12 nguy cơ sức khỏe hàng đầu đối với nam giới

Bạn không phải là bất khả chiến bại. Nếu công việc và lối sống không lành mạnh, không quan tâm tới việc tăng cường sức khỏe nam giới thì bạn có thể đối diện với nhiều bệnh lý khác nhau như ung thư, trầm cảm, bệnh tim, các bệnh hô hấp,...

Từ khi còn nhỏ tới khi về già, phụ nữ thường khỏe mạnh hơn so với nam giới. Trong số 15 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, nam giới chiếm tỷ lệ cao hơn nữ giới, trừ bệnh Alzheimer - căn bệnh nhiều nam giới không sống đủ lâu để mắc phải. Và mặc dù khoảng cách về giới đang được thu hẹp nhưng nam giới vẫn có tuổi thọ ngắn hơn vợ của họ trung bình 5 năm.

Bên cạnh nguyên nhân sinh học thì cách nam giới quan tâm tới sức khỏe của họ cũng đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng tới tuổi thọ. Hầu hết nam giới đều có suy nghĩ là nếu họ vẫn làm việc tốt, hiệu quả thì nghĩa là họ khỏe mạnh.

Các nghiên cứu cũng cho thấy nam giới ít đi khám bác sĩ hơn so với phụ nữ và họ có khả năng phát hiện các bệnh nghiêm trọng khi đi khám. Họ luôn cho rằng mình khỏe mạnh nếu không thấy có các dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn đang cảm thấy mình rất khỏe thì việc lập kế hoạch cho sức khỏe và đời sống nam giới cũng vô cùng cần thiết. Các mối đe dọa hàng đầu đối với sức khỏe nam giới đều có thể phòng ngừa được.

2.1 Sức khỏe tim mạch

Bệnh tim có nhiều dạng, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong nếu không được phát hiện kịp thời. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, có khoảng hơn 30% nam giới trưởng thành mắc một số dạng bệnh tim mạch. Xơ vữa động mạch, gây đau tim và đột quỵ là những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đe dọa sức khỏe của bệnh nhân.

Trong khi đó, kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các bệnh tim mạch, tăng cường sức khỏe nam giới. Bác sĩ có thể tính toán nguy cơ mắc các bệnh tim mạch dựa trên một số yếu tố nguy cơ như cholesterol, huyết áp và thói quen ăn uống của bạn.

Ngay cả ở tuổi vị thành niên, động mạch của các bé gái cũng khỏe mạnh hơn các bé trai. Các chuyên gia tin rằng mức cholesterol tốt (HDL) tự nhiên của phụ nữ cao chính là nguyên nhân của điều này. Nam giới sẽ cần thực hiện những điều sau để giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ:

• Kiểm tra cholesterol, bắt đầu từ khi được 25 tuổi, 5 năm thực hiện 1 lần;
• Kiểm soát huyết áp và cholesterol nếu các chỉ số bị cao;
• Dừng hút thuốc;
• Tăng cường hoạt động thể chất lên 30 phút/ngày, hầu hết các ngày trong tuần;
• Ăn nhiều trái cây và rau quả, đồng thời hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa trong chế độ ăn.

2.2 Các bệnh về đường hô hấp

Các bệnh về đường hô hấp như ung thư phổi, khí phế thũng hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) đều cản trở khả năng thở, thậm chí cướp đi sinh mạng của bạn.

Ung thư phổi là căn bệnh ngày càng ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe nam giới. Các yếu tố nguy cơ gây bệnh gồm hút thuốc lá (chiếm tới 90% số ca bệnh) và mối nguy nghề nghiệp (tiếp xúc với amiăng). Vì vậy, nếu bạn đã hút thuốc lá trên 30 năm thì bạn nên định kỳ tầm soát ung thư phổi (chụp CT liều thấp). Và để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, tăng cường sức khỏe nam giới, bạn nên bỏ thuốc lá.

2.3 Rượu gây tác hại gì cho sức khỏe?

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ: Nam giới phải đối mặt với tỷ lệ tử vong và nhập viện liên quan tới rượu cao hơn so với nữ giới. Đàn ông uống rượu nhiều gấp đôi phụ nữ và họ cũng có xu hướng gia tăng bạo lực, tấn công tình dục đối với phụ nữ.

Uống rượu làm tăng nguy cơ mắc ung thư miệng, cổ họng, thực quản, gan và ruột kết. Bên cạnh đó, rượu còn cản trở chức năng của tinh hoàn và quá trình sản xuất hormone, dẫn tới rối loạn cương dương và vô sinh. Đồng thời, nam giới có nhiều khả năng tự tử hơn so với phụ nữ và có thể họ đã uống rượu trước khi đi đến quyết định này.

2.4 Trầm cảm và tự tử

Các nhà nghiên cứu cho biết hàng năm có ít nhất 6 triệu nam giới bị rối loạn trầm cảm, bao gồm có ý định tự tử. Trầm cảm là một rối loạn cảm xúc ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

Trầm cảm tạo mối liên hệ giữa tâm trí và cơ thể. Các chất hóa học trong não và hormone căng thẳng bị mất cân bằng. Mức năng lượng, giấc ngủ, sự thèm ăn,... bị xáo trộn. Nghiên cứu còn cho thấy những nam giới bị trầm cảm có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn.

Trước đây, các chuyên gia cho rằng trầm cảm ảnh hưởng tới phụ nữ nhiều hơn so với nam giới. Nhưng có thể đó chỉ là do nam giới có xu hướng che giấu cảm xúc chán nản hoặc họ thể hiện cảm xúc khác với phụ nữ. Thay vì tỏ ra buồn bã, ủ dột, nam giới sẽ tức giận hoặc hung hăng. Họ thường giải quyết bằng cách uống rượu và ít có xu hướng tìm kiếm sự giúp đỡ. Kết quả sẽ rất bi thảm: Nam giới cố gắng tự tử.

Một số cách để tăng cường sức khỏe nam giới, chống lại chứng trầm cảm gồm:

• Tập thể dục thường xuyên, thậm chí dù chỉ đi dạo hằng ngày;
• Ghi nhật ký, viết ra những suy nghĩ của mình;
• Giao tiếp cởi mở với gia đình và bạn bè;
• Tìm kiếm sự giúp đỡ của các đơn vị chuyên nghiệp.

Nếu bạn cho rằng ai đó đang có nguy cơ tự làm hại bản thân hoặc làm tổn thương người khác thì ngay lập tức cần:

• Gọi cấp cứu;
• Ở lại với người đó cho tới khi nhận được sự trợ giúp;
• Bỏ dao, vật nhọn hay bất kỳ vật gì có thể gây hại;
• Lắng nghe, không phán xét, tranh cãi hoặc đe dọa người bệnh.

Cả nam giới và phụ nữ đều đáp ứng tốt với thuốc điều trị trầm cảm hoặc các liệu pháp khác. Vì vậy, nếu nghĩ rằng mình có thể bị trầm cảm, bạn hãy liên hệ với bác sĩ hoặc chia sẻ với người thân để nhận được sự giúp đỡ.

2.5 Thương tích và các tai nạn ngoài ý muốn

Thương tích không chủ ý cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu đối với nam giới. Các thương tích này gồm: Chết đuối, chấn thương sọ não và những rủi ro liên quan tới pháo hoa. Tỷ lệ tử vong do lái xe ở nam giới cũng cao hơn so với phụ nữ. Đồng thời, lao động nam cũng thường gặp các tổn thương do tai nạn nghề nghiệp. Vì vậy, nam giới cần chú ý: An toàn là trên hết.

2.6 Bệnh gan

Gan có nhiệm vụ tiêu hóa thức ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng. Gan còn giúp đào thải độc tố ra khỏi cơ thể. Các bệnh gan thường gặp gồm: Xơ gan, viêm gan siêu vi, bệnh gan tự miễn hoặc di truyền, ung thư gan, ung thư ống mật, bệnh gan do rượu,... Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, sử dụng rượu và thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan.

2.7 Bệnh tiểu đường

Nếu không được điều trị, bệnh tiểu đường có thể dẫn tới tổn thương thần kinh và thận, bệnh tim, đột quỵ hoặc các vấn đề về thị lực, mù lòa. Nam giới mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ bị giảm nồng độ testosterone và suy giảm khả năng tình dục. Điều này có thể dẫn tới lo âu hoặc trầm cảm.

Để kiểm soát bệnh tiểu đường, tăng cường sức khỏe nam giới, bạn nên ăn uống lành mạnh và duy trì thói quen tập thể dục. Tập thể dục và có chế độ ăn uống khoa học có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Giảm cân đối với ngừa bị thừa cân và hoạt động thể chất 30 phút/ngày sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh tiểu đường thì bạn nên đi tầm soát tiểu đường định kỳ.

2.8 Cúm và viêm phổi

Cúm và nhiễm trùng phế cầu cũng là 2 nguy cơ sức khỏe hàng đầu đối với nam giới. Những người đàn ông bị tổn hại hệ thống miễn dịch do tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, suy tim sung huyết, ung thư, thiếu máu hồng cầu hình liềm hoặc AIDS,... sẽ dễ mắc cúm và nhiễm trùng phế cầu. Để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, tốt nhất bạn nên tiêm vắc-xin.

2.9 Ung thư da

Nam giới có nguy tử vong do ung thư hắc tố cao hơn so với nữ giới. Để phòng ngừa nguy cơ ung thư da, tăng cường sức khỏe nam giới, bạn nên mặc áo dài tay và quần dài, đeo kính râm, đội mũ rộng vành và thoa kĩ kem chống nắng trước khi ra ngoài trời. Đồng thời, bạn nên tránh tiếp xúc với các nguồn ánh sáng UV.

2.10 HIV và AIDS

Nam giới khi mới nhiễm HIV có thể không biết mình mắc bệnh vì các triệu chứng ban đầu khá giống với cúm hoặc cảm lạnh. Tính đến năm 2010, trong số các ca mắc HIV thì nam giới chiếm tỷ lệ lên tới 76%. Theo các nhà nghiên cứu, quan hệ tình dục đồng giới ở nam giới là nguyên nhân gây ra hầu hết các ca nhiễm HIV mới.

2.11 Ung thư tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt dễ gặp một số vấn đề về sức khỏe khi nam giới già đi. Nam giới có nguy cơ cao mắc ung thư tuyến tiền liệt. Vì vậy, nam giới cần tầm soát ung thư tuyến tiền liệt định kỳ (kiểm tra trực tràng kỹ thuật số và xét nghiệm máu tìm kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt - PSA).

2.12 Rối loạn cương dương

Rối loạn cương dương có thể không đe dọa tới tính mạng nhưng nó vẫn là dấu hiệu báo hiệu một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Có khoảng 66% nam giới trên 70 tuổi và 39% nam giới độ tuổi 40 gặp vấn đề về rối loạn cương dương. Và họ cũng có nhiều khả năng bị trầm cảm.

Rối loạn chức năng cương dương thường do xơ vữa động mạch - quá trình tương tự gây ra các cơn đau tim và đột quỵ. Trên thực tế, các bác sĩ coi rối loạn cương dương là một dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh tim mạch. Nếu bị rối loạn cương dương, bạn nên đi khám bác sĩ để có biện pháp can thiệp thích hợp.

Để sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn, tăng cường sức khỏe nam giới, ngăn ngừa những bệnh lý không mong muốn, bạn nên:

• Không hút thuốc lá: Nếu đang hút thuốc, bạn nên ngừng hút thuốc. Đồng thời, bạn cần tránh tiếp xúc với khói thuốc, ô nhiễm không khí và hóa chất ở nơi làm việc;
• Có chế độ ăn uống lành mạnh: Bạn nên tăng cường ăn rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu chất xơ và nguồn protein nạc như cá. Bên cạnh đó, bạn nên hạn chế thức ăn có nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, thực phẩm có thêm đường và natri;
• Duy trì cân nặng hợp lý: Giữ trọng lượng cơ thể ở mức phù hợp sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh tim và nhiều loại ung thư;
• Tập thể dục: Việc này giúp bạn kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và một số loại ung thư. Bạn nên chọn những hoạt động mà mình yêu thích như bóng rổ, quần vợt hoặc đi bộ nhanh;
• Hạn chế rượu, bia: Nếu uống rượu, bạn nên uống có chừng mực. Cụ thể, người dưới 65 tuổi uống tối đa 2 ly rượu/ngày, người trên 65 tuổi uống tối đa 1 ly rượu/ngày. Nguyên nhân vì rượu bia có thể gây ung thư gan, tăng huyết áp, tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ;
• Quản lý căng thẳng: Nếu thường xuyên gặp khó khăn hoặc áp lực thì hệ thống miễn dịch của bạn có thể bị ảnh hưởng. Vì vậy, bạn nên giảm căng thẳng bằng các biện pháp lành mạnh;
• Đi khám bác sĩ thường xuyên: Bạn đừng chờ đợi việc đi thăm khám cho tới khi có những triệu chứng nghiêm trọng. Cách tốt nhất là bạn nên đi khám bác sĩ thường xuyên và thực hiện đúng theo khuyến nghị của bác sĩ nếu có vấn đề về sức khỏe như cao huyết áp, cholesterol cao hoặc đái tháo đường. Ngoài ra, bạn nên hỏi bác sĩ về thời điểm tầm soát ung thư, tiêm chủng, khám sức khỏe,...;
• Lái xe an toàn: Tuân theo tốc độ giới hạn, không lái xe khi đã uống rượu hoặc khi đang buồn ngủ.

Có nhiều nguy cơ sức khỏe đối với nam giới nhưng bạn hoàn toàn có thể thay đổi thói quen để chủ động bảo vệ sức khỏe của mình. Đồng thời, việc chăm chỉ vận động và ăn uống lành mạnh cũng là biện pháp tốt để tăng cường sức khỏe nam giới.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm bệnh tật, từ đó có kế hoạch điều trị đạt kết quả tối ưu.

Nguồn tham khảo: healthline.com, webmd.com, mayoclinic.org