Ngao du thủ đô Cuba, ta dễ tìm thấy các xe hay cửa hàng núp trong những con đường đầy người bán dạo, quà rong, bày đủ thứ bánh nhìn cực kỳ bình thường, nhưng ngon bá cháy.
Chiếc bánh dây dài cuộn tròn như bánh xe hơi trên đường phố Cuba
Đất nước Cuba xinh đẹp thu hút nhiều du khách khắp nơi đổ xô về không chỉ vì bãi biển nắng tươi đẹp, mà còn bởi những món ăn hấp dẫn vô cùng. Ai chưa từng đến Cuba, chỉ đọc trên mạng chắc sẽ ngán ngẩm, tưởng toàn đồ ăn lai Tây Ban Nha, châu Phi, vì mấy thứ bắp gói tamales, thịt bò hầm ropa vieja, bánh mì kẹp thịt… đâu mà chả có.
Dạo gót trên khu phố cổ Havana, lững thững quanh các con đường nho nhỏ, đến góc Obispo-Mercaderes, bạn sẽ thấy một xe hàng rong cực kỳ đặc biệt, vòng bánh to đùng cỡ bánh xe được chiên trong cái chảo dầu vĩ đại, dây bánh cỡ ngón tay, quanh mình lượn sóng lăn tăn quấn 5 – 6 vòng thành cuộn bánh đường kính ít nhất nửa mét.
Người chiên lấy kẹp kim loại nhấn cuộn bánh chìm vô dầu, khéo léo kẹp bánh trở mặt qua bên kia cho hai bên đều vàng ruộm. Mùi thơm khiến thiên hạ xúm quanh thèm nuốt nước miếng ừng ực.
Bánh ngả sang màu cam đậm, anh ta mới bỏ sang mâm kế bên, cho bạn cắt từng khúc nhỏ, rắc đường, chia từng gói bán lia lia không kịp lấy tiền, vì bà con chen lấn mua dữ quá.
Nhón một cọng đưa lên miệng, sao mà giòn rụm, sao mà ngon quá. Ruột bột mịn màng, ngọt.
Churros kiểu truyền thống Cuba phải có bột quấy cùng sữa dê, muối, đun trên lửa riu riu thành khối dẻo, nặn dây dài cuốn lại, đem chiên.
Xe bán hàng này có máy nặn bánh gắn ngay trên chảo dầu, hình giống ống bơm lớn mũi nhọn khía răng cưa trỏ xuống chảo. Người bán mở nắp phía trên, ấn bột vô, sau đó cứ nhấn là sợi bột chảy ra.
Nhìn bà già bưng mâm coquitos-acaramelados toàn mấy viên tròn vo lăn nước caramen óng ánh màu đồng thau, xiên vô que be bé, ai cũng tưởng bánh cam Việt Nam. Vỏ tan tơi ngọt lừ, béo, nhân dừa ăn hoài chẳng đã.
Cách làm món này cực kỳ đơn giản, chỉ cần ngào cơm dừa cùng chút bột bắp, sirô, chút hương liệu, vo tròn đợi cứng, nhúng vô nước đường thắng kẹo từ mật mía chính gốc đồng quê Cuba, tạo nên lớp áo lộng lẫy khiến khách phương xa nếm một lần mê mẩn suốt đời.
Ngao du Havana, ta dễ dàng tìm thấy các xe hay cửa hàng núp trong những con đường đầy người bán dạo, quà rong, bày đủ thứ bánh nhìn cực kỳ bình thường, đơn giản nhưng ngon bá cháy.
Bánh bột khoai tây chiên nhân thịt papa rellena ai dùng qua không thể nào quên. Viên bánh tròn vo, vỏ bột khoai tây nghiền chiên rực lửa, giòn vừa phải, để phần nhân gồm thịt cừu, gà hay bò băm trộn hành, dầu olive, sốt cà chua, ớt được cơ hội bung ra bao vị khoái khẩu tuyệt vời.
Papa rellena dùng ăn sáng, trưa, giữa buổi xế chiều đều ngon, nhiều nhà hàng sang trọng chẳng chê, mà còn luôn dọn trên bàn tiệc.
Empanadas – bánh xếp chiên hiện diện khắp thế giới quen thuộc với nhiều dân tộc, nhưng empanadas tung hoành ở Havana có mùi vị đặc biệt Cuba, tùy nhân nhồi thịt, nhồi phô mai mà tên khác nhau: empanadas de queso – bánh xếp nhân phô mai, empanadas de carne – bánh xếp nhân thịt.
Khoai môn nghiền chiên – frituras de malanga – mới độc chiêu. Khoai môn malangas, giống khoai người Việt Nam mình gọi là khoai môn nước, củ don don dài dài chứa đầy bột, khoai sống dính tay ngứa tưng bừng. Các bà nội trợ Cuba khoái lắm, tỉ mỉ tẩn mẩn nạo nhuyễn, trộn đủ thứ gia vị, bóp thỏi nhỏ, bỏ vô dầu chiên, hương ngào ngạt, giòn. Hàng frituras de malanga đắt như tôm tươi giữa phố xá Havana.
Khách lạ tới Havana lần đầu được mời gói chicharron loăn xoăn những miếng như bánh phồng tôm xắt nhỏ, nhai tới đâu nghe tiếng giòn tới đó, mặn mặn, ăn hết bịch này tới bịch khác không đã thèm, cứ tò mò hỏi cái gì mà ngon dữ vậy.
Da heo chiên dòn chicharron nức tiếng tới mức ai đi Cuba cũng phải mua vài bịch về biếu bạn bè, gia đình. Nếu may mắn bắt gặp các đầu bếp đường phố chiên chicharron, bạn sẽ khâm phục vô cùng. Miếng da heo nhúng dầu phồng to, nở ra giống bánh tráng khổng lồ.
Dân Cuba dùng mía chế biến khá nhiều món ít nơi nào sánh kịp. Cá thu nướng mía – sugar cane tuna – là món thường nhật trên bàn tiệc, bàn ăn. Mía xiên cá được tuyển chọn kỹ lưỡng lắm. Thanh mía phải nước nhiều, ngọt, lúc nướng, nước mía ngấm vô cá, đồng thời lửa nồng giúp nước mía này từ từ rút lại, thơm lừng lẫy.
Cá thu nướng mía dùng chung cơm đậu đen moros y cristianos, món cơm quốc hồn quốc túy Cuba, hạp rơ hệt Lis Taylor cặp kè Richard Burton. Mà phải cơm nấu chung đậu đen chính hiệu Cuba nhé, đừng kiểu lai căng, cơm nấu riêng, đậu đen riêng, lúc dọn viền đậu đen quanh cơm trắng. Món này sở dĩ nên danh là nhờ khi đun cùng nhau, đậu đen bùi mịn cùng sắc tím nâu đằm thắm bao bọc hạt cơm sinh ra hương vị thượng hạng.
Xứ xở mía đường, đương nhiên đi đâu cũng gặp ly nước mía – jugo de caña. Nước mía Cuba ngọt thanh, mát rượi, giúp khách du lịch xóa tan nóng nực mệt mỏi.
Ông bà mình nói Đi một ngày đàng học một sàng khôn. Sang Cuba, thăm Havana sẽ được thưởng thức biết bao sàng món ăn lạ lùng, ngon ngọt, mê ly say đắm lòng người.
Theo Dương Văn Minh Lộc/Tuổi trẻ