Bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh: Những điều cần biết

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ân - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Bệnh vảy nến bẩm sinh nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, em bé sẽ cảm thấy rất khó chịu cũng như đau đớn. Cha mẹ thường nhầm lẫn bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh với các dạng bệnh khác như chàm, rôm sảy.

Bệnh vảy nến là một tình trạng viêm mạn tính của da, đẩy nhanh quá trình sản xuất các tế bào da mới khiến các tế bào da tích tụ với tốc độ bất thường. Những mảng da chết này tạo thành các mảng màu đỏ, có vảy màu trắng hoặc bạc, viền ngoài sắc và màu xám. Ngoài ra còn gây cảm giác ngứa nhẹ đến rất ngứa.

Bệnh vảy nến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi và thường phát triển nhất ở độ tuổi từ 15 đến 30. Tuy khá hiếm gặp nhưng bệnh vảy nến vẫn có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh. Bệnh vảy nến không lây nhiễm qua tiếp xúc, vì vậy các bậc phụ huynh không nên cho rằng con của mình mắc bệnh là do bị lây truyền từ những em bé hoặc người lớn khác.

Bình thường, các tế bào da già, cũ sẽ chết đi, bong tróc ra và các tế bào da mới được hình thành để thay thế. Ở người bệnh vảy nến, quá trình thay da này diễn ra nhanh gấp 10 lần (tăng sinh tế bào da) khiến các tế bào cũ và mới không kịp thay thế lẫn nhau, dồn đống lại tạo thành mảng dày, màu đỏ, có vảy trắng hoặc bạc. Bệnh có thể kéo dài suốt đời hay chỉ bộc phát những đợt riêng lẻ.

Nguyên nhân gây bệnh vảy nến thật sự vẫn chưa được biết rõ. Bệnh vảy nến được cho là sự kết hợp giữa di truyền học, yếu tố nhạy cảm với các bệnh tự miễn dịch và các tác nhân gây bệnh hoặc môi trường xung quanh. Bệnh sử của gia đình cũng là một yếu tố khá quan trọng gây ra bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh. Có khoảng 10% trẻ mắc bệnh nếu bố hoặc mẹ mắc bệnh, 40% trẻ mắc bệnh nếu cả bố và mẹ đều bị bệnh.

Ngoài ra, nếu các thành viên trong gia đình có bệnh sử về các vấn đề rối loạn tự miễn dịch như: bệnh tuyến giáp, đa xơ cứng hoặc bệnh Crohn cũng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh vảy nến bẩm sinh ở em bé trong gia đình, vì vảy nến cũng là một dạng rối loạn tự miễn dịch. Đối với các em bé lớn hơn và người trưởng thành, béo phì cũng là một yếu tố nguy cơ của vảy nến. Thêm vào đó, việc sử dụng thuốc, thời tiết lạnh, tổn thương da cũng có thể trở thành nguyên nhân khiến bệnh xuất hiện ở trẻ sơ sinh. Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khởi đầu của bệnh vảy nến thường bắt đầu từ tình trạng nhiễm trùng, sau cảm lạnh.

• Vảy nến tã lót

Đây là một dạng bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh khá đặc trưng, các tổn thương xuất hiện ở khu vực mặc tã. Tuy nhiên có thể gây trở ngại cho việc chẩn đoán chính xác vì trẻ sơ sinh thường có nhiều loại phát ban ở vùng mặc tã khác nhau.

• Vảy nến thể mảng

Bệnh vảy nến này phổ biến nhất ở mọi lứa tuổi, vảy nến trông giống như những mảng bám, có vảy màu đỏ trắng hoặc bạc, xuất hiện ở vị trí lưng dưới, da đầu, khuỷu tay và đầu gối. Ở trẻ em vảy nến thể mảng bám có xu hướng nhỏ hơn về kích thước và mềm hơn.

• Vảy nến thể giọt

Vảy nến thể giọt khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ em so với người lớn. Ngoài ra, nó đứng thứ 2 trong số các dạng vảy nến thường gặp. Thường khởi phát do viêm họng liên cầu khuẩn hoặc sau cảm lạnh, xuất hiện dưới dạng mảng nhỏ, giống như dấu chấm (thay vì mảng lớn) ở khắp cơ thể.

• Vảy nến thể mủ

Nốt vảy nến dưới dạng mảng màu đỏ, nhân ở giữa chứa dịch mủ, xuất hiện nhiều ở bàn tay và bàn chân, thường không phổ biến ở trẻ sơ sinh.

• Vảy nến da đầu

Mảng bám đặc biệt xuất hiện trên da đầu, gây ra hiện tượng vùng da có màu đỏ và những mảng vảy màu trắng bong tróc ở phía trên.

• Vảy nến đảo ngược

Những mảng da có màu đỏ và xuất hiện ở nếp gấp da như dưới cánh tay và sau đầu gối, có thể xuất hiện cùng tình trạng vảy nến tại những bộ phận khác trên cơ thể. Tuy nhiên, bệnh vảy nến dạng này không phổ biến ở trẻ sơ sinh.

• Vảy nến toàn thân

Vảy nến toàn thân hiếm khi xuất hiện nhưng có khả năng đe dọa tính mạng nếu không được điều trị đúng và kịp thời, trẻ sẽ cảm thấy rất ngứa và đau đớn kèm theo bong tróc từng mảng da.

• Vảy nến móng tay

Loại bệnh vảy ở trẻ sơ sinh này không quá phổ biến, gây ra hiện tượng rỗ và rạn da ở ngón tay, móng chân và có thể làm đổi màu hoặc rụng, có thể có hoặc không kèm theo tổn thương trên da.

Bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh là một tình trạng da liễu hiếm gặp, vì vậy rất khó để chẩn đoán vì có thể biểu hiện tương tự với các tình trạng da phổ biến khác. Do đó, phụ huynh cần tìm hiểu bệnh sử của gia đình và quan sát cẩn thận để có thể hỗ trợ bác sĩ trong quá trình chẩn đoán. Nếu em bé bị phát ban không thuyên giảm dù đã sử dụng các loại kem đặc trị và liệu pháp tại nhà, phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để xác định chính xác nguyên nhân gây phát ban. Ngoài ra, để chẩn đoán bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh cần phải được quan sát trong một thời gian khá dài.

Hầu hết các loại vảy nến đều xuất hiện các mảng da màu đỏ, có vảy trắng trên các bộ phận khác nhau của cơ thể, có thể gây ngứa và đau hoặc thậm chí chảy máu, nứt nẻ, vị trí phổ biến nhất khi bị vảy nến là mặt, cổ, khuỷu tay, đầu gối, khu vực mặc tã và da đầu. Bác sĩ sẽ dựa vào hình thái sang thương trên da và bệnh sử của gia đình để chẩn đoán bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh. Bệnh vảy nến ở trẻ sơ sinh có thể được điều trị khỏi và không tái phát lại, ngược so với tình trạng vảy nến xuất hiện ở người lớn.

Bệnh chàm rất phổ biến ở trẻ sơ sinh và đặc trưng là các mảng da khô và đỏ, thường xảy ra ở phía sau đầu gối, cánh tay và trên mặt... các khu vực nổi mẩn sẽ có cảm giác ngứa, có thể bị nứt hoặc chảy máu.

Chàm không có hiện tượng tích tụ vảy trắng trên các mảng da ửng đỏ giống như đối với bệnh vảy nến thường có. Chàm có nhiều khả năng đáp ứng tốt hơn với các loại kem không kê đơn và kem dưỡng ẩm so với bệnh vảy nến. Chàm hiếm khi ảnh hưởng đến khu vực mang tã của trẻ.

Ngoài ra, trẻ vẫn có khả năng bị bệnh chàm và bệnh vảy nến cùng một lúc. Nếu em bé phát ban mà không rõ nguyên nhân, tốt nhất hãy đưa con đến gặp bác sĩ để xác định lý do và lập kế hoạch điều trị, giúp làn da của bé trở lại bình thường.

Kem dưỡng ẩm và các chất làm mềm da sẽ giúp da trẻ mềm, mịn màng và khô thoáng, từ đó giúp da luôn ở tình trạng tốt cũng như hỗ trợ đắc lực cho việc điều trị bằng các loại chất thuốc mỡ.

Có nhiều loại chất dưỡng ẩm ví dụ như các loại dầu tắm, kem, dung dịch và thuốc mỡ (coal tar, vitamin D, steroid bôi ngoài da và dithranol) bôi trực tiếp lên da. Với một số trẻ, các chất dưỡng ẩm và làm mềm da là đủ để kiểm soát tình trạng vảy nến.

Tránh để trẻ tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Giữ các khu vực bị ảnh hưởng vảy được nến sạch sẽ và khô ráo. Thuốc uống thường không được các bác sĩ khuyến khích.