nhiễm kiềm, vì vậy nếu dùng quá liều và kéo dài có thể gây nhiễm acid huyết. Như vậy, ngoài những vi chất dinh dưỡng hay gặp như kẽm, sắt, vitamin,... trẻ cũng cần lysine để cải thiện sự phát triển của cơ thể. Lysine sẽ là dưỡng chất giúp cho trẻ ăn ngon, khỏe mạnh và cao lớn hơn mỗi ngày.
Tóm lại, lysine là một trong những acid amin thiết yếu của cơ thể, đặc biệt là trẻ em đang trong giai đoạn phát triển. Lysine có tác dụng kích thích enzym tiêu hóa giúp trẻ ăn ngon miệng hơn. Do vậy, đối với những trẻ biếng ăn cần bổ sung thực phẩm giàu lysine vào trong chế độ ăn hàng ngày.
- Các loại axit amin thiết yếu gồm những loại nào?
- Axit amin là gì? Vai trò và tác dụng
- Taurine là gì? Lợi ích, tác dụng phụ và cách sử dụng