Bảng kiểm M-CHAT là công cụ giúp cha mẹ có thể tự đánh giá con mình có bị rối loạn phổ tự kỷ hay không. Từ đó có thể tầm soát được bệnh tự kỷ và giúp trẻ được điều trị sớm.
1. Bảng kiểm M-CHAT
Bảng kiểm M-CHAT là bộ công cụ tầm soát tự kỷ ở trẻ bao gồm 23 câu hỏi. Giúp tầm soát rối loạn phổ tự kỷ, phát hiện những dấu hiệu bất thường ở trẻ nhỏ từ 18 tháng tuổi để từ đó có hướng xử trí phù hợp.
Sử dụng bảng kiểm M-CHAT sẽ giúp các bậc phụ huynh có thể tự tầm soát tự kỷ ở trẻ, đánh giá xem con của mình có khả năng mắc rối loạn phổ tự kỷ hay không. Những câu hỏi nhận diện trong bảng kiểm M-CHAT tầm soát tự kỷ ở trẻ như sau:
>>> Hướng dẫn trực quan về tự kỷ
- Trẻ có thích được nhún nhảy, đung đưa trên đầu gối của bạn không?
- Trẻ có quan tâm đến những trẻ khác không?
- Trẻ có thích leo trèo như leo cầu thang không?
- Trẻ có thích chơi trốn tìm hoặc ú òa không?
- Trẻ có bao giờ chơi giả vờ chưa (như giả vờ chăm sóc em bé, nghe điện thoại, hoặc giả vờ làm những điều khác không)?
- Trẻ có bao giờ sử dụng ngón tay trỏ để chỉ đồ vật mà trẻ đòi không?
- Trẻ có sử dụng ngón tay trỏ để chỉ đồ chơi hay một thứ gì đó nhằm thể hiện sự quan tâm đến đồ vật đó không?
- Trẻ có bao giờ chơi với những đồ chơi nhỏ (như chơi khối xếp hình, chơi ô tô,...) đúng cách, đúng chức năng không?
- Trẻ có bao giờ mang theo đồ vật hoặc đồ chơi đến khoe với bạn về vật đó không?
- Trẻ có nhìn vào mắt của bạn trong một khoảng thời gian lâu hơn 1 hoặc 2 giây không?
- Trẻ có bao giờ cảm thấy quá nhạy cảm với tiếng động không (như hành động bịt hai tai)?
- Trẻ có biết cười khi bạn cười với trẻ hoặc khi nhìn thấy mặt bạn hoặc không (bạn không đang chơi, giỡn với trẻ)?
- Trẻ có biết bắt chước bạn không (ví dụ như bạn làm điệu bộ trên nét mặt, hoặc bạn giả bộ nhăn mặt trẻ có biết làm theo không)?
- Trẻ có đáp ứng khi được người khác gọi tên không?
- Trẻ có nhìn vào đồ chơi hoặc đồ vật ở chỗ khác khi bạn chỉ vào không?
- Trẻ có biết đi không?
- Trẻ có nhìn theo những đồ vật mà bạn đang nhìn không?
- Trẻ có làm những cử động của ngón tay bất thường với cự ly ở sát mặt trẻ không?
- Trẻ có bắt bạn phải chú ý vào những hoạt động của trẻ không?
- Bạn có bao giờ nghi ngờ trẻ bị điếc tai hay không?
- Trẻ có hiểu những điều người khác nói không?
- Thỉnh thoảng trẻ có biểu hiện đi tha thẩn mà không mục đích gì hết hoặc nhìn chằm chằm một cách vô cảm không?
- Khi đối mặt với những điều lạ, trẻ có nhìn vào mặt bạn để xem phản ứng của bạn hay không?
XEM THÊM: Dấu hiệu sớm cảnh báo chứng tự kỷ ở trẻ
2. Nên sử dụng bảng kiểm M-CHAT khi nào?
Phụ huynh có thể sử dụng 23 câu hỏi để tầm soát tự kỷ cho trẻ trong bảng kiểm M-CHAT từ lứa tuổi 18-24 tháng. Trong đó, kết quả có nguy cơ cao khi trẻ có ít nhất 3 câu trả lời bất kỳ hoặc 2 câu then chốt là “không” (nằm trong các câu hỏi số 2, 7, 9, 13, 14, 15).
>>> Giao tiếp với trẻ tự kỷ như thế nào?
Tuy nhiên, đối với những câu hỏi bao gồm 11, 18, 20, 22 thì câu trả lời “có” lại ám chỉ kết quả trẻ có nguy cơ bị tự kỷ.
Tóm lại, bảng kiểm M-CHAT là công cụ giúp cha mẹ có thể tự tầm soát tự kỷ ở trẻ, đánh giá con mình có bị rối loạn phổ tự kỷ hay không, từ đó có thể giúp trẻ được can thiệp điều trị sớm.
Quá trình kiểm tra nếu trẻ xuất hiện nhiều hơn 2 - 3 dấu hiệu trên đây thì cần sớm đưa trẻ đến các trung tâm y tế để thăm khám và điều trị, can thiệp khi cần thiết.
- Những dấu hiệu cảnh báo trẻ có nguy cơ tự kỷ
- Giới thiệu bộ câu hỏi sàng lọc tự kỷ M-Chat-R/F (Từ 16 – 36 tháng tuổi)
- Sàng lọc rối loạn phổ tự kỷ (ASD)