Bệnh tê bì chân tay ở người già

Bệnh tê bì chân tay ở người già hay bệnh thần kinh ngoại biên khiến cho chức năng vận động bị hạn chế, cản trở các hoạt động bình thường hàng ngày. Thậm chí, bệnh lý này làm tăng nguy cơ té ngã, chấn thương và suy giảm chất lượng cuộc sống. Do đó, bạn đọc cần nắm rõ nguyên nhân để có biện pháp điều trị, dự phòng kịp thời và đúng đắn.

Tê bì chân tay là bị làm sao? Bệnh tê bì chân tay ở người cao tuổi đôi khi được gọi là “dị cảm”, có nghĩa là bạn mất đi một số hoặc tất cả cảm giác ở phần bị ảnh hưởng của cơ thể. Người bệnh sẽ không cảm thấy bị chạm nhẹ, đau hoặc nóng hay lạnh. Tê bì là do các dây thần kinh gửi tín hiệu đến não.

Người bệnh có thể cảm thấy tê bì chân tay do ngồi ở tư thế gây quá nhiều áp lực lên dây thần kinh hoặc làm giảm lưu lượng máu. Hơn thế nữa, bệnh tê bì kéo dài hoặc không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.

Tê bì lâu dài hoặc cảm giác ngứa ran ở chân và bàn chân có thể do các bệnh như bệnh đa xơ cứng (MS), tiểu đường, bệnh động mạch ngoại biên hoặc đau cơ xơ hóa.

Bệnh nhân có thể cảm thấy tê ở bất cứ đâu trên cơ thể, nhưng thường thấy nhất là ở ngón tay, bàn tay, bàn chân, cánh tay hoặc chân. Đôi khi bạn cũng có thể cảm thấy ngứa ran hoặc “kim châm”. Người bệnh có thể cảm nhận cảm giác này ở toàn bộ chân, dưới đầu gối hoặc ở các vùng khác nhau của bàn chân. Trên thực tế, bệnh tê bì chân tay thường gặp ở người cao tuổi.

Chân tay bị tê bì có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác, chẳng hạn như ngã hoặc không nhận thấy chấn thương, nhiễm trùng hoặc đau.

Bệnh tê bì tay chân mãn tính hoặc kéo dài hầu như luôn luôn là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Bằng chứng y học đã chỉ ra có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tê bì chân tay ở người già.

2.1. Sai tư thế ngồi hoặc ngủ

Người cao tuổi có thói quen ngồi hoặc ngủ ở tư thế gây áp lực lên dây thần kinh hoặc giảm lưu lượng máu ở tay chân. Trong thời gian dài sẽ gây ra tình trạng tê bì chân tay tạm thời ở người cao tuổi. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất ở người cao tuổi và được thuật ngữ y học là chứng dị cảm thoáng qua (tạm thời).Những tư thế sai ở người cao tuổi có thể gây tình trạng tê bì bao gồm:

• Ngồi vắt chéo chân quá lâu
• Thói quen ngồi hoặc quỳ trong thời gian dài
• Những người già hay ngồi trên đôi chân
• Người cao tuổi thường mặc quần, tất hoặc giày quá chật

2.2. Chấn thương

Người cao tuổi thường có một số chấn thương ở thân, cột sống, hông, chân, mắt cá chân và bàn chân. Điều này có thể gây ra áp lực lên dây thần kinh và khiến các bộ phận này bị tê bì.

2.3. Biến chứng bệnh tiểu đường ở người cao tuổi

Một số người cao tuổi mắc bệnh tiểu đường thường gặp một số biến chứng phát gây tổn thương thần kinh được gọi là bệnh thần kinh do tiểu đường. Bệnh thần kinh do tiểu đường có thể gây tê bì, ngứa ran và đau ở tay và chân.

2.4. Đau lưng và đau thần kinh tọa ở người già

Người cao tuổi thường gặp các vấn đề ở đau lưng, chẳng hạn như vỡ hoặc thoát vị đĩa đệm cột sống. Tình trạng này có thể gây chèn ép các dây thần kinh đi đến chân tay, dẫn đến tê bì hoặc rối loạn cảm giác ở bàn tay và bàn chân.

Bên cạnh đó, bệnh đau dây thần kinh tọa được gây ra bởi sự kích thích dây thần kinh tọa chạy từ lưng xuống chân và tay. Nếu dây thần kinh này bị kích thích hoặc bị nén, một người có thể bị tê hoặc ngứa ran ở tay hoặc chân hoặc bàn tay, bàn chân của người cao tuổi.

2.5. Hội chứng đường hầm cổ chân

Hội chứng đường hầm cổ chân xảy ra khi một dây thần kinh chạy xuống mặt sau của chân và dọc theo mặt trong của mắt cá chân và bàn chân bị nén, ép hoặc bị tổn thương.

Đường hầm cổ chân là một khoảng hẹp ở mặt trong của mắt cá chân. Những người mắc hội chứng đường hầm cổ chân có xu hướng cảm thấy tê, rát, ngứa ran và đau nhức ở mắt cá chân, gót chân và bàn chân của người cao tuổi.

2.6. Bệnh động mạch ngoại vi

Bệnh động mạch ngoại biên khiến các động mạch máu ngoại vi ở chân, tay và dạ dày bị thu hẹp, làm giảm lượng máu mà chúng có thể bơm và giảm lưu lượng máu. Chân là một trong những bộ phận phổ biến nhất của cơ thể bị ảnh hưởng bởi bệnh động mạch ngoại biên.

Hầu hết những người cao tuổi bị bệnh động mạch ngoại biên đều bị đau và chuột rút ở chân và hông khi họ đang đi bộ hoặc lên cầu thang. Một số người bị bệnh động mạch ngoại biên cũng bị tê và yếu chân.

Các triệu chứng của bệnh động mạch ngoại biên thường biến mất sau vài phút nghỉ ngơi.

2.7. Khối u hoặc sự phát triển bất thường khác

Các khối u, u nang, áp xe và các khối lành tính (không phải ung thư) có thể gây áp lực lên não, tủy sống hoặc bất kỳ phần nào của chân và bàn chân. Áp lực này có thể hạn chế lưu lượng máu đến chân và bàn chân, gây tê.

2.8. Sử dụng rượu

Các chất độc trong rượu có thể gây tổn thương dây thần kinh có liên quan đến tê, đặc biệt là ở bàn chân.

Uống rượu mãn tính hoặc quá nhiều cũng có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh gây tê. Loại tổn thương thần kinh này có liên quan đến việc giảm mức độ vitamin nhóm B, chẳng hạn như vitamin B1 (thiamine), vitamin B9 (folate) và vitamin B12, do uống quá nhiều rượu.

2.9. Đau cơ xơ hóa

Đau cơ xơ hóa là một tình trạng mãn tính hoặc kéo dài, gây ra các cơn đau, nhức và căng cơ thể lan rộng. Một số người cao tuổi bị đau cơ xơ hóa cũng bị tê và ngứa ran ở bàn tay và bàn chân.

Hầu hết những người bị đau cơ xơ hóa trải qua nhiều triệu chứng bao gồm: Cứng và đau nhức mà không có lý do rõ ràng, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau khi ngủ, hoặc kiệt sức mãn tính, các vấn đề về trí nhớ và khó suy nghĩ rõ ràng, đôi khi được gọi là fibro-mist.

2.10. Hội chứng chân không yên

Hầu như tất cả người cao tuổi bị đau cơ xơ đều trải qua các triệu chứng ở hơn một bộ phận của cơ thể trong ít nhất 3 tháng một lần. Nếu tê chân và bàn chân không kèm theo bất kỳ triệu chứng nào khác hoặc không kéo dài thì không chắc là do đau cơ xơ hóa.

2.11. Đa xơ cứng

Những người cao tuổi bị bệnh đa xơ cứng (MS) bị tổn thương dây thần kinh cảm giác có thể gây tê ở một vùng nhỏ của cơ thể hoặc toàn bộ chi. Mặc dù tê có liên quan đến MS thường chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn, nhưng nó có thể kéo dài đủ lâu để trở nên tàn phế.

2.12. Đột quỵ hoặc đột quỵ nhỏ

Đột quỵ hoặc đột quỵ nhỏ có thể gây ra tổn thương não và ảnh hưởng đến cách trí não giải thích và xử lý các tín hiệu thần kinh. Đột quỵ hoặc đột quỵ nhỏ đôi khi có thể gây tê tạm thời hoặc lâu dài ở các bộ phận của cơ thể.

3.1. Điều trị tê bì chân tay ở người già như thế nào?

Bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân khiến người cao tuổi bị tê bì chân tay. Người bệnh hãy cung cấp những triệu chứng hay thông tin chính xác về bất kỳ chấn thương, bệnh tật hoặc nhiễm trùng nào gần đây.

Việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản gây ra tê bì ở chân tay của người cao tuổi. Các tổn thương dây thần kinh lâu dài thường được các bác sĩ yêu cầu điều trị bằng các loại thuốc bao gồm thuốc chống trầm cảm, corticosteroid hoặc gabapentin và pregabalin (nếu bạn bị đau cơ xơ hóa, các bệnh như đa xơ cứng hoặc bệnh thần kinh do tiểu đường).

3.2. Bệnh tê bì chân tay có phòng tránh ở người già được không?

Người cao tuổi bị tê bì chân tay có thể xoa bóp phần chi bị ảnh hưởng để giúp cải thiện lưu lượng máu. Người bệnh có thể chườm đá hoặc túi chườm ấm lên vùng da tay, chân bị tê bì trong 15 phút cũng rất hữu ích. Tuy nhiên hãy hết sức cẩn thận để không làm tổn thương da. Nếu vùng đó bị tê, bạn sẽ không nhận thấy nó đang trở nên quá nóng hay quá lạnh.

Tập thể dục thường xuyên để cải thiện lưu lượng máu và thể lực của người cao tuổi. Đối với bệnh tê bì chân tay ở người già cần được nghỉ ngơi nhiều. Bệnh tê bì chân tay ở người cao tuổi nên có một chế độ ăn uống lành mạnh và không nên uống quá nhiều rượu.

Bên cạnh đó, người bệnh có thể sử dụng một số liệu pháp thay thế, chẳng hạn như xoa bóp hoặc châm cứu, cũng có thể hữu ích. Nếu tình trạng tê bì chân tay của người cao tuổi là do thiếu vitamin, bác sĩ có thể khuyên bạn dùng thuốc bổ sung vitamin.