Ninh Bình là địa danh thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước với các loại hình du lịch hấp dẫn: du lịch tâm linh, nghiên cứu lịch sử văn hoá và khám phá hang động.
Ninh Bình là tỉnh ở phía nam đồng bằng Bắc Bộ. Thiên nhiên đã ban tặng cho vùng đất này nhiều danh lam thắng cảnh kỳ thú, nhiều hang động nổi tiếng như Tam Cốc – Bích Động, Địch Lộng, động Tiên, động Hoa Sơn…Vườn quốc gia Cúc Phương nổi tiếng với hệ động thực vật phong phú, đa dạng ở đây có cây chò 1,000 năm tuổi. Vùng đất này còn có rất nhiều di tích lịch sử văn hóa tôn giáo như cố đô Hoa Lư, quần thể nhà thờ đá Phát Diệm, chùa Non Nước… Tất cả những di tích này đã trở thành những điểm du lịch hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
NHỮNG ĐIỂM THAM QUAN HẤP DẪN Ở NINH BÌNH
Cố đô Hoa Lư
Là kinh đô của nhà nước phong kiến tập quyền đầu tiên ở Việt Nam, hiện còn nhiều di tích cung điện, đền, chùa, lăng mộ (đền Đinh – Lê)… Khu di tích Hoa Lư còn có một số ngôi chùa đẹp như: chùa Ngân Xuyên (gần chân núi Mã Yên), chùa Nhất Trụ (cách đền vua Lê khoảng 200 mét) thu hút được nhiều du khách đến dâng hương, vãn cảnh.
Chùa Bái Đính
Là một quần thể chùa được biết đến với nhiều kỷ lục Việt Nam được xác lập như chùa có diện tích lớn nhất, tượng Phật bằng đồng lớn nhất, chùa có nhiều La Hán nhất và nhiều cây bồ đề nhất… Chùa Bái Đính cũng là nơi tổ chức Đại lễ cung nghinh xá lợi Phật từ Ấn Độ về Việt Nam 2010.
Chùa Bích Động
Là một ngôi chùa cổ, dáng nét trang nghiêm mang đậm tính phương Đông. Núi, động và chùa đan quyện, hài hòa lại ẩn hiện giữa những cây đại thụ xanh biếc làm cho cảnh trí ở đây càng thêm thâm nghiêm, huyền hoặc. Đây là điểm du lịch nằm trong tuyến du lịch Tam Cốc – Bích Động rất hấp dẫn khách trong và ngoài nước.
Núi Non Nước
Còn gọi là núi Dục Thúy nằm ở đông bắc thị xã Ninh Bình, cao khoảng 70m, đỉnh núi tương đối bằng phẳng. Núi nằm ở ngã ba sông Đáy và sông Vân Sàng đã tạo nên vẻ đẹp sơn thủy hữu tình cho thị xã Ninh Bình. Tại đây có hơn 40 bài thơ của các danh nhân lịch sử tạc trên vách đá.
Tam Cốc – Bích Động
Còn được biết đến với những cái tên nổi tiếng như “vịnh Hạ Long trên cạn” hay “Nam thiên đệ nhị động” là một khu du lịch trọng điểm quốc gia Việt Nam
Khu du lịch Tam Cốc-Bích Động có nhiều tuyến tham quan du thuyền chính nối khoảng gần 20 điểm du lịch như:
Các tuyến du thuyền gồm thăm Tam Cốc (từ bến đò Văn Lâm trên sông Ngô Đồng); Xuyên Thủy động (xuyên dưới Bích Động); Thạch Bích – thung Nắng; thung Nham – vườn chim.
Các điểm du lịch đi bộ và leo núi: Núi và chùa Bích Động; động Tiên; động Thiên Hương; hang Múa, khu nhà cổ Cố Viên Lầu; đền Thái Vi…
Vườn quốc gia Cúc Phương
Cách Hà Nội hơn 120 km về phía Tây Nam. Rừng có diện tích 22,200 ha, trong đó ¾ là núi đá vôi cao từ 300m đến 600m so với mặt biển. Cúc Phương có 71 loài thú, 319 loài chim, 33 loài bò sát, 16 loài lưỡng cư, nhiều thú quý như: gấu, ngựa, lợn lòi, báo…Tại đây có khu chăn nuôi bán tự nhiên nhằm bảo tồn một số loài: nai, khỉ vàng, sóc bay…Cúc Phương còn là nơi hội tụ của nhiều loài côn trùng, hàng trăm loài chim lạ, đẹp và quý hiếm.
Nhà thờ đá Phát Diệm
Cách Hà Nội 130 km về phía Nam – Một kiệt tác về kiến trúc do cha Phê Rô Trần Lục (quen gọi là cụ Sáu) xây dựng từ năm 1875 đến năm 1899. Đây là một quần thể kiến trúc kiểu Đình chùa Phương Đông, kết hợp với lối kiến trúc Gôtic của nhà thờ Phương Tây bao gồm: Ao hồ, Phương Đình, nhà thờ lớn, các nhà thờ cạnh, Nhà thờ đá, hang đá…
Danh thắng khác
Hang động đẹp: Động Tiên, Động Hoa Sơn, Động Địch Lộng, Động Vân Trình
Suối nước nóng Kênh Gà
Núi Ngọc Mỹ Nhân
Hồ Đồng Chương
Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long
VĂN HÓA – LỄ HỘI
Lễ hội Trường Yên: diễn ra hàng năm vào ngày 10 tháng 3 âm lịch trên mảnh đất cố đô Hoa Lư của nước Đại Cồ Việt xa xưa, để tưởng niệm công đức của 2 vị vua Đinh và vua Lê.
Lễ hội Yên Cư: diễn ra vào ngày 20 tháng 8 âm lịch ở xã Khánh Cư, huyện Yên Khánh. Điều đặc biệt ở trong lễ hội này cá kéo về quần tụ ở đây như mừng hội.
ĐẶC SẢN ẨM THỰC
Cơm cháy
Cơm cháy là một trong những đặc sản ẩm thực nổi tiếng nhất của Ninh Bình. Địa bàn phát triển loại hình ẩm thực này chủ yếu là ở ven đường Quốc lộ 1, thành phố Ninh Bình và các khu du lịch. Cơm cháy Ninh Bình khác với các vùng khác từ cách chiên cho đến nước sốt đi kèm. Cơm cháy ngon có màu vàng nhạt, đều hạt, giòn mà vẫn dẻo, vị bùi, béo mà không ngán.
Gỏi cá nhệch
Ở Ninh Bình có nhiều nơi giới thiệu món ăn này ngon, nhưng gỏi cá nhệch ở Kim Sơn được coi là tuyệt nhất. Để chế biến ra món ăn đặc sắc gỏi cá Nhệch này cần nhiều khâu hết sức kì công. Món ăn này mang hương thơm bùi bùi của gạo nếp rang, vị chua thanh thanh của dấm xen vào cái vị cay ấm của gừng với tỏi, ớt, tiêu, sả. Gỏi cá nhệch thơm và bùi, có mùi vị rất đặc trưng, ăn một lần là nhớ mãi không quên.
Ốc núi luộc
Ốc núi là một đặc sản nổi tiếng tại Ninh Bình vì có vị ngọt tự nhiên, đậm đà do ốc ăn lá cây cỏ và một số loại thuốc quý. Bởi thế, ốc núi được chế biến thành nhiều món khác nhau như nướng, xào me hay xào tỏi,… nhưng ưa chuộng nhất vẫn là món ốc núi luộc. Ốc núi sau khi bắt về được rửa sạch và đem luộc cùng sả. Chỉ đơn giản như vậy thôi nhưng món ngon dân dã này lại hấp dẫn nhiều người. Thực khách có thể ăn không để cảm nhận vị ngọt tự nhiên của ốc hoặc chấm cùng nước mắm chanh ớt.
Tái dê Hoa Lư
Bên cạnh tái dê, người Hoa Lư còn chế biến nhiều món khác như: Nem dê, dê hấp, dê nướng, tiết canh dê, mật,… nhưng món tái dê vẫn được xem là thơm ngon nhất. Cái ngon của tái dê ngoài bí quyết chế biến khéo léo còn ở gia vị đặc biệt. Đó là các loại lá, quả ăn kèm theo và đặc biệt là món tương gừng.
Nem chua Yên Mạc
Nhắc đến nem chua, nhiều người thường nghĩ tới Thanh Hóa, nơi nổi tiếng với những chiếc nem thơm ngon. Nhưng nếu có dịp ghé qua Ninh Bình, du khách cũng có thể thưởng thức hương vị có phần khác lạ của món ăn này. Nem chua Ninh Bình được làm từ thịt nạc mông lọc bỏ mỡ, bì lợn luộc, thính và một số gia vị như mì chính, muối,.. sau đó gói lại bằng lá ổi để tạo vị thơm đặc trưng và lá chuối để tạo vỏ ngoài đẹp mắt. Món ăn này được ăn cùng nước mắm pha chanh tỏi.