Buồng trứng đa nang: Nguy cơ vô sinh, tiểu đường, huyết áp...

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Nhất Nguyên - Bác sĩ Chuyên khoa sản - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Đa nang buồng trứng là bệnh lý nguy hiểm gây vô sinh, hiếm muộn ở phụ nữ. Ngoài ra, đa nang buồng trứng còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như đái tháo đường, tăng huyết áp...

Buồng trứng đa nang có thai được không là lo lắng của nhiều phụ nữ khi mắc phải bệnh này. Đa nang buồng trứng không những ảnh hưởng đến khả năng làm mẹ của người phụ nữ mà còn gây nguy hiểm đối với sức khỏe của người bệnh vì nguy cơ bị tiểu đường, cao huyết áp...

Đa nang buồng trứng làm rối loạn chu kỳ rụng trứng ở phụ nữ, vì vậy cũng ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, khiến người bệnh bị rong kinh, thiểu kinh hoặc vô kinh. Khi chu kỳ kinh nguyệt không đều, rối loạn rụng trứng sẽ gây cản trở đối với việc thụ thai. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến hiếm muộn, thậm chí là vô sinh.

Đa nang buồng trứng là tình trạng rối loạn nội tiết, là một trong những nguyên nhân chính gây vô sinh do trứng không rụng hoặc quá trình phóng noãn bị rối loạn. Khi buồng trứng có quá nhiều testosterone được sinh ra, sẽ làm cho trứng phát dục chậm hoặc ngừng phát triển khi còn ở giai đoạn chưa chín. Phụ nữ bị đa nang buồng trứng có thể có kinh nguyệt ít và ít dần, không đúng chu kỳ, hoặc không thấy hiện tượng trứng rụng hằng tháng. Siêu âm buồng trứng thì thấy xuất hiện nhiều nang nhỏ (từ 6 - 10 nang có kích thước khoảng 10mm). Do nang noãn không phát triển nên trứng không thể trưởng thành và rụng được. Tuy nhiên, không phải phụ nữ nào bị buồng trứng đa nang cũng đều bị vô sinh. Bệnh nếu không phát hiện sớm thì sẽ là một trong những nguyên nhân dẫn đến vô sinh, hiếm muộn.

Phụ nữ bị bệnh đa nang buồng trứng sẽ gặp phải tình trạng kháng insulin, khiến lượng đường glucose trong máu tăng cao, dẫn đến nguy cơ bị bệnh đái tháo đường tuýp 2 và bệnh tiền tiểu đường. Bệnh này cũng rất dễ xảy ra ở những phụ nữ bị thừa cân, béo phì, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra ở những phụ nữ có trọng lượng bình thường.

Do tình trạng kháng insulin nên dẫn đến cholesterol tăng, tăng huyết áp và xơ vữa động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Đa nang buồng trứng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim ngay cả đối với những phụ nữ có thể trạng gầy gò.

Ở những phụ nữ bị đa nang buồng trứng, rối loạn nội tiết dẫn đến tình trạng estrogen trong cơ thể tăng cao. Estrogen có vai trò làm lớp nội mạc tử cung dày lên để chuẩn bị đón trứng được thụ thai đến làm tổ. Khi không thụ thai, lớp niêm mạc sẽ bong ra và đó là hiện tượng kinh nguyệt thường thấy ở phụ nữ. Tuy nhiên, khi chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn hoặc vô kinh, sẽ làm lớp niêm mạc tử cung cứ dày lên và không bong ra bởi ảnh hưởng của mức estrogen trong cơ thể cao, do đó làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.

Như vậy, bên cạnh vô sinh, phụ nữ bị đa nang buồng trứng còn có nguy cơ bị ung thư nội mạc tử cung cao hơn so với những phụ nữ không mắc bệnh. Ngoài ra, những phụ nữ vừa bị thừa cân và buồng trứng đa nang thì cũng có khả năng mắc ung thư nội mạc tử cung cao hơn.

Cân nặng đóng vai trò rất quan trọng trong việc thúc đẩy các triệu chứng của buồng trứng đa nang biểu hiện trên lâm sàng. Một số nghiên cứu cho rằng, béo phì cũng có vai trò trong cơ chế sinh bệnh đa nang buồng trứng. 3

Những phụ nữ bị bệnh đa nang buồng trứng thì sẽ dư thừa hormone insulin so với nhu cầu cơ thể, do đó gặp rắc rối với các vấn đề tiêu hóa và chuyển hóa thức ăn. Họ có thể dễ bị béo phì hơn cho dù họ không ăn nhiều.

Để xác định tình trạng béo phì thì dựa vào chỉ số BMI hay tỉ số vòng eo/vòng mông. Thống kê cho thấy có đến 30-50% phụ nữ mắc bệnh đa nang buồng trứng bị béo phì, tức có chỉ số BMI >25. Do đó, kiểm soát cân nặng, hoặc giảm cân có thể giúp cải thiện bệnh đa nang buồng trứng.

Khi thấy có những dấu hiệu bất thường như rối loạn kinh nguyệt, tăng huyết áp, phụ nữ nên cẩn trọng theo dõi và đi thăm khám để kịp thời phát hiện bệnh và điều trị đa nang buồng trứng giai đoạn sớm.