Mục lục
Hệ miễn dịch là hàng rào bảo vệ cho trẻ phát triển khoẻ mạnh. Để tăng cường hệ miễn dịch, ngoài cung cấp đầy đủ chất đạm và các loại vitamin cho cơ thể thì việc bổ sung vi chất dinh dưỡng là điều quan trọng. Trong đó, selen tăng miễn dịch là vi chất không thể thiếu. Trẻ thiếu selen sẽ bị suy giảm miễn dịch, dễ bị bướu giáp và bệnh tim.
1. Selen là chất gì?
Selen (Selenium) là một vi chất dinh dưỡng rất cần thiết cho cơ thể, nhất là ở trẻ em. Selen là thành phần cấu tạo của hơn 20 Selenoprotein, đóng vai trò quan trọng tổng hợp ADN, chuyển hóa hormon tuyến giáp và sinh sản. Đặc biệt, Selen tăng miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân nhiễm trùng, tránh những tổn thương gây ra bởi quá trình oxy hóa.
Khuyến cáo về nhu cầu Selen cho trẻ em:
- Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi: nhu cầu Selen là 6 mcg/ ngày.
- Đối với trẻ 7 – 12 tháng tuổi: nhu cầu Selen là 10 mcg/ ngày.
- Đối với trẻ 1 – 3 tuổi: nhu cầu Selen là 17 mcg/ ngày
- Đối với trẻ 4 – 9 tuổi: nhu cầu Selen khoảng 20 mcg/ ngày
- Đối với thanh thiếu niên 10 – 18 tuổi nhu cầu Selen ở nữ là 26 mcg/ ngày và 32 mcg/ ngày ở nam.
2. Vai trò của Selen đối với trẻ em
Selen tuy được mệnh danh là vi chất vàng cho hệ miễn dịch của trẻ nhưng thiếu Selen ở trẻ em lại ít được quan tâm đến. Do đó, điều quan trọng là phải biết được vai trò của Selen đối với cơ thể.
Vai trò đối với hệ miễn dịch
Selen là thành phần cấu trúc của hơn 20 Selenoproteins khác nhau. Trong đó, Selen đóng vai trò không thể thiếu đối với enzyme Glutathione Peroxidase (GPx) – một trong các enzym chống oxy hóa quan trọng nhất. Do đó, Selen ảnh hưởng tới mọi thành phần của hệ thống miễn dịch, đặc biệt là quá trình hình thành, phát triển và sự hoạt động của bạch cầu. Selen giúp bảo vệ các tế bào miễn dịch như bạch cầu đa nhân trung tính, tế bào lympho và đại thực bào. Ngoài ra, Selen còn kích hoạt một số enzyme khác trong hệ thống miễn dịch, phục hồi cấu trúc di truyền và giải độc kim loại nặng.
Selen tham gia vào cấu tạo của các kháng thể - gọi là các Globulin miễn dịch (IgA, IgM, IgG) – giúp cơ thể tiêu diệt các tác nhân gây bệnh.
Trẻ thiếu Selen sẽ bị suy giảm chức năng miễn dịch, suy giảm chức năng bạch cầu và tuyến ức nên khả năng đề kháng để chống lại nhiễm trùng rất kém. Điều này dẫn đến hậu quả là trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, nhất là nhiễm trùng đường hô hấp như viêm họng, viêm tai giữa, viêm phế quản, viêm phổi,... và các bệnh nhiễm trùng đường ruột.
Vai trò đối với sự phát triển của trẻ
Selen là tham gia cấu tạo nên enzym iodothyronine deiodinase cần cho chuyển hóa iod và tổng hợp hormon tuyến giáp. Hormon tuyến giáp đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng, cần thiết cho cơ thể tăng trưởng, phát triển cả về thể chất và trí tuệ. Trẻ thiếu Selen ở mức độ nghiêm trọng còn có liên quan đến bệnh Keshan - một bệnh gây tổn thương cơ tim nặng nề do hoại tử cơ tim.
3. Cách bổ sung Selen cho trẻ giúp tăng đề kháng hiệu quả
Trẻ em đang trong giai đoạn phát triển nên cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng chất, các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Mặc dù Selen tăng miễn dịch và rất cần thiết cho quá trình phát triển nhưng cơ thể không tự tổng hợp Selen được mà cần bổ sung từ bên ngoài thông qua thức ăn và các sản phẩm bổ sung dưới dạng cốm hoặc siro.
Những loại thực phẩm chứa nhiều Selen như:
- Ở động vật: hàm lượng Selen có nhiều trong cá, tôm, cua, thịt bò, thịt lợn... Đặc biệt, da cá, gan cá và hải sản giàu Selen nhiều nhất (20,8 - 40,5 mcg/ 100 gram). Cá biển và cá nước ngọt có hàm lượng Selen như nhau. Tiếp đến là lòng đỏ trứng và thịt gia cầm.
- Ở thực vật: Selen có chứa nhiều trong đậu, ngũ cốc, rau bina, bông cải xanh, bắp cải, nấm, tỏi, táo,... Đặc biệt, đậu xanh nảy mầm rất giàu Selen dễ hấp thu.
- Sữa mẹ, sữa bò
- Các sản phẩm bổ sung dưới dạng cốm hoặc siro có chứa Selen tổng hợp sẽ cung cấp cho trẻ lượng Selen cần thiết. Tuy nhiên, trước khi sử dụng cho trẻ, bố mẹ nên được bác sĩ tư vấn.
Tình trạng thiếu selen có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm về sức khỏe lẫn tinh thần của trẻ, do đó, cha mẹ cần quan sát và bổ sung kịp thời nguồn vitamin quan trọng này.
Ngoài bổ sung qua chế độ ăn uống, cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng thực phẩm hỗ trợ có chứa selen và các vi khoáng chất thiết yếu như kẽm, Lysine, crom, selen, ... giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Hãy thường xuyên truy cập website Vinmec.com và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho bé và cả gia đình nhé.
- Selen giúp tăng cường miễn dịch như thế nào?
- Cách tăng đề kháng cho bé khỏe mạnh
- Vì sao cần bổ sung Selen cho trẻ?