Phố Tây ở Huế nằm bên bờ nam sông Hương, con phố hình thành từ lúc nào, không ai ở Huế nhớ rõ nữa. Phố không lớn và gồm những ngôi nhà cổ kính xen lẫn với những căn nhà ống kiểu mới. Không giống với phố Tây của những thành phố du lịch khác của Việt Nam – sôi động và náo nhiệt, phố Tây ở Huế vẫn giữ được nét trầm mặc vốn có của cố đô, cho dù du khách đến đây ngày một đông.
Phố Phạm Ngũ Lão về đêm
Đông vui về đêm
Dọc con phố có cửa hàng lưu niệm bán đủ các mặt hàng truyền thống cùng nhà hàng, khách sạn và văn phòng du lịch. Phố đông vui nhất khi màn đêm buông xuống. Những đoàn khách rảo bước quanh các cửa hàng lưu niệm, sau một ngày đi thăm hoàng cung, lăng tẩm hoặc chùa chiền. Trục đường chính của phố Tây tại Huế vô tình cũng mang tên Phạm Ngũ Lão giống phố Tây ở TP.HCM.
Ngày nay, con phố này đã mở rộng sang các con đường gần đó như Chu Văn An, Lê Lợi, Võ Thị Sáu. Có một cái quán mang tên DMZ (tức khu phi quân sự thời chiến tranh), nằm ngay góc Lê Lợi – Phạm Ngũ Lão,với bàn ghế bày ra cả ngoài trời. Sáng nay do ảnh hưởng của không khí lạnh từ miền Bắc tràn về nên trời trở lạnh, mưa lâm thâm, cũng có lẽ vì vậy mà phố Tây cũng thưa thớt hơn ngày thường. Phố gồm nhiều nhà nghỉ, khách sạn nhỏ phục vụ khách du lịch bình dân.
Tuy nhiên, bên cạnh các khách sạn nhỏ như Khách sạn Sports 1 – Huế còn có những khách sạn lớn hơn như Khách sạn Asia Huế. Và hiện nay, đã thấy thêm một khách sạn lớn được xây dựng, cao đến 10 tầng. Tôi nhớ trước đây nơi này là một quán cà phê sân vườn rất rộng. Thời gian trôi qua, mọi thứ phải thay đổi và cuộc sống phải tiếp diễn. Cũng may, dọc bờ sông (đường Lê Lợi) không có nhà cao tầng.
Trên đường Phạm Ngũ Lão còn có một số quán ăn bán cả cà phê khá lớn như Octopus. Quán sơn màu hồng nhã nhặn, nhà kiểu cổ, trước đây cũng là một ngôi nhà vườn. Tên quán cách điệu thành con bạch tuộc, khảm từ những mảnh sứ vỡ, trông khá đẹp mắt. Dọc đường Phạm Ngũ Lão tất nhiên không thể thiếu các quán ăn đặc sản Huế – bún bò, bánh bèo, bánh khoái, bánh nậm, nem lụi, như tại nhà hàng Missy Roo chẳng hạn.
Tên các món ăn đều được ghi bằng tiếng Việt lẫn tiếng Anh: bún bò là Hue beef noodle soup; bánh nậm, nam pancake; bánh khoái (tức bánh xèo), fried pancake… Cách dịch này khá ngây ngô nên có lẽ du khách nước ngoài khó mà hình dung được được là món gì. Do vậy một số nhà hàng đã in hình món ăn vào thực đơn, dưới tên tiếng Anh để cho dễ… tưởng tượng.
Ngày xưa vắng vẻ
Trong phố Tây còn có những chiếc xích lô trông rất nổi bật: khung xe được sơn màu tím Huế và bạt che mưa nắng… màu đỏ. Về con phố này, ông Bùi Vĩnh Cự, một nhà báo ở Huế, cho biết: “Trước đây đường Phạm Ngũ Lão rất vắng vẻ. Những năm 1980, chỉ có những cặp tình nhân sinh viên đi dạo ở đây”. Theo ông, ngày trước vắng vẻ vì đường này ngắn và ít người sinh sống, có những nhà vườn rất rộng. Nơi đây bắt đầu được xây dựng nhiều, sau khi khách sạn Hoa Hồng 2 xuất hiện cùng các dịch vụ du lịch. Rồi các cửa hàng, khách sạn khác… cũng ra đời. Từ đó đất đai bắt đầu lên giá. Giá đất hiện giờ không dưới 30 triệu đồng/m2.
Đường Phạm Ngũ Lão chỉ dài hơn 200 m, hai đầu là đường Võ Thị Sáu và Lê Lợi. Đường Lê Lợi có vị thế đẹp nhất và giá nhà đắt nhất cố đô, nằm dọc theo bờ sông Hương với gần 60 cây cổ thụ. Cố đô vẫn còn lưu giữ nhiều di tích được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, có núi Bạch Mã – nơi người Pháp trước kia đã xây dựng khu nghỉ dưỡng, có nhiều chùa đẹp như Thiên Mụ.
Huế lại ở gần Quảng Bình – nổi tiếng với động Phong Nha, thành cổ Quảng Trị, địa đạo Vĩnh Mốc, cầu Hiền Lương… Thành phố này cũng không xa Hội An nên có thể được xem như một trung tâm du lịch, du khách có thể dừng chân trước khi thăm thú những điểm du lịch khác.
Thật đặc biệt, nằm ngay giữa phố Tây là nơi sinh hoạt của một nhóm ca Huế, tại nhà của nhà văn Bửu Ý (số 9 Phạm Ngũ Lão). “Nhóm thường gặp nhau vào thứ Bảy hằng tuần. Những nghệ nhân ca Huế kỳ cựu như Thanh Tâm, Minh Mẫn, Thanh Hương… vẫn đến đây hát cho nhau nghe,” bà Nguyễn Thị Hồng Hạnh, một nhà báo ở Huế, cho biết. Theo bà, ông Bửu Ý – cũng là một nhà giáo, cùng vợ của mình rất yêu thích ca Huế nên đã lập ra nhóm này trên tinh thần tự nguyện. Một số mạnh thường quân đã góp thêm tiền và gạo giúp những nghệ nhân già neo đơn. Ai muốn học ca Huế đều có thể đến đây để được truyền nghề.
Ngôi nhà của nhà văn còn là nơi đón tiếp nhiều đoàn khách du lịch trong và ngoài nước đến thưởng thức và tìm hiểu nghệ thuật ca Huế. Họ không cần mua vé; nhà văn không làm kinh doanh. Và những nghệ nhân ở đây chỉ muốn bảo tồn và giới thiệu loại hình nghệ thuật này. Cho dù phố Tây nói riêng và thành phố Huế nói chung có phát triển thế nào đi nữa, dường như một số người dân địa phương vẫn cố gắng lưu giữ những nét văn hóa truyền thống đặc sắc, không muốn cho chúng bị mai một.
Đánh giá
Bài viết cùng tác giả
