Mục lục
Phụ nữ mang thai có nhu cầu về lượng sắt khá cao có thể tăng gấp đôi so với người bình thường. Phụ nữ mang thai không được cung cấp đầy đủ sắt có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ cả mẹ và thai nhi, điển hình là tình trạng thiếu máu thiếu sắt,... Vậy bà bầu cần bao nhiêu sắt mỗi ngày?
1. Vai trò của sắt đối với phụ nữ trong suốt thai kỳ
Tại sao bà bầu cần bổ sung sắt? Đối với bà bầu trong thời kỳ mang thai sẽ có nhu cầu sắt tăng cao hơn so với với lúc bình thường. Bởi vì, ở giai đoạn này sắt được cung cấp để làm nhiệm vụ không chỉ tạo máu mà còn tham gia cả quá trình tạo nhân tế bào. Không những vậy, sắt còn tham gia vào việc phân chia tế bào hay tạo ra những tế bào mới đặc biệt trong giai đoạn từ 10 đến 16 ngày sau khi bắt đầu thụ thai. Các tế bào thần kinh của thai nhi cũng được tạo ra nhờ vào các thành phần dinh dưỡng sắt và acid folic.
Nếu không cung cấp đủ sắt theo khuyến nghị sẽ có nguy cơ lớn ảnh hưởng tới cả mẹ và trẻ, đồng thời những đứa trẻ sau này cũng khó có trí thông minh hơn so với các bạn cùng lứa.
Ngoài ra, sắt còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành hồng cầu, cấu tạo nên các enzyme hệ miễn dịch từ đó giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể cả của mẹ và thai nhi. Khi thiếu sắt sẽ gây ra hiện tượng thiếu máu hoặc các triệu chứng mệt mỏi ở người bình thường, còn đối với phụ nữ đang mang thai thì thiếu sắt còn ảnh hưởng nặng nề tới sự phát triển của thai nhi kể cả về trí tuệ cũng như thể chất.
Bên cạnh đó, việc thiếu máu xảy ra ở phụ nữ mang thai còn khiến cho quá trình vận chuyển oxy cho cơ thể của mẹ và thai nhi bị ảnh hưởng. Bởi vì trong thời kỳ mang thai thể tích máu của người mẹ sẽ tăng lên khoảng 50% so với giai đoạn bình thường để giúp đảm bảo nhu cầu sắt cho thai nhi trong quá trình phát triển và cũng giúp tăng cường sức khỏe cho thai nhi.
Sắt còn thuộc nhóm vi chất giúp tăng cảm giác ngon miệng và nếu bà bầu thiếu máu thiếu sắt sẽ không muốn ăn hoặc ăn ít, giấc ngủ cũng không đảm bảo chất lượng, mệt mỏi kéo dài vì oxy không lên được não và vận chuyển đến các tế bào trong các cơ quan của cơ thể. Mặc khác, khi thiếu sắt, sức đề kháng của người mẹ cũng sẽ kém hơn dẫn tới tăng nguy cơ nhiễm trùng cao sẽ ảnh hưởng đến thai nhi và em bé khi sinh ra, có nguy cơ tiềm ẩn về sức đề kháng yếu và dễ bị nhiễm trùng.
Đối với những phụ nữ đang mang thai có tình trạng thiếu sắt còn làm tăng cao nguy cơ sinh non hoặc nhiễm trùng hậu sản, hoặc băng huyết sau sinh, suy nhược cơ thể,... Còn với thai nhi khi thiếu mắt thiếu sắt xảy ra có thể làm tăng yếu tố nguy cơ suy dinh dưỡng bào thai, sinh non tháng, nhẹ cân và ảnh hưởng đến cả sự phát triển về trí tuệ của trẻ về sau.
2. Nhu cầu sắt cho bà bầu trong thời kỳ mang thai
Bà bầu cần bao nhiêu sắt 1 ngày? Hay 1 ngày bà bầu cần bao nhiêu sắt? Câu hỏi này luôn được mọi người quan tâm khi bắt đầu chuẩn bị mang thai và kể cả trong giai đoạn mang thai. Trước khi mang thai, lượng sắt mà cơ thể người phụ nữ cần theo nhu cầu khuyến nghị là 15 mg sắt mỗi ngày. Với hàm lượng này cho thấy là một lượng vi chất không nhỏ và với nhiều người bình thường cũng không đáp ứng đủ được lượng sắt theo nhu cầu.
Khi bước vào giai đoạn thai kỳ, bà bầu cần bao nhiêu sắt mỗi ngày? Theo các chuyên gia thì nhu cầu khuyến về sắt của phụ nữ mang thai cần khoảng 30mg sắt mỗi ngày và số lượng sắt này gấp đôi so với người bình thường. Nếu người mẹ không được cung cấp đủ sắt có thể bị nguy cơ thiếu máu thiếu sắt và ảnh hưởng tới cả sức khoẻ của thai nhi.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), phụ nữ khi bắt đầu có dấu hiệu mang thai nên uống viên sắt mỗi ngày. Thời gian uống viên sắt có thể kéo dài tới sau khi sinh một vài tháng. Trong thời gian này bà bầu cần bổ sung bao nhiêu sắt? Liều bổ sung có thể là 60mg mỗi ngày và kèm theo 400mcg acid folic. Ngoài ra, bà bầu cũng nên sử dụng thêm một số loại thực phẩm chức năng giàu sắt để đảm bảo cung cấp sắt đủ theo nhu cầu.
Trong trường hợp bà bầu bị chẩn đoán thiếu máu do thiếu sắt, có thể bác sĩ sẽ kê đơn chỉ định bổ sung khoảng từ 50 đến 100 mg sắt mỗi ngày. Hoặc có những trường hợp nghiêm trọng hơn thì bà bầu cần nằm viện điều trị từ 2 đến 3 tháng bằng tiêm truyền qua đường tĩnh mạch nhằm đảm bảo lượng máu cần thiết để ổn định.
3. Bổ sung sắt bằng sử dụng chế độ ăn có chứa thực phẩm giàu sắt
Thực phẩm giàu sắt luôn được xếp vào nguồn bổ sung sắt an toàn và phong phú nhất cho phụ nữ mang thai và các đối tượng khác. Sắt có chứa nhiều trong các loại thực phẩm có màu đỏ như tim gan, thịt, cá, hải sản, trứng, các loại đậu, ngũ cốc và các loại rau có lá màu xanh đậm,... Trong đó, nguồn sắt từ thực phẩm nguồn gốc động vật sẽ được hấp thụ vào cơ thể tốt hơn so với nguồn thực vật. Cơ thể có khả năng hấp thụ khoảng 10 đến 15% sắt có nguồn gốc từ động vật và ngược lại ở sắt trong thực vật chỉ được hấp thu khoảng 5 đến 10%. Chính vì vậy, nếu muốn đủ sắt thì cần phải bổ sung một lượng sắt gấp 10 lần so với nhu cầu khuyến nghị.
Bên cạnh bổ sung sắt đề giúp cho việc tạo máu tốt hơn, phụ nữ mang thai cũng cần bổ sung folate hoặc acid folic tổng hợp, những loại hợp chất này có thể được tìm trong trái cây hoặc chuối hoặc các loại rau có màu xanh đậm...
4. Bổ sung viên sắt cho phụ nữ có thai
Thuốc bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai có thể sử dụng bởi hai dạng: sắt vô cơ và sắt hữu cơ. Trong hai dạng này, sắt hữu cơ sẽ có ưu điểm vượt trội hơn so với sắt vô cơ vì sắt hữu cơ có khả năng hấp thu vào cơ thể tốt hơn và ít gây nên tình trạng táo bón cho người sử dụng.
Ngoài ra, phụ nữ mang thai có thể sử dụng viên sắt đơn thuần được sản xuất ở dạng hoá trị hai như gluconat, sắt succinat, sắt oxalat...
5. Một vài lưu ý khi bổ sung sắt cho phụ nữ trong giai đoạn thai kỳ
Khi bà bầu bổ sung sắt cần biết, sắt được xếp vào nhóm chất khó hấp thu vào trong cơ thể, vì vậy nếu muốn tăng cường khả năng hấp thu của sắt nên sử dụng viên sắt theo đúng thời gian và hướng dẫn. Sử dụng viên sắt khi còn đang đói và uống viên sắt kèm theo các loại nước có hàm lượng vitamin C phong phú như nước chanh, nước cam.
Bà bầu cần đặc biệt chú ý không sử dụng sắt chung với sữa, thuốc bổ sung hàm lượng khoáng canxi hay thực phẩm giàu canxi bởi vì canxi làm cản trở khả năng hấp thụ sắt vào trong có thể.
Ngoài ra, khi uống viên sắt, bà bầu cần sử dụng nhiều nước và ăn các loại thực phẩm giàu chất xơ giúp phòng ngừa tình trạng táo bón.
Khi bổ sung viên sắt có thể bà bầu sẽ được cung cấp đủ hàm lượng sắt mỗi ngày. Tuy nhiên, vẫn cần được tham khảo từ ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho bà bầu và thai nhi. Phụ nữ mang thai không được tự ý mua thuốc uống bổ sung khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Sử dụng thuốc đối với bà bầu cần tuân thủ chỉ định kê đơn, tránh bổ sung quá liều trong thời gian dài có thể tăng nguy cơ xơ gan, bệnh cơ tim, đái tháo đường,...
- Phụ nữ mới mang thai nên chọn loại sắt nào để bổ sung?
- Mang thai 6 tháng vẫn chưa bổ sung sắt và canxi có ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi không?
- Phụ nữ mang thai 3 tháng cuối bổ sung sắt và canxi phù hợp như thế nào?