Mọi người đều mắc sai lầm, nhưng học cách rút ra bài học từ những sai lầm này, từ bỏ, tiếp tục và tha thứ cho bản thân là điều quan trọng đối với sức khỏe tinh thần cũng như hạnh phúc.
1. Tha thứ cho bản thân là gì?
Tha thứ thường được định nghĩa là một quyết định có chủ ý để loại bỏ cảm giác tức giận, oán giận và quả báo đối với người mà bạn tin rằng đã làm sai trái với bạn. Tuy nhiên, trong khi bạn có thể khá hào phóng trong khả năng tha thứ cho người khác thì bạn lại có thể khó khăn hơn nhiều đối với bản thân.
Con đường dẫn đến sự tha thứ không phải là một con đường dễ dàng, đặc biệt là khi người bạn đang cố gắng tha thứ là chính bản thân. Bất kể lý do là gì, tập trung vào nhận thức bản thân có thể giúp bạn sửa chữa những nỗi đau trong quá khứ. Khi bạn lành lại, hiểu rằng cuộc sống là một cuộc hành trình chứ không phải là một cuộc chạy nước rút sẽ giúp bạn đảm bảo một tương lai tốt đẹp hơn.
2. Cách để bạn tha thứ cho bản thân
2.1. Thực hành tha thứ cho bản thân
- Tự nhìn nhận lý do tại sao bạn cần tha thứ cho bản thân
Nếu nhận ra mình thực sự đáng trách, chúng ta có thể cảm thấy tội lỗi và cần tha thứ cho bản thân. Khi bạn nghĩ về những kỷ niệm, chúng có thể tạo ra những cảm giác khó chịu này. Để xác định lý do tại sao bạn có thể cảm thấy như vậy, hãy tự hỏi bản thân như: Tôi cảm thấy như vậy có phải vì kết quả những gì tôi đã làm khiến tôi cảm thấy tồi tệ không? Tôi cảm thấy như vậy có phải vì tôi phải chịu trách nhiệm cho một kết cục tồi tệ không?
- Chấp nhận rằng những thất bại không khiến bạn trở thành người xấu
Mọi người đều có thể thất bại vào thời điểm này hay thời điểm khác trong cuộc đời của họ. Đừng nghĩ rằng thất bại trong một việc gì đó cho dù đó là công việc hay mối quan hệ đều khiến bạn trở thành một người tồi tệ. Như Bill Gates đã nói: “Ăn mừng thành công là điều tốt, nhưng điều quan trọng hơn là phải chú ý đến những bài học thất bại”. Học hỏi từ sai lầm của một người là một bước để tha thứ cho chính mình.
- Đừng sợ bắt đầu lại
Để thực sự tha thứ cho bản thân, đừng ngại bắt đầu lại từ đầu. Học cách tha thứ cho bản thân không chỉ là học cách sống với quá khứ. Nó đang học hỏi từ kinh nghiệm đó. Lấy những gì bạn đã học và áp dụng nó để xây dựng một bạn tốt hơn.
- Điều chỉnh tư duy mới bằng cách học hỏi những sai lầm trong quá khứ
Một cách để tiến về phía trước với bản thân là thích ứng với những gì bạn đã học được. Tự đặt mục tiêu cho tương lai giúp thúc đẩy tư duy tốt hơn và mạnh mẽ hơn. Cái nhìn về tương lai này có thể giúp bạn tha thứ cho bản thân ở hiện tại bằng cách tập trung vào những thay đổi tích cực mà bạn có thể thực hiện.
Bất cứ khi nào bạn cảm thấy tội lỗi, hãy làm theo lời của Les Brown: "Hãy tha thứ cho những lỗi lầm của bạn và bước tiếp". Điều này sẽ giúp bạn bất cứ khi nào bạn mắc lỗi.
2.2. Bỏ qua quá khứ
- Nhận ra rằng không ai hoàn hảo
Bạn có thể muốn tha thứ cho bản thân vì những hành động chống lại người khác. Trước tiên, bạn phải nhận ra rằng bạn không nên đổ lỗi cho hành động của người khác. Tất cả chúng ta đều mắc sai lầm và chúng ta đều có những thời điểm trong cuộc đời mà chúng ta không hành động hết sức mình. Nhận ra đây có thể là bước bạn cần để trở thành quá trình tự phục hồi.
- Đừng chăm chăm vào những sai lầm trong quá khứ
Học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ là tốt, nhưng việc bám chặt vào chúng có thể khiến bản thân không thể tha thứ. Nó có thể ngăn bạn nhận thức về thực tại hiện tại. Cuộc sống của bạn có thể trở nên trì trệ khi bạn thấy mình bị ám ảnh về những gì bạn đã làm hoặc không làm. Thay vào đó, hãy tập trung vào hiện tại và những gì bạn có thể làm trong tương lai để tạo ra cuộc sống tốt đẹp hơn cho bản thân.
- Hãy lập kế hoạch cho một tương lai tươi sáng ngay hôm nay bằng cách không bị quá khứ bóp nghẹt.
Hãy xem xét một cách tiếp cận "sửa chữa nó và tiếp tục" trong cuộc sống. Nếu bạn từng trải qua một cuộc gặp gỡ tương tự khiến bạn rối loạn cảm xúc trong quá khứ, hãy tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát.
- Học cách lưu tâm
Tự nhận thức về các hành động hiện tại có thể giúp ích cho việc chữa bệnh trong tương lai. Nếu bạn trau dồi ý thức bản thân mạnh mẽ và chấp nhận những hành động bạn chọn làm hiện tại, điều đó sẽ giúp bạn xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn và giúp bạn tha thứ cho những hành động hoặc phản ứng trong quá khứ.
- Suy nghĩ về những lựa chọn trong quá khứ của bạn
Bạn không muốn trải qua những sai lầm, nhưng bạn phải học hỏi từ chúng để tiến lên một cách mạnh mẽ hơn.
Một cách để tha thứ cho bản thân là xác định tác nhân hoặc nguyên nhân của cảm xúc ngay từ đầu. Nếu bạn xác định được những gì bạn đã làm ngay từ đầu, thì bạn có thể thay đổi cách nhìn của mình cho tương lai.
Hãy tự hỏi bản thân: "Tôi đã làm gì lần đầu tiên và tôi có thể làm gì để tránh kết cục tương tự ?".
- Xác định các tình huống mà bạn cảm thấy có cảm xúc mạnh.
Điều này sẽ giúp bạn xác định trực tiếp các tình huống mà bạn cảm thấy không thoải mái. Khi đã xác định được tình huống, bạn có thể dễ dàng tìm ra giải pháp hơn. Tự hỏi bản thân có cảm thấy lo lắng khi tiếp cận với sếp của mình không? Có cảm thấy những cảm xúc tiêu cực mạnh mẽ khi tôi nói chuyện với người yêu của mình hay việc dành thời gian cho bố mẹ có khiến tôi cảm thấy tức giận hay khó chịu không?
2.3. Tuyên truyền về sự tha thứ cho bản thân và người khác
- Hãy để mọi người vào cuộc sống của bạn
Tha thứ là một con đường hai chiều. Bạn có thể không thể tha thứ cho bản thân trừ khi học cách tha thứ cho người khác. Bạn có thể cần để những người khác bước vào cuộc sống của mình để giúp bạn có được sự hỗ trợ và cấu trúc để tha thứ cho bản thân.
Nói chuyện với những người thân yêu để hỗ trợ bản thân trong khi bạn vật lộn với sự tự tha thứ.
- Vạch ra một giải pháp hay kế hoạch
Để tha thứ cho chính mình, bạn phải nhận thức được những gì bạn cần phải tha thứ. Viết ra hướng dẫn chi tiết từng bước có thể giúp bạn tập trung vào điều quan trọng và cung cấp cho bạn cấu trúc để xin lỗi bản thân hoặc người khác.
Hãy tuyên bố hoặc yêu cầu lời xin lỗi bằng ngôn ngữ trực tiếp. Đừng xoay quanh vấn đề. Nói trực tiếp với đối tượng rằng "Tôi xin lỗi" hoặc hỏi "Bạn có tha thứ cho tôi không?". Bạn không muốn mơ hồ hoặc thiếu chân thành.
Suy nghĩ về cách bạn thực sự có thể khắc phục một giải pháp. Nếu bạn đang cầu xin sự tha thứ từ người khác, hãy tìm ra những hành động cụ thể có thể giúp sửa đổi. Nếu bạn đang tha thứ cho bản thân, hãy tự hỏi bản thân xem bạn cần thực hiện những bước nào để tiến về phía trước với một cái nhìn lành mạnh hơn về cuộc sống.
Tự hứa với bản thân và những người khác rằng bạn sẽ phấn đấu để trở nên tốt hơn trong tương lai. Một lời xin lỗi là trống rỗng nếu bạn không làm theo lời xin lỗi đó. Hãy chắc chắn rằng bạn không lặp lại những sai lầm tương tự.
2.4. Chịu trách nhiệm về hành động của bạn
- Thành thật với bản thân về hành động của bạn
Trước khi có thể tha thứ hoàn toàn cho bản thân, trước tiên bạn cần thừa nhận hành động của mình.
Có thể hữu ích khi viết ra những hành động mà bạn có cảm xúc mạnh mẽ. Điều này sẽ giúp xác định các ví dụ cụ thể về lý do tại sao bạn có cảm giác tiêu cực về bản thân.
- Hãy ngừng hợp lý hóa và bắt đầu chịu trách nhiệm về những gì bạn nói và làm
Một cách để thành thật với bản thân là chấp nhận hậu quả của hành động của bạn. Nếu đã làm hoặc nói điều gì đó sai, bạn cần phải làm chủ hành động trước khi tha thứ cho bản thân.
Một cách để đạt được điều này là buông bỏ căng thẳng. Bạn càng giữ trong mình nhiều căng thẳng, bạn càng gây ra nhiều thiệt hại cho bản thân.
Căng thẳng đôi khi có thể khiến bạn giải tỏa cơn giận và gây hại cho bản thân và những người xung quanh, nhưng nếu bạn tha thứ cho bản thân thì cơn giận sẽ biến mất và những điều tồi tệ sẽ biến mất. Kết quả là bạn tập trung hơn và hiểu rõ hơn về điều tích cực thay vì tiêu cực.
- Chấp nhận cảm giác tội lỗi mà bạn đang cảm thấy
Nhận trách nhiệm là một chuyện, nhưng hiểu được những cảm xúc đằng sau lại là một chuyện khác. Cảm thấy những cảm xúc mạnh mẽ như cảm giác tội lỗi không chỉ phổ biến mà còn tốt. Cảm giác tội lỗi sẽ khuyến khích bạn hành động vì bản thân và người khác.
Bạn có thể cảm thấy tội lỗi về những suy nghĩ của chính mình. Bạn có thể có ý nghĩ ước muốn những người khác đau đớn hoặc bất hạnh. Bạn có thể cảm thấy những thứ như ham muốn hoặc tham lam.
Nếu bạn bị choáng ngợp bởi những cảm giác tội lỗi này, hãy biết rằng chúng là phổ biến. Cảm giác tội lỗi của bạn có thể bắt nguồn từ những cảm xúc mạnh mẽ này, tốt nhất là đối mặt với họ và thừa nhận lý do tại sao bạn lại cảm thấy như vậy. Chỉ khi làm điều này, bạn mới có thể tiến tới việc tha thứ cho chính mình.
Bạn có thể đang đánh giá bản thân (hoặc người khác) quá khắt khe vì cảm giác tội lỗi. Bạn có thể đang coi thường bản thân và người khác, khiến bạn cảm thấy tội lỗi vì hành động của mình. Bạn có thể đổ lỗi cho người khác vì bất an và làm tăng cảm giác tội lỗi.
Nếu bạn thấy mình đang đổ lỗi cho người khác, hãy lùi lại một chút và thừa nhận lý do tại sao bạn lại nói những điều này. Nó có thể giúp bạn trên con đường tự tha thứ.
Bạn có thể đang mặc cảm vì hành động của người khác. Không có gì lạ khi một cặp vợ chồng cảm thấy tội lỗi về hành động quan trọng của người ấy. Bạn có thể cảm thấy tội lỗi về những hành động hoặc sự bất an của vợ/chồng.
Bạn nên xác định lý do tại sao bạn cảm thấy như vậy để nhận ra liệu bạn có nên tha thứ cho chính mình hay người khác hay không.
- Xác định giá trị bản thân và niềm tin của bản thân
Trước khi có thể tha thứ cho chính mình, bạn phải xác định được điều bạn coi trọng và điều bạn tin tưởng. Hãy dành một chút thời gian để suy nghĩ về cách bạn có thể chuộc lỗi cho những gì bạn cảm thấy có lỗi. Hãy nghĩ về cách bạn có thể tạo ra sự khác biệt thực sự. Những hành động này có thể dựa trên niềm tin tâm linh hoặc dựa trên nhu cầu của xã hội.
- Phân tích nhu cầu của bạn so với mong muốn của bạn
Một cách để tha thứ cho cảm giác thiếu sót của bản thân là xác định những gì bạn cần trong cuộc sống so với những gì bạn muốn.
Xác định cả nhu cầu cụ thể chẳng hạn như chỗ ở, thức ăn và nhu cầu xã hội so sánh chúng với nhu cầu cụ thể như xe đẹp hơn, nhà to hơn, thân hình đẹp hơn. Xác định những nhu cầu này và mong muốn có thể giúp bạn nhận ra rằng có lẽ bạn đã quá khắt khe với bản thân hoặc có lẽ mọi thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn.
2.5. Đặt niềm tin bản thân có thể là điều tốt
- Trở thành một người tốt hơn thông qua những thử thách cá nhân
Để ngăn bản thân rơi vào tình trạng nghi ngờ và mặc cảm, hãy thiết kế những thử thách nhỏ giúp bạn trở thành một người tốt hơn.
Bạn có thể làm điều này bằng cách thiết lập một thói quen trong một tháng về một số điều bạn muốn cải thiện. Bằng cách làm điều gì đó trong một tháng như theo dõi lượng calo, bạn sẽ bắt đầu hình thành một thói quen hữu ích để cải thiện. Điều này sẽ giúp bạn tự hiện thực hóa sự tha thứ bằng cách hành động theo hướng tích cực.
- Làm việc trên các lỗi đã xác định
Hãy thử và tự đánh giá hiệu suất để xác định các phương tiện tự cải thiện có thể đo lường được.
Ví dụ, nếu bạn cảm thấy tội lỗi vì trì hoãn, hãy lập danh sách việc cần làm và cố gắng kiên trì thực hiện. Điều quan trọng là xác định những thứ mà bạn có thể kiểm soát. Điều này sẽ có lợi cho sự tự tha thứ bằng cách tự cải thiện.
- Thực hành tự nhận thức
Tự nhận thức là khả năng dự đoán hậu quả của các hành động của chúng ta. Suy nghĩ về bản thân và hành động của chúng ta có thể giúp chúng ta trở thành người tốt hơn bằng cách tạo ra một đạo đức tự áp đặt. Bạn có thể rèn luyện khả năng tự nhận thức bằng cách ghi nhận điểm mạnh của mình, quan sát phản ứng của bạn trước các tình huống và thể hiện cảm xúc của bạn.
Tóm lại, bất kể lý do là gì, tập trung vào nhận thức bản thân có thể giúp bạn sửa chữa những nỗi đau trong quá khứ. Khi bạn lành lại, hiểu rằng cuộc sống là một cuộc hành trình chứ không phải là một cuộc chạy nước rút sẽ giúp bạn đảm bảo một tương lai tốt đẹp hơn.
Nguồn tham khảo: healthline.com, verywellmind.com, hackspirit.com
- Làm gì nếu trẻ hay cáu giận?
- Làm thế nào để kiểm soát cảm xúc của bạn?
- Vì sao có cảm xúc giận dữ?