Những niêu cá kho làng Vũ Đại từ nhiều năm nay rất nổi tiếng trong và ngoài nước. Mặc dù được bán với giá cao nhưng cá kho ở đây vẫn luôn cháy hàng, nhất là trong dịp tết Nguyên đán hàng năm.
Cá kho làng Vũ Đại, món ngon dân dã lâu đời ở làng “Chí Phèo”
Làng Đại Hoàng (nay là làng Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam) được biết đến với cái tên làng Vũ Đại trong tác phẩm của nhà văn Nam Cao. Ngôi làng giờ đây vô cùng nổi tiếng với món cá kho trong niêu được nhiều khách trong và ngoài nước yêu thích.
Cá kho xuất hiện từ rất xa xưa tại đây, không ai nhớ chính xác món ăn dân dã này có từ bao giờ. Chỉ biết từ xưa, trong làng nhà nào cũng đào ao vừa để trữ nước, vừa nuôi cá cải thiện bữa ăn. Vì thế người dân ăn cá là chủ yếu, có khi ăn cá thay cơm.
Do cá quá nhiều, người ta đã nghĩ ra món cá kho để ăn được lâu. Qua thời gian, công thức làm cá kho dần trở nên hoàn thiện. Ngày nay món cá kho làng Vũ Đại vô cùng thơm ngon, trở thành đặc sản của Hà Nam và vươn ra thế giới, đến tay của những người con xa quê.
Cá kho ở đây sử dụng cá trắm đen, tươi sống nặng từ 4 – 5kg để chế biến, dùng niêu đất Bát Tràng và củi nhãn để đun nấu. Nấu hoàn toàn bằng cách thủ công mới giữ được trọn vẹn hương vị thơm ngon, đậm đà truyền thống cho nồi cá kho.
Cá trắm được chọn chỉ lấy phần thân và đuôi, sơ chế sạch sẽ, cắt cá phải thật cẩn thận, chia làm sao cho các khúc cá đều nhau, đúng đường sống lưng giữa của cá. Cá được ướp muối rồi thêm gừng, riềng xay, nước mắm, tương… và nước cốt chanh để loại bỏ mùi tanh của cá.
Theo cách kho cá truyền thống, cá kho làng Vũ Đại được đun trên bếp than trong 10 đến 12 tiếng đồng hồ để cá nhừ và ngấm gia vị, xương mềm. Trong thời gian đó, củi lửa phải được trông coi, không để lửa quá lớn hoặc lửa tắt mà phải đảm bảo than trong lò luôn đượm, niêu cá sôi và cá được chêm nước khi nước gần cạn. Đến khi niêu cá kho đủ thời gian và chỉ còn khoảng 1 thìa nước thì mới nhấc ra khỏi bếp.
Cá kho làng Vũ Đại nếu để ở nơi mát mẻ có thể giữ nguyên hương vị tới 2, 3 tuần mà không cần sử dụng bất kỳ loại chất bảo quản nào. Hiện nay, cá kho được phân phối qua đặt hàng trực tiếp, khách mua về sử dụng cho gia đình và làm quà biếu tặng. Các niêu cá kho cũng sẽ được gửi đến các tỉnh, thành phố bằng xe khách và đưa đến địa chỉ đặt hàng.
Mỗi dịp Tết đến, gia đình Hà Nam nào cũng quây quần bên niêu cá kho làng Vũ Đại nghi ngút khói và mong ước về năm mới tốt đẹp hơn. Truyền thống đó cũng thể hiện nét đẹp văn hóa ẩm thực Việt Nam từ bao đời nay.
Theo iVIVU.com